Tegen de achtergrond van het Nederlandse voorzitterschap van de Raad van de EU, is Reinier Vriend op zoek naar alledaagse Europese waarden. In de serie #ThisIsMyEurope spreekt hij Europeanen met verschillende achtergronden om te ontdekken wat Europa voor ons betekent. Deze week: de Syrische vluchteling Yosef, die in Beieren een bestaan opbouwt.
“Ik zal je vertellen wat Europa betekent voor veel Arabische vluchtelingen. Voor hun betekent Europa ‘paradijs’. Ze denken dat als ze hier aankomen, alle zorgen als sneeuw voor de zon verdwijnen. Maar zo is het niet. Je aanpassen is erg moeilijk.” Yosef (28) werkt als tolk in een kleine Beierse stad. Vorig jaar vluchtte hij uit Syrië naar Duitsland.
Tijdens ons gesprek in een café in Amsterdam wordt hij geflankeerd door zijn broers Muhammad (34) en Kaled (39). Alle drie wonen ze in Europa. Muhammad is documentairemaker en woont sinds 2010 in Engeland. Kaled woont sinds kort in een AZC in Nederland. De drie mannen lijken op elkaar, maar tijdens het gesprek laten ze verschillende perspectieven zien.
Landen als Duitsland en Frankrijk verwachten dat vluchtelingen alles net zo doen als de eigen inwoners
Het verschil is terug te zien in de dynamiek van het gesprek. Terwijl ik Yosef vragen stel in het Engels, voegt Muhammad geanimeerd terzijdes toe. Kaled spreekt vooral Arabisch. Terwijl zijn broers vanachter een biertje in het Engels met me spreken, staart hij in het niets en roert bedachtzaam in zijn ginger ale.
Yosef heeft moeite met wennen in Europa. “Als je voor eventjes komt is het prima. Je kunt rondreizen en de historische plekken bezoeken. Maar als je langer blijft, blijkt alles anders dan in Syrië. In Duitsland heb je vier soorten afval. De helft van je salaris gaat naar de belasting. En iedereen volgt de regels! Je vraagt je af of er ook regels zijn voor in de slaapkamer.”
Hij lacht. Maar de druk en verwachtingen zijn hoog. “Landen als Duitsland, Zweden en Frankrijk verwachten dat vluchtelingen alles net zo doen als de eigen inwoners. Maar stel je iemand voor die uit Irak komt. Daar is het al twaalf jaar oorlog. Nu verwacht je niet alleen dat hij binnen zes maanden perfect Duits spreekt, maar ook de regels kent en ze tot op de letter volgt. Jullie verwachten het beste van vrijwilligers, maar je zou het ergste moeten verwachten.”
Yosef heeft geluk gehad met het vinden van een baan. “De meerderheid vindt niks.” Beieren is volgens hem niet vriendelijk voor vreemdelingen. “Als je al uit een ander deel van Duitsland komt word je met achterdocht bekeken. Stel je voor dat je een Arabier bent. Als je een café binnenkomt wordt het stil. Als je dan een biertje bestelt, denk je dat sommige een hartaanval krijgen.”
Ook een huis vinden was een hele toer: “Ik heb een visum en een contract. Maar toch werd ik steeds afgewezen.” Met het visum dat hij afgelopen jaar kreeg toegewezen, mag hij drie jaar blijven. Daarna zou het verlengd kunnen worden. Ik vraag Yosef of hij zich ooit Europeaan zou kunnen gaan voelen. “Ik zal altijd Arabisch zijn, de cultuur is te verschillend.”
Muhammad is het niet met zijn broertje eens: “Je gaat veranderen. Dat gaat langzaam, maar het gebeurt vast en zeker. Nu al.” Yosef protesteert: “Het eten bijvoorbeeld, ik hou niet van Duits eten.” Muhammad kaatst: “Zelfs de Duitsters houden niet van Duits eten. Maar kan je dat ook zeggen over Duits bier?”
Ze lachen. Geen van de drie broers heeft goede hoop op een succesvolle naleving van het akkoord dat deze week werd gesloten. Kaled knipoogt: “Welk akkoord? Ik hoor er nu voor het eerst van.” Als er nu vrede zou komen, zouden ze teruggaan? Muhammad is duidelijk: “Toen ik Syrië verliet was er nog geen oorlog. Voor mij is Europa een erg vooruitstrevende maatschappij, die in het verleden al door het geweld is gegaan waar Syrië zich nu in bevindt. De mensen zijn er bekrompen. Ik had geleerd met de harde regering om te gaan. Maar als de maatschappij vastzit, is er niets aan te doen dan te vertrekken.”
Kaled zou morgen terugkeren. “Vanwege familie. Om dicht in de buurt te zijn van mijn vader en moeder. Maar als ik ze daar vandaan zou kunnen halen, zou dat ook goed zijn.” Yosef zou waarschijnlijk niet terugkeren naar Syrië: “Misschien blijf ik niet hier, maar ik denk niet dat ik terugga. Als je me dit vijf jaar geleden had gevraagd had je een ander antwoord gekregen, maar nu is er niets om naar terug te gaan. Mijn vrienden zijn of dood, of ze zijn vertrokken. Als ik nu naar Amerika zou gaan, zou ik er meer mensen kennen.”
Benieuwd naar hoe het is voor Syriërs om in Europa te overleven? Bekijk hier de reportage The Unwanted Nation die Muhammad maakte over het leven Syrische vluchtelingen in de het Verenigd Koninkrijk.[[{“fid”:”45391″,”view_mode”:”file_styles_artikel_volle_breedte”,”fields”:{“format”:”file_styles_artikel_volle_breedte”,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:”documentaire The Unwanted Nation”,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:”documentaire The Unwanted Nation”},”type”:”media”,”attributes”:{“alt”:”The Unwanted Nation”,”style”:”height:327px; width:581px”,”class”:”file-file-styles-artikel-volle-breedte media-element”}}]]
