Dataverhaal: duurzame verkiezingsbeloftes

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Er zullen 31 politieke partijen deelnemen aan de Tweede Kamerverkiezingen op 15 maart 2017. In de peilingen steekt de PVV met kop en schouders boven de andere partijen uit. De PVV heeft slechts één plan als het op duurzaamheid aankomt: “Geen geld meer naar ontwikkelingshulp, windmolens, kunst, innovatie, omroep enzovoorts.” Daarmee denkt de PVV ongeveer 10 miljard euro te besparen.

VVD, CDA, GroenLinks en D66 hebben daarentegen wél programmapunten die het milieu en de natuur ten goede moeten komen. Zo besteedt D66 veel aandacht aan het verminderen van de CO2-uitstoot en benadrukt het CDA afstand te willen nemen van “de wegwerpcultuur waarin mensen, de natuur en natuurlijke hulpbronnen na gebruik worden afgedankt”.

De PVV heeft verreweg de minste duurzame plannen. De VVD maakt de grootste hoeveelheid woorden vuil aan verduurzaming, maar heeft een verkiezingsprogramma dat bijna even lang is als de verkiezingsprogramma’s van de vier andere partijen bij elkaar. GroenLinks besteedt relatief de meeste aandacht aan duurzaamheid.

Duurzame thema’s

Het reduceren van de CO2-uitstoot is voor zowel de VVD, het CDA, Groenlinks als D66 een belangrijk punt. Verder lopen de thema’s waar de verschillende partijen zich op richten uiteen. Dit zijn de hoofdpunten:

De VVD wil natuurbescherming overzichtelijker maken en de kosten van deze bescherming transparanter. De partij vindt bovendien dat burgers en bedrijven meer betrokken moeten worden bij natuurbeheer. Burgers en bedrijven moeten ook meer mogelijkheden krijgen om energie te besparen en innovatie op gebied van energiebesparing moet meer door de overheid ondersteund worden. De VVD geeft wel aan dat de overheid zich neutraal moet opstellen als het gaat om manieren waarop milieudoelstellingen bereikt worden.

Het CDA wil dat gebouwen energiezuiniger worden en dat woningbouwcorporaties energiezuiniger gaan bouwen. Er moet meer aandacht komen voor de bescherming van zoet water, de productie van lokale producten en het recyclen van afval. 

GroenLinks wil een strenger klimaatbeleid dat er onder andere voor zorgt dat alle kolencentrales en de kerncentrale in Borssele gesloten worden. Subsidies voor activiteiten die het milieu kunnen vervuilen worden stopgezet, zoals voor gasbedrijven. De overheid moet zelf volledig duurzaam gaan inkopen. GroenLinks besteedt uitgebreid aandacht aan natuur- en dierenbescherming en wil landbouw en visserij verduurzamen. GroenLinks vindt, in tegenstelling tot de meeste andere partijen, dat er geen extra snelwegen moeten komen. Geld moet worden geïnvesteerd in betere treinen en beter openbaar vervoer. Vervuiling moet meer worden tegengegaan en bedrijven moeten beter met afval omgaan.

D66 wil dat Europa voorop gaat lopen in het vinden van oplossingen voor klimaatproblemen. De focus ligt hierbij op het beter beheren van de Europese natuur, zorgen voor meer biodiversiteit en duurzame landbouw en visserij stimuleren. Ook wil D66 een gezamenlijke Europese energiemarkt. 

Tijd voor verandering?

Vooral GroenLinks en D66 vinden verandering op het gebied van duurzaamheid en milieubescherming van belang. Hoe hard die verandering nodig is, blijkt misschien uit een recent rapport van de Europese Commissie waarin staat dat Nederland de Europese energiedoelstellingen niet gaat halen. In vergelijking met andere West-Europese landen loopt Nederland achter op het gebied van hernieuwbare energie en als het om de uitstoot van broeikasgassen gaat, behoort Nederland al jaren tot de middenmoot. 

Klik in de infographic op Aandeel in uitstoot broeikasgassen om dit onderdeel van de infographic te bekijken.

Duurzaamheidsthema’s kunnen verbonden worden aan bijna alle ministeries. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap kan bijvoorbeeld extra geld uitgeven aan wetenschappelijk onderzoek naar milieubescherming. Het ministerie van Economische Zaken kan extra geld beschikbaar stellen voor verduurzaming van de landbouw.

Omdat duurzame maatregelen niet per definitie door één onderdeel van de overheid uitgevoerd en geregistreerd worden, is het lastig te bepalen hoeveel meer of minder de overheid de afgelopen jaren uitgaf aan verduurzaming. Aan de hand van historische overheidsuitgaven inschatten hoe groot de kans is dat PVV, VVD, CDA, GroenLinks en D66 zich aan hun duurzame verkiezingsbeloften gaan houden, is daarom praktisch onmogelijk. Toch laten de stijgende en dalende uitgaven aan duurzame thema’s zien hoezeer sommige regeringen van elkaar verschilden. 

Klik onderaan de infographic op ‘Totale overheidsuitgaven’ om dit onderdeel van de infographic te verbergen. Zo kies je ervoor om alleen te kijken naar data over de financiering van milieubeheer.

Bijna alle politieke partijen lijken op hun eigen manier waarde te hechten aan een duurzamere toekomst voor Nederland. Sommige zien verduurzaming als een plicht, andere zien vooral kansen om het leven van mensen comfortabeler te maken. Over één ding lijken de meeste partijen het met elkaar eens te zijn: wie er ook wint, de CO2-uitstoot moet naar beneden. 

De data in dit artikel komen uit de verkiezingsprogramma’s van PVV, VVD, CDA, GroenLinks en D66 en van het Centraal Bureau voor de Statistiek. 

Foto: Flickr / CC

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons