In zijn toespraak bij de opening van een energieseminar toont de koning enthousiasme over het Duitse beleid rondom duurzame energie. “Duitsland heeft in Europa het voortouw genomen met de Energiewende, gericht op een substantiële vergroting van het aandeel stroom uit duurzame bronnen. Wie vanuit Nederland uw land binnenrijdt, valt onmiddellijk op hoezeer windmolens hier inmiddels gewoon zijn geworden. En het aantal daken met zonnepanelen is niet te tellen.” De Duitse regering geeft sinds 2011 makkelijker en hogere subsidies voor projecten die duurzame energie opbrengen. Een kwart van het totale verbruik in Duitsland is duurzaam.
Koploper stapt mis
Duitsland loopt dus vóór, zou je zeggen. Maar volgens Pieter Boot, hoofd Klimaat en Energie bij het Planbureau voor de Leefomgeving, gaat de Energiewende niet helemaal over rozen. “Het is goed en slecht tegelijk. Het is positief dat zo’n veertig procent van de hernieuwbare energie door mensen en corporaties zelf geproduceerd wordt. De politieke steun is heel breed. Ook conservatieve partijen zijn een pleitvoerder, mede omdat zoveel boeren en burgers in het platteland zonnepanelen hebben.”
Maar de subsidies werken ook, doordat mensen hun eigen stroom maken, hogere energieprijzen van niet duurzame energie in de hand. De gangbare krachtcentrales hebben minder klandizie en moeten hun prijzen ophogen. Boot: “En juist de mensen met lagere inkomens, die bijvoorbeeld wonen in flats, hebben geen zonnepanelen. De Duitse consument betaalt gemiddeld per kilowattuur 6,2 cent voor de subsidies aan duurzame energie.” Aankomende zomer verandert het beleid. Vanaf dan kan niet langer iedereen onbeperkt subsidies aanvragen voor zonnepanelen en dalen de uitgekeerde bedragen.
Pieter Boot: "Bovendien komt het overschot aan duurzame energie, dat de zonnepanelen van de Duitse huizen opbrengen, terecht op het internationale stroomnetwerk. We zijn nog aan het experimenteren hoe we al deze energie moeten opslaan. Koning Willem-Alexander liet zich hier in Duitsland over informeren. Kunnen we het bijvoorbeeld omzetten naar gas? Want dat kan je wel goed opslaan."
Pieter Boot publiceerde vorig jaar het overzicht: 'De Duitse Energiewende: inspiratie voor ons?'
Allebei vooruit
Ook voor Nederlanders heeft de overvloed aan groene, Duitse stroom verschillende gevolgen. Niet per se negatief. Uit een marktonderzoek van TenneT, de beheerder van het hoogspanningsnet, blijkt dat de Nederlandse consument dertig procent minder betaalt dan de Duitse consument, omdat wij niet hoeven bij te dragen aan de Duitse subsidies. Deze groene stroom is niet alleen goed voor het klimaat, maar ook voor je portemonnee!
Nederland kan veel leren van het Duitse beleid op het gebied van duurzame energie en van de problemen waar onze buren tegenaan lopen. Intensievere samenwerking tussen deze twee landen zal beide vooruithelpen, zo vindt de koning. Duitsland zou misschien geen rolmodel moeten zijn, maar wél een inspiratiebron.
Beeld door Harald Hoyer/Flickr
