Kruistocht voor een spijkerbroek

Het begon met een onschuldige post op Facebook. ‘Hey lieve dames, ik heb een brandende vraag. Wat is jullie lievelingsspijkerbroek en van welk merk is die? Ik wil er een die én mooi is én lekker zit, en die het liefst ook nog een beetje betaalbaar is.’
Eenendertig reacties later was ik heel wat wijzer geworden over de spijkerbroekenwereld. Merken als Monki, WE, en Levi’s vlogen voorbij, en ik kon niet wachten om naar de bijbehorende winkels te gaan. Om die Ideale Jeans te vinden, die hopelijk nog jarenlang vrolijk om mijn billen mee zou hupsen. Donkerblauw, skinny, lekker soepel, ik zag ’m al helemaal voor me.

Hun laatste ogenblikken
Bijna maakte ik de grote fout door in mijn enthousiasme even te vergeten hoe slecht de omstandigheden in de kledingindustrie vaak zijn. Door mijn hoofd spookt een artikel van OneWorld. In het dossier Maand van de Kleding werd uitgelegd wat er misgaat in de fabrieken die onze kleren produceren. Ook bekeek ik de documentairereeks De Slag om de Klerewereld en ik zag deze foto van Rana Plaza, de ingestorte kledingfabriek die in 2013 het leven kostte aan meer dan 1138 mensen. Het beeld van een onder het stof bedekte man die beschermend een vrouw in een roze sari vasthoudt. Telkens wanneer ik er naar keek sprongen de tranen in mijn ogen. Hun laatste ogenblikken samen. Waren ze geliefden? Of slechts collega’s, stervend in elkaars armen? Het beeld stond op mijn netvlies gebrand en bleef me nog dagen achtervolgen. “Dit mag nooit meer gebeuren”, dacht ik.

Five piece French wardrobe
Toch had ik een nieuwe spijkerbroek nodig. Mijn kledingkast herbergde een paar stukken die werkelijk om te huilen waren. Te kort, te strak, te los, te lelijk. Een goede spijkerbroek hoort thuis in de filosofie van de five piece French wardrobe. En ik was best bereid om er iets meer voor te betalen, zo rond de honderd euro. Hopelijk scoorde ik er eentje die nog jaren mee zou gaan.
Maar één ding was zeker. Als ik dan een nieuwe spijkerbroek ging kopen, dan eentje die onder goede arbeidsomstandigheden gemaakt is. Geen schamel loon. Geen onveilige fabrieken. Menselijk. Eentje die niet verweven is met de tranen van kinderen in Bangladesh, Cambodja of de Filippijnen. Maar waar vind je die? Zo’n duurzame broek? Die ook nog mooi is. En lekker zit (niet eentje die aanvoelt alsof hij van gerecycled schuurpapier is). Mijn kruistocht voor een spijkerbroek was begonnen.

Hun beste kant
Met vriendin Krista ga ik op een druilerige zaterdagmiddag naar Utrecht. Tijdens een onderzoekje vooraf vind ik een aantal keurmerken speciaal voor kleding, zoals de Fair Wear Foundation. Bij Fair Wear, dat zich inzet voor verbetering van de werkomstandigheden in de kledingindustrie, zijn ook kledingmerken aangesloten die daaraan meewerken. Daarnaast maak ik gebruik van Rank a Brand en Talking Dress en ik installeer de eerlijkwinkelenapp. Daarmee kun je op kaarten zien waar bij jou in de buurt fairtrade-, tweedehands en biologische producten zijn. En ik lees de verhalen van de merken zelf. Ik weet wel dat merken zich altijd van hun beste kant willen laten zien, en dat de kledingindustrie zo veel schakels bevat dat je nooit helemaal weet of het wel zo perfect gaat als merken zeggen, maar ik kan zo snel niet afreizen naar Bangladesh, India of Turkije om dat te checken. Dus moet ik maar afgaan op de informatie die ik via internet vind.

