Circulaire economie betekent teruggeven aan de aarde

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Waarom circulaire economie? 
“Een circulaire economie is een economie die ervoor zorgt dat we economische groei kunnen bewerkstelligen, binnen de grenzen van onze aarde. Het gaat over het hergebruik van materialen, van renewable energy en zorgen dat we onze aarde niet verder uitputten. Dit door grondstoffen die we in de cirkel brengen, niet weg te gooien, maar om te laten vormen tot een volgende cirkel. We leven nu in een onlogisch lineair systeem waarin we grondstoffen ongelimiteerd gebruiken, produceren, consumeren en weggooien. We moeten naar een systeem waarin we efficiënt gebruik maken van wat al geproduceerd is. Het is letterlijk: het sluiten van de cirkel. Zorgen dat we alles in de loop houden. Alleen op die manier zorgen we ervoor dat alle volgende generaties op de aarde kunnen verblijven." 

Negentig procent van wat er overblijft, verdwijnt na gebruik op de afvalhoop of wordt verbrand

Waarin verschilt dit met de huidige economie?
“Onze huidige economie is nog grotendeels een lineaire economie. Deze is ontstaan in de industriële revolutie en gebaseerd op het onttrekken van grondstoffen, daar spullen van te produceren en die vervolgens te consumeren. Negentig procent van wat er overblijft, wereldwijd, verdwijnt na het consumeren op de afvalhoop of wordt verbrand. Zonde van de grondstoffen die hergebruikt zouden kunnen worden. 

Kijk naar de textielindustrie, de op twee na vervuilendste industrie van de wereld, waar textiel gewoon wordt verbrand en weggegooid als het niet meer gedragen of gekocht wordt. Door katoen- en polyestervezels te mixen tot een kledingstuk, iets dat nu veel gebeurt, is het kledingstuk moeilijk te recyclen en terug te brengen in de cirkel.”

Wat moet er gebeuren?
“Kijk aan het begin van het proces, bijvoorbeeld van zo’n kledingstuk, heel goed naar wat je 'erin stopt', maar nog belangrijker: vraag je af wat er gebeurt als het niet meer wordt gebruikt. Het design moet worden aanpast. En denk na over herstel en hergebruik. Neem de plastic soup. Los van dat dit onwaarschijnlijk slecht is voor de flora en fauna onder water, zouden we dit plastic ook kunnen gebruiken om aan veel van onze huidige behoeften te voldoen. Via 3D-printing kan het weer worden teruggebracht in de keten. Maar we kunnen ook kijken naar milieuvriendelijke alternatieven zoals bioplastic, gemaakt van afval van suikerbieten. Het hele systeem moet veranderen.”

Wat doen jullie bij Circle Economy?
“Wij werken aan praktische en schaalbare oplossingen, voor bedrijven en overheden die de transitie willen maken van een lineaire naar een circulaire economie. Er zijn veel bedrijven die om verschillende redenen future proof willen zijn. Een daarvan is dat binnen nu en vijftig jaar de grondstofprijzen extreem gaan stijgen door de schaarste.”

Nog belangrijker: vraag je af wat er gebeurt als het niet meer wordt gebruikt

Hoe doen jullie dit?
“Het is een andere manier van denken. We werken samen met bedrijven, overheden en universiteiten om ketens in vervuilende sectoren circulair te maken. 

Het belangrijkste is om het onderwerp tastbaar te maken. De spijkerbroek werd ooit ontwikkeld als duurzame werkkleding voor de mijnwerker, maar uiteindelijk is het een mode-item geworden, met ontelbare modellen, wassingen, noem maar op. Enkel om de verkoop te stimuleren. Terwijl de impact van een spijkerbroek ontzettend groot is; de productie van een spijkerbroek kost 7000 liter water. Dat is onhoudbaar op de wereld. Dus laat dicht bij huis je kapotte spijkerbroek maken, in plaats van dat je ‘m weggooit en een nieuwe koopt. Als je een tripje naar het buitenland maakt en je AirBnB gebruikt, dan hoeven er geen extra hotelkamers te worden gebouwd. Je maakt dan gebruik van datgene dat er al is. De ontwikkeling van de digitale technologie is daarbij een hele belangrijke trend. Neem bijvoorbeeld Netflix. Dit bedrijf zorgt ervoor dat er geen elpees en cd’s meer gemaakt hoeven te worden.”

