Achtergrond

Handelsakkoorden: TTIP en EPA’s

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Handelsakkoorden, een abstract begrip. De economische voordelen worden breed uitgemeten, maar er wordt ook luid tegen geprotesteerd. Ter gelegenheid van de komende TTIP onderhandeling tussen EU en de VS (29 september) en de 1 oktober deadline voor ontwikkelingslanden van een handelsakkoord met de EU (EPA) verzorgt OneWorld Research een factsheet en debatserie.

Chloorkippen in de supermarkt na een handelsakkoord van de EU met de VS: is dat bangmakerij, realistisch of onzin? Of zorgen die afgesproken vrijhandelsakkoorden voor een weelde aan keuzes en inkomsten, ook in ontwikkelingslanden? De komende week volgen op deze site opiniebijdragen van kennisinstellingen.

Steeds meer handelsakkoorden
Elk jaar worden meer producten over de hele wereld verhandeld. Ketens van producten als mobieltjes omvatten steeds meer landen. Afspraken