Gulzige shopogen
Eerst de Monki in. Ik hoor je denken: is die duurzaam dan? Niet per se, maar volgens Rank a Brand zijn ze ‘goed op weg’ en krijgen ze een B-label. Ook staat de winkel in de eerlijkwinkelen-app. Het is meteen raak. Mijn gulzige shopogen hebben al een fijn, lichtblauw exemplaar gevonden. Goedkoop is-ie wel. Maar kan een spijkerbroek ‘goed’ geproduceerd zijn voor 35 euro? Volgens de verkoopster is ‘Monki steeds meer bezig met het eerlijker maken van de kleding, net als bijvoorbeeld H&M’. Net als H&M? Ik heb mijn twijfels. H&M, toevallig ook het moederbedrijf van Monki, heeft dan wel de Conscious Collection van biokatoen en probeert in productielanden de lonen te verhogen, maar of hun kledingproductie over de hele linie ethisch is… Wat ik wel weet is dat deze jeans ongelooflijk lekker zit.

Het d-woord is gevallen
Dan naar winkels met de hoogst geklasseerde merken door Rank a Brand. Ook Kuyichi en Nudiejeans krijgen een B-label. Als je bij ‘jeans’ kijkt op Rank a Brand zie je alleen deze twee merken bovenaan staan. Doordat Rank a Brand strengere eisen stelt, is de A-categorie helemaal weggevallen. Ik heb ook gespeurd in andere categorieën en kwam op een aantal kledingmerken met A- en B-labels die ook jeans verkopen. Die vind je in de lijstjes hieronder.
We lopen Nukuhiva in, een fijn fairtradekledingparadijs, opgericht door Floortje Dessing. Maar hoewel Nukuhiva het merk Kuyichi in alle kleuren en modellen heeft, zit mijn heilige graal er niet tussen. Want als ik een prachtig hemelsblauw exemplaar aan heb, hoor ik die vertrouwde stem van een eerlijke vriendin achter me. “Deze maakt je dik”, constateert Krista. Dik. Het verboden woord is gevallen. Door naar de volgende winkel: Men at Work.

Spijkerbroeken met kinderhandjes
Een goedgeklede jongeman leidt ons naar binnen en ik bestook hem meteen met dé vraag: “Hebben jullie eerlijke spijkerbroeken? Merken als Nudiejeans en Kuyichi?” Hij kijkt me een beetje glazig aan. “Eerlijk? Geen idee eigenlijk. Dan moet je bij hém zijn. Hij weet alles.” En hij wijst naar de storemanager. Die blijkt er inderdaad wat meer vanaf te weten. ‘’Ik zal de spijkerbroeken met de kinderhandjes dan maar even overslaan”, lacht hij, en wij glimlachen zuurzoet mee. Ook bij Men at Work slagen we niet. Nudiejeans blijkt alles in unisex te hebben, en in deze winkel ligt een kleine selectie van vooral mannelijke modellen.
Twee uur later zijn we vijf winkels verder en beseffen we dat het best moeilijk is om een eerlijke spijkerbroek te vinden. Ze zijn er wel, maar je moet goed zoeken, en weinig winkels hebben een uitgebreide collectie. Het lijkt simpeler om zo’n lekker zittend kledingstuk bij de Zara of Monki te scoren. We blazen de aftocht. Mijn benen zijn koud en nat. Te korte spijkerbroek.

Heb jij tips? Laat het weten!
Eenmaal thuis vat ik opnieuw moed. Een mailtje van Marieke Eyskoot, oprichtster van de duurzame modeblog Talking Dress. Zij tipt merken die ik nog niet heb uitgeprobeerd. Hiut Denim, Howies en Monkee Genes, plus Mudjeans, Alchemist, Freitag en Anna van Toor. Ik glimlach. Ik moet het idee van fast fashion even loslaten; nu geen spijkerbroek betekent niet nóóit geen spijkerbroek. Mijn kruistocht is nog in volle gang. Rome is tenslotte ook niet in één dag gebouwd. Het zoeken naar duurzame mode kost, zoveel is duidelijk, meer tijd en moeite. Maar Mijn Ideale Spijkerbroek komt er. Ik geef niet op. Binnenkort zal ik rondparaderen in dat fijnzinnige exemplaar waarvan iedereen uitroept: ‘wat een mooie spijkerbroek! Waar heb je die vandaan?’ Tot die tijd kun jij helpen! We zijn op zoek naar tips over duurzame jeans. Zijn we een winkel of merk vergeten, heb je een goed idee? Wat is jouw lievelingsspijkerbroek en waar heb je die gevonden? Reageer, en laten we elkaar helpen aan de perfecte duurzame jeans.