Jullie spreken over 'game changing projects'. Kun je daar voorbeelden van geven?
“Wij hebben voor ons textielprogramma een grote funding gekregen van de EU voor de ontwikkeling van een speciale machine. Deze machine gaat na welke vezels er in een kledingstuk zitten, middels mechanical sorting. Hierdoor kun je bijvoorbeeld katoen als grondstof weer terugbrengen in de textielketen.

Een ander voorbeeld is de City Scan. Deze scan brengt bedrijven, sectoren en de vervuiling van een stad in kaart. Een concreet voorbeeld komt uit Glasgow. Wat ons daar opviel was dat dagelijks dertig procent van al het brood werd weggegooid en er tegelijkertijd een hele grote bierindustrie is. Door die twee aan elkaar te koppelen – het afgedankte brood voor een lage prijs verkopen aan de brouwerij  – profiteren beide partijen. Afval van de een wordt grondstof voor de ander.”

DHL is een van jullie leden. Hoe kun je een dienstverlenend bedrijf circulair maken?
“Als je in Amsterdam woont, rijden er nu per uur zo’n 25 bestelbusjes door jouw straat. Ieder met pakketjes van bezorger X, Y of Z. Jij hebt wellicht thuis nog wel een oude telefoon, laptop, of kleding die je niet meer draagt. De ideale situatie zou zijn dat DHL een pakketje aflevert en tegelijkertijd je oude telefoon mee terugneemt. Dit is wat steden graag willen; in plaats van 25 busjes hoeft er dadelijk nog maar één bestelbusje te rijden. De CO2-uitstoot wordt drastisch gereduceerd en materialen en afvalstoffen worden zo op een simpele en goedkope manier ingezameld.” 

Waar staat Nederland als het aankomt op circulaire economie?
“Nederland is een koploper. Met name op gebied van recycling. Dit komt voornamelijk omdat wij een hele hoge bevolkingsdichtheid hebben. Die 18% bevolkingsdichtheid zorgt ervoor dat we al slim met onze stoffen omgaan. Gemiddeld in de wereld is de bevolkingsdichtheid een half procent waardoor je op veel van die plekken gewoon je zooi ergens buiten de stad op een hoop kunt gooien zonder dat iemand daar last van heeft. Hier kan dat niet.

Afval van de een wordt grondstof voor de ander

Maar we hebben ook binnen Nederland veel voorlopers. Philips heeft als doelstelling dat zij in 2020 meer dan 70% van de inkomsten uit circulaire businessmodellen willen halen. Dit is een multinational, die daarmee een hele grote omslag zal creëren. Maar er zijn ook kleinere partijen, die dit al vanuit het hart van hun bestaan voeren zoals CSR Holland, die kabels van de zeebodem haalt en de grondstoffen hieruit opnieuw gebruikt. Of Desko; zij leveren kantoormeubilair van gerecycled materiaal en kopen het na een x-aantal jaar weer terug. Zo kunnen zij het upgraden en er weer nieuw producten van maken.”

Je zegt: je kunt het niet in je eentje. Maar kunnen we zelf dan niets doen?
“O natuurlijk! Het begint allemaal bij minderen. Dus in plaats van vier spijkerbroeken per jaar te kopen, koop er een of twee. Scheid je huisafval. Deel wat je hebt met bijvoorbeeld je buren (Peerby, een app waarmee je spullen leent van mensen in de buurt, is hier een goed voorbeeld van). Het gaat om bewustzijn en daar iets mee doen. Kijk naar wat je echt nodig hebt, naar waar het vandaan komt en ook: kijk naar wat je weggooit.”

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons