Zonne-energie heeft de toekomst . Daar zijn experts het inmiddels wel over eens. De kosten van zonne-energie zijn aanzienlijk gedaald, de technologie is betrouwbaar en het opwekken van groene zonnestroom levert geld op. Oh ja: en er is zon genoeg. De zon levert per uur namelijk meer energie dan we jaarlijks nodig hebben. Energieprobleem opgelost dus, zou je denken. Nou, nee.
Europese koploper
Zonne-energie wordt namelijk nog veel te weinig gebruikt. Duitsland doet het behoorlijk goed als Europese koploper op het gebied van duurzame energie. Daar kwam in 2013 ongeveer vijf procent van de totale elektriciteitsproductie uit zonnepanelen. In Nederland ligt dat aandeel met 0,5 procent veel lager. In 2013 werd naar schatting 505 miljoen kWh opgewekt door zo’n 2,5 miljoen zonnepanelen. Daarmee kunnen omgerekend 153 duizend huishoudens een jaar van elektriciteit worden voorzien. Gelukkig komen er steeds meer zonnepanelen bij. Het aantal zonnepanelen is de afgelopen twee jaar bijna jaarlijks verdubbeld.
Aantal zonnepanelen (uitgedrukt in vermogen) en elektriciteitsproductie met zonnestroom in Nederland. Bron: RVO – Rapportage hernieuwbare energie 2013.
Doelstellingen
Dus ja, het gaat de goede kant op. Maar om de Europese en Nederlandse doelstellingen voor duurzame energie te realiseren moet het aantal zonnepanelen de komende zes jaar blijven groeien! Dat gaat ons alleen lukken als we slimmer met elkaar samenwerken. Zonne-energie projecten vinden plaats op een kleinere schaal dan traditionele energiecentrales en vragen daarom een andere aanpak.
Daken vol zonnepanelen
Nederland telt zo’n 7,5 miljoen huishoudens. Helaas zijn niet al hun huizen geschikt voor zonnepanelen. Veel Nederlandse woningen hebben geen geschikt dak, en er zijn ongeveer 2,2 miljoen appartementen. We zullen dus ook andere locaties dan de daken van woonhuizen moeten gebruiken. Dan kun je bijvoorbeeld denken aan de daken van scholen, sportverenigingen en distributiecentra. Dat is in de praktijk alleen niet altijd zo makkelijk. De eigenaar van het pand is namelijk vaak iemand anders dan de huurder. Ze zullen onderling moeten afspreken wie de investering doet en welke vergoeding er betaald wordt voor de zonnestroom.
Financieringsprobleem
De volgende vraag is wie de investering gaat betalen. En in het geval van zonne-energie werkt de traditionele financiering voor grote centraal georganiseerde energieprojecten niet goed. Banken blijken het moeilijk te vinden om deze vaak kleinere projecten te financieren. En door de strenge regelgeving kunnen ze dit ook maar in beperkte mate doen.
Het ligt helaas ook altijd voor de hand dat de huurder of gebouweigenaar de investering maakt, ondanks het feit dat het een rendabele investering is. Zij investeren het geld liever in de directe bedrijfsvoering, zoals bijvoorbeeld nieuwe schoolboeken. Je zou dus kunnen zeggen dat we geen energieprobleem hebben, maar eerder een financieringsprobleem.
Om echt vaart te maken hebben we dus een nieuwe manier nodig voor het organiseren en financieren van zonne-energie.
Direct voordeel
Energiebedrijven lijken niet direct de aangesproken partij te zijn om dit te organiseren. Dat past (nog) niet bij hun business modellen. Wie er wel direct van voordeel van heeft? Dat zijn wij, ‘de consument’. En ik vind dan ook dat iedereen moet kunnen profiteren van duurzame energie.
Van oudsher zijn het altijd alleen de energiebedrijven en banken geweest die profiteerden. Maar dankzij snel ontwikkelende technologie hoeft dit niet meer zo te zijn. Er zal nu een nieuw soort energiebedrijf gaan ontstaan. Een platform waar consumenten via crowdfunding eenvoudig kunnen participeren in zonnepanelen of een windmolen. En dan hoeven ze alleen nog maar de stroom die ze zelf niet opwekken in te kopen van de gevestigde orde.
Van iedereen
In Nederland zijn een heleboel lege daken en braakliggende terreinen. Deze staan nu niets te doen. Als we slim samenwerken kunnen we deze omvormen tot de grootste virtuele zonne-energiecentrale van Nederland. En die is van iedereen.
