Een groepje joelende kinderen danst op ‘Lady Gaga’ op een podium op het schoolplein. Ze oefenen voor de missverkiezing van morgen, ter ere van Valentijnsdag. Ik ben niet naar de school gekomen om Valentijn te vieren, maar om de leraren te herinneren aan een training die we voor ze organiseren.
Zoals eigenlijk alles in mijn werk, gaat de training over ramppreventie. Hard nodig, want naast de incidentele aardbevingen, trekken er jaarlijks een aantal hevige tropische stormen door het gebied. De school dient dan als evacuatiecentrum voor de gezinnen die in huizen van bamboe en gras wonen.
160 kinderen in de klas
Maar rampen zijn hier niet de prioriteit. Dat blijkt wel als ik met een groepje collega’s drie verschillende scholen bezoek. Ze liggen alledrie ver van de bewoonde wereld, waar geen auto of bus iets te zoeken heeft. Behalve een slechte weg laat ook het klaslokaal te wensen over en is er een tekort aan leraren.
De situatie op de scholen is echt schrijnend. Lerares Jennifer vertelt:”Er zitten zo’n 160 kinderen in groep 1 en 2, en ik ben de enige lerares die er is om ze bezig te houden. Bovendien is de helft van de klaslokalen vervallen en te gevaarlijk om nog te gebruiken. In groep 4 is nu meer dan de helft ziek thuis met waterpokken.”
Leren met een lege maag
De scholen liggen aan de voet van een slapende vulkaan, midden tussen de rijstvelden en palmbomen. Het is prachtig, maar voor sommige kinderen betekent het elke ochtend een uur lopen naar school, en ‘s middags een uur terug. En veel van hen gaan zonder ontbijt het huis uit. “Ik doe mijn best om ze iets bij te brengen, en leg met liefde alles drie keer uit. Maar als een kind honger heeft, dan leert het gewoon niet.” zucht Jennifer.
Het percentage kinderen dat naar school gaat is hier rond de 95 procent, duidelijk hoger dan in veel andere ontwikkelingslanden, maar een groot deel maakt de middelbare school niet af. Bovendien laat de kwaliteit van het onderwijs te wensen over. Voor de leraren is het niet makkelijk, maar ze zijn gemotiveerd. Ondanks hun lage salaris, investeren Jennifer en haar collega’s eigen geld om de kinderen af en toe iets extra’s te kunnen bieden, zoals een bord rijst of een missverkiezing.
Slim investeren
Op het eerste gezicht lijkt ramppreventie dus niet zo belangrijk hier, maar de praktijk leert wel anders. De jaarlijkse tyfoons zorgen voor een continue terugval in ontwikkeling. Na een ramp wordt er veel geld besteed aan voedselpakketen, gezondheidszorg en reparatie van infrastructuur. En als een school als evacuatiecentrum dient, dan is het lastig lesgeven in diezelfde lokalen. Het is dus een slimme investering om goed voorbereid te zijn. Dat zien de leraren ook en gelukkig komen ze in grote getalen naar de training.
