De terreurorganisatie Boko Haram ontvoerde half april meer dan 200 schoolmeisjes in Nigeria. Wat is Boko Haram? Acht vragen over deze extreem gewelddadige islamitische organisatie.
1. Wat wil Boko Haram?
Boko Haram wil dat de sharia strenger wordt nageleefd in Nigeria. In de twaalf noordelijke deelstaten geldt al sinds 2000 de islamitische wet, maar Boko Haram vindt dat de regels niet goed worden toegepast. Bestuurders zijn extreem corrupt, waardoor moslims volgens de extremisten verplicht zijn in opstand te komen. Ook verwijt Boko Haram lokale leiders dat ze criminelen nooit veroordelen tot islamitische lijfstraffen uit de Koran, zoals het afhakken van een hand voor diefstal.
2. Waarom ontvoert de organisatie meer dan 200 schoolmeisjes?
De leider van Boko Haram, Abubakar Shekau, zei in een videoboodschap dat meisjes niet naar school horen te gaan. Op hun twaalfde moeten ze volgens hem trouwen en thuis voor man en kinderen zorgen. De meeste ontvoerde meisjes, die in de plaats Chibok op een kostschool zaten, zijn tussen de 16 en 18 jaar oud. Boko Haram wil de meisjes ruilen tegen leden die gevangen zitten. In het verleden ontvoerde de extremisten jonge vrouwen, die ze daarna dwongen met hen te trouwen.
3. Wat betekent Boko Haram?
De officiële Arabische naam van Boko Haram is Jama'atu ahlis sunna lidda'awati wal jihad (Mensen die de heilige oorlog en de leer van de profeet verspreiden). Op straat in Noord-Nigeria, waar de meeste mensen geen Arabisch maar Hausa spreken, kwam de beweging bekend te staan als Boko Haram. In de volksmond betekenen deze naam zoiets als "westers onderwijs is verboden", hoewel het woord boko behalve westers onderwijs ook bedrog kan betekenen.
[[{“fid”:”26162″,”view_mode”:”file_styles_artikel_halve_breedte”,”fields”:{“format”:”file_styles_artikel_halve_breedte”,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:””,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:””},”type”:”media”,”attributes”:{“alt”:”Michelle Obama \”outraged\” over Nigeria kidnapped girls”,”class”:”media-element file-file-styles-artikel-halve-breedte”}}]]#BringBackOurGirls
Michelle Obama roept op om via Twitter actie te voeren voor de ontvoerde Nigeriaanse schoolmeisjes.
4. Hoe lang bestaat Boko Haram al?
Boko Haram werd in 2002 opgericht in de stad Maiduguri, in het noordoosten van Nigeria. De charismatische prediker Mohamed Yusuf had al snel duizenden aanhangers, waarvan velen zich vestigden op de boerderij waar hij woonde. In de loop der jaren werd de beweging steeds gewelddadiger. Yusuf riep openlijk op tot een heilige oorlog tegen de overheid. In 2009 besloten de Nigeriaanse autoriteiten Boko Haram keihard aan te pakken. Bij een operatie van het leger vonden minstens achthonderd aanhangers de dood. Yusuf werd waarschijnlijk standrechtelijk geëxecuteerd. Daarna radicaliseerde de organisatie. De nieuwe leiders knoopten banden aan met al-Qaida en begonnen een terreurcampagne.
5. Is Boko Haram in heel Nigeria actief?
Nee. De organisatie opereert vooral in de drie deelstaten in het noordoosten: Borno, Yobe en Adamawa. In de rest van het land slaan de extremisten zelden toe, hoewel de vrees bestaat dat het geweld zich zal uitbreiden. De afgelopen weken waren er twee aanslagen in de hoofdstad Abuja, waarbij bijna negentig doden vielen.
6. Past Boko Haram in een traditie?
Het noorden van Nigeria wordt al eeuwenlang geteisterd door islamitisch geweld. In de negentiende eeuw woedde in de regio een jihad. Onder aanvoering van Uthman Dan Fodio, een geleerde uit de Nigeriaanse stad Sokoto, trokken radicale moslims in heel West-Afrika ten strijde tegen bijgeloof en ketterij. Ze voerden de islamitische wet in en verwoestten onder meer de houten beelden die een prominente rol spelen in de traditionele Afrikaanse religie. Pas nadat de Britten rond 1900 Nigeria koloniseerden werd de sharia grotendeels buiten werking gesteld.
7. Patience Jonathan, de vrouw van de Nigeriaanse president, suggereerde dat de ontvoering van de schoolmeisjes in scène is gezet? Is ze gek?
Patience Jonathan verwoordt een gevoel dat leeft bij veel Nigerianen, die beweren dat het geweld wortelt in de spanningen tussen het christelijke zuiden en het islamitische noorden. Politici in het noorden zouden de terreur van Boko Haram aanwakkeren om de christelijke president onder druk te zetten. De aanhoudende onrust in het noorden laat volgens zijn tegenstanders zien dat Jonathan faalt als leider. Zo zouden ze proberen hem politiek kapot te maken.
8. Waarom heeft president Goodluck Jonathan Westerse landen om hulp gevraagd tegen Boko Haram?
De Nigeriaanse regering is niet in staat de terreur effectief te bestrijden. Alleen in de grote steden kunnen leger en politie een zekere mate van veiligheid garanderen, maar op het platteland kan Boko Haram praktisch ongestoord zijn gang gaan. De afgelopen jaren voerde het leger meerder malen razzia's uit in dorpen waar extremisten zich schuil zouden houden, maar bij die acties kwamen zo veel onschuldige burgers om dat de situatie alleen maar verder escaleerde.
