Achtergrond

Kapitein wil ‘transportrevolutie’ ontketenen

Negentig procent van alle goederen wordt per CO2-uitstotend vrachtschip vervoerd. Daarom moet de transportsector op de schop, vindt Jorne Langelaan (38), kapitein en medeoprichter van rederij Fair Transport. “Wij zeilen alleen op windkracht.”

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Vijftien jaar geleden staken kapiteins Jorne Langelaan (38), Arjen van der Veen (40) en Andreas Lackner (39) per vervuilend cargoschip de oceaan over, en zagen hoeveel vieze rookpluimen er uit andere schepen kwamen. Ze besloten de zeilende scheepvaart in te gaan en zetten het bedrijf Fair Transport op. Door alle vracht en passagiers op windkracht te vervoeren willen ze een ‘transportrevolutie’ ontketenen.

Het eerste schip van hun vloot werd de Tres Hombres. Met dat zeilschip, een wrak dat ze zelf hebben opgeknapt, zeilden ze in 2009 naar de Caraïben. Inmiddels vaart het schip twee keer per jaar van Den Helder naar Midden-Amerika en terug. Ze vervoeren bijvoorbeeld fair trade cacao, koffie en rum. OneWorld reisde naar de haven van Den Helder en sprak met Jorne Langelaan.

Net zoveel CO2-uitstoot als alle auto’s op aarde
“Negentig procent van alle goederen wordt per vrachtschip naar ons toegebracht. In totaal varen ruim vijftigduizend cargoschepen de zeeën over. Zestien van de grootste cargoschepen stoten echter net zoveel CO2 uit als alle auto’s op aarde”, vertelde Langelaan in 2010 op het podium van TEDxAmsterdam. Daarom wilde Langelaan na het opknappen van de Tres Hombres de Ecoliner bouwen, een hybride zeilschip dat op windkracht vaart wanneer het waait en bij windstilte door een motor wordt aangedreven. De Ecoliner zou net zo snel en goedkoop de oceaan oversteken als een gemiddeld vrachtschip, maar veel minder CO2 uitstoten. Een schonere concurrent voor vervuilende schepen dus.

Markt wil groenere schepen

EU ontwikkelt hybride scheepvaart door
Hoewel Fair Transport het plan om het hybride zeilschip Ecoliner te bouwen staakte, zitten ze nog bij de North Sea Region.
Dat programma van de Europese Unie ontwikkelt met zeventien partijen de hybride scheepvaart (zeil plus motor, red.) door. Veel van die partijen hebben een andere insteek dan de mannen van Fair Transport, vertelt Langelaan. Hij onderscheidt de blue en de red ocean:

  • Red ocean Het idee van geld verdienen staat centraal. Zijn vaak gebonden aan leningen, de laagste prijs is het enige wat telt.
  • Blue ocean Niet concurrentie en winst staan centraal, maar de waarde van een product. In de productprijs worden de ware (milieu)kosten van transport meegerekend.

Niet het hele jaar door aardbeien eten

Inmiddels is de kapitein van het idee afgestapt. “De Ecoliner is iets schoner, maar pakt niet de gevolgen aan van zoveel mogelijk spullen de wereld over slepen. We zouden geen 90 procent van onze spullen moeten transporteren, maar eerder 10 procent of nog minder, omdat het zó belastend is voor de aarde. Dat betekent wel dat onze levensstandaard omlaag moet en dat we niet het hele jaar door aardbeien kunnen eten. Met mijn beroep kan ik dit eigenlijk niet zeggen, maar het is de enige manier om onze voetafdruk te verkleinen. Daarom besloten we geen hybride zeilschepen zoals de Ecoliner te ontwikkelen die de consumptiedrift blijven faciliteren, juist doordat ze kunnen concurreren met vervuilende schepen.”

We willen dat transport per zeilschip gemeengoed wordt

Schone zeevaart
De zeilschepen van Fair Transport varen dus zonder motor, waardoor ze volledig emissievrij zijn (geen CO2 uitstoten, red.). De komende jaren willen de kapiteins de Clipper gaan bouwen, een groter zeilschip dan de Tres Hombres. “De Clipper zal drie keer per jaar heen en weer varen tussen Europa en de Verenigde Staten. Het zeilschip kan passagiers vervoeren en 350 ton vracht. Dat is tien keer zoveel als de Tres Hombres.” Hoewel ze niet zoveel goederen willen transporteren als reguliere cargoschepen, is opschalen zonder motor dus wel mogelijk.

Om ervoor te zorgen dat transport per zeilschepen gemeengoed wordt, werkt Fair Transport aan een wereldwijd transportnetwerk. “Laatst waren we bij de tweede conferentie van de Sailing Cargoship Alliance. Daar legden de zeilende scheepvaart uit Engeland, Frankrijk, Duitsland en Nederland hun reisschema’s naast elkaar, zodat hun vaarroutes en de producten die ze vervoeren op elkaar zijn afgestemd. Met dit transportnetwerk zorgen we ervoor dat zeilschepen alle continenten bereiken. We willen niet met elkaar concurreren, maar juist aanvullend te werk gaan.”

Als leerling mee op een zeilboot
En welke rol is er in het transportverhaal voor de consument en reiziger weggelegd? “Ik wil iedereen oproepen om na te denken wanneer ze iets kopen. Waar komt het vandaan, en hoe is het hier naartoe vervoerd?” Langelaan zelf koopt zoveel mogelijk lokaal geproduceerd voedsel, omdat het zonder vrachtschip of vliegtuig vervoerd kan worden.

Voor mensen die een reis willen maken zonder CO2 uit te stoten, biedt Fair Transport mogelijkheden: “Iedereen kan als leerling mee met de Tres Hombres of een van onze andere schepen. Het enige wat je nodig hebt is een goede gezondheid en de motivatie om het zeilvak te leren. In de toekomst kun je met de Clipper ook als passagier mee.” Je kunt natuurlijk ook op eigen initiatief zeilend de oceaan over, of meevaren met een vrachtschip dat toch al richting je bestemming gaat. Maar je hoeft natuurlijk helemaal niet ver op reis te gaan, benadrukt Langelaan. “In Europa kun je ook gewoon de trein nemen.” Vliegtickets mogen dan goedkoop lijken, een reis per zeil, trein, of fiets is pas echt voordelig, al helemaal voor het milieu.

Zie hieronder: How Captain Longhair saved the world from Story Collective on Vimeo.

https://vimeo.com/storycollective/how-captain-longhair-saved-the-world

Bron: vimeo.com

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons