Anuh is de enige die wel een paar jaar een echtgenoot had. Ze vertrok al snel na de bruiloft met hem naar Amerika, om uit de greep van haar schoonmoeder te blijven. Maar haar huwelijk was, net zoals in tachtig procent van de gevallen dat nog steeds gebeurt, ook geregeld door beide ouders. Gelukkig had ze gestudeerd, gewerkt en was ze financieel afhankelijk van hem toen ze besloot te scheiden en terug te keren naar India. Ze kreeg geen cent mee.
Vrouwenorganisaties vechten al jaren voor een alimentatieregeling in India. Er ligt nu een wetsvoorstel dat door het parlement besproken moet worden. Maar de Indiase Tweede Kamer is vooral een mannenbolwerk. Mijn vriendinnen geloven niet dat de wet aangenomen zal worden.
Scheiden is ook niet zo eenvoudig in India. Het is niet zoals in Nederland waar je tegenwoordig samen met een mediator een ouderschapsplan opstelt, die aan de rechter voorlegt en binnen drie maanden uit elkaar bent.
Je moet een goede reden hebben om uit elkaar te willen. Ik vraag aan een bevriende advocaat hoe de regelgeving in elkaar zit. Ze vertelt dat het weigeren van seks een belangrijke reden voor de rechter is om het huwelijk te beëindigen, net zoals overspel. We moeten er hartelijk om lachen. De beste grappen worden gemaakt over een stel uit de gegoede middenklasse, dat na het huwelijk even snel voor de familie eerst een jongen en – als het dan toch moet – een meisje produceert. Dan zit de taak van de vrouw erop, krijgt ze haar eigen slaapkamer en credit card. Hij mag een vriendin nemen.
De echte schrijnende gevallen zijn buiten die rijke middenklasse te vinden. Er komt nog steeds veel huiselijk geweld voor in voornamelijk arme gezinnen. Dat is een gegronde reden voor de vrouw om een echtscheiding aan te vragen. Maar hoeveel arme vrouwen hebben het geld voor een advocaat? Bovendien bestaat er in India de zogenaamde ‘afkoelingsregeling’. De rechter vraagt in vele gevallen het echtpaar een bedenkperiode in te lassen. Als het echt niet meer lukt, is hij bereid om over achttien maanden de echtscheiding uit te spreken.
‘Je zou wel gek zijn om te scheiden als hij je geen cent meegeeft’, zegt mijn vriendin Anuh. ‘Ik had zijn geld niet nodig. Mijn ouders stierven vlak na elkaar’. Er waren alleen dochters in haar familie. Dat is nog zo’n probleem. Vrouwen kunnen volgens de wet niet erven. Dat maakt ze financieel nog minder interessant voor hun schoonfamilie.
Daarom pleiten vrouwenorganisaties voor een goede scheidingsregeling voor vrouwen. Want waar moet ze heen als ze op straat komt te staan? Haar ouders zitten niet op haar te wachten.
Rechters keuren daarom heel vaak echtscheidingen niet goed. Zelfs als de vrouw al drie jaar lang haar man van seks onthoudt, is dat geen reden. Zoals afgelopen week voor de rechtbank in Mumbai het geval was met Preeti en Ramesh. Die trouwden al weer drie jaar geleden. Tijdens de huwelijksnacht maakte Preeti haar kersverse echtgenoot duidelijk dat ze alleen seks met hem wilde als hij een condoom gebruikte. Ze vond dat ze eerst maar eens aan hun carrières moesten werken, geld sparen voordat er gezinsuitbreiding kwam. Ramesh weigerde. Preeti hield haar poot stijf.
Een gefrustreerde Ramesh vroeg de rechter om een echtscheiding. Ze was niet alleen slecht in bed, haar koken stelde ook niets voor, ze ruimde zijn kleren niet op, kortom ze was een beroerde huisvrouw.
De rechter veegde de vloer met Ramesh en eigenlijk alle botte Indiase mannen (en schoonmoeders) aan. ‘Een vrouw is geen slaaf. Als ze geen seks wil omdat ze eerst financiële stabiliteit wil, is dat haar recht’. Applaus!
Zijn grootste venijn zat in de staart. ‘Jullie ouders hadden beter moeten onderzoeken of jullie wel bij elkaar pasten’. Of: ‘Meisjes worden nog steeds beschouwd als een financiële last. Preeti had moeten weten in wat voor slechte familie ze terecht kwam’.
Zijn advies luidt dat Ramesh eerst maar eens moet leren om naar zijn vrouw te luisteren en werkelijk voor haar te zorgen voordat de rechtbank bereid is het huwelijk te ontbinden.
Grote kans dat het huwelijk niet meer te redden valt. Misschien dat deze vooruitstrevende rechter als eerste een ex-echtgenoot kan verplichten financieel voor zijn vrouw te zorgen als hij haar dan toch op straat gooit?
