Hadijatou Mani werd op twaalfjarige leeftijd verkocht. "Mijn maître had toen al vier echtgenotes. Maar wij, de ‘vijfde vrouwen’ oftewel slaven, moesten al het werk doen. We moesten koken, water en brandhout halen en werkzaamheden verrichten op het landgoed." De vijfde vrouwen werden bovendien ook wreed behandeld en heel vaak bestraft. "We werden in elkaar geslagen, of kregen niets te eten," vertelt Hadijatou.
In 2005 werd Hadijatou vrijgelaten. Maar toen zij met de man van haar keuze trouwde, spande haar meester een rechtszaak aan voor het plegen van bigamie. Want volgens traditioneel recht blijft een vrijgelaten slavin getrouwd en ‘eigendom’ van haar voormalige meester. En zodoende werd Hadijatou door de rechtbank tot zes maanden gevangenisstraf veroordeeld. Waarvan zij er overigens twee heeft uitgezeten.
Smartengeld
Met steun van Oxfam Novib’s partnerorganisatie Timidria maakte Hadijatou de zaak aanhangig bij de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (Ecowas). Hadijatou klaagde de staat aan omdat die niet genoeg deed om haar tegen slavernij te beschermen. Het gerechtshof veroordeelde Niger tot betaling van een smartengeld van 15.000 euro. Hiermee erkende het hof dat slavernij bestaat in Niger, iets wat de overheid altijd heeft ontkend. Alle lidstaten van Ecowas, inclusief Niger, zijn nu verplicht hun antislavernijwet daadwerkelijk na te leven.
Vijfde vrouw
Een tweede belangrijke overwinning, is dat het bestaan van ‘de vijfde vrouw’ door het hof is erkend en veroordeeld. Volgens de islam mag een man maximaal vier echtgenotes hebben. Maar in Niger hebben veel mannen meer vrouwen, die ‘de vijfde vrouw’ worden genoemd en als slavin worden behandeld. Hadijatou: "Ik, en nog enkele andere meisjes, hadden als vijfde vrouw geen enkele status. We waren niet officieel getrouwd, maar hadden wel gedwongen seks met de maître. De wettige echtgenotes gebruikten ons als voetveeg."
Het gerechtshof van Ecowas heeft de praktijk van ‘vijfde vrouw’ nu erkend als een vorm van slavernij, en dus verboden. Hadijatou: "Het is zó moeilijk om je voormalige meester uit te dagen en vervolgens te spreken in aanwezigheid van mensen die jou als slaaf zien. Maar ik ben enorm dankbaar voor de afloop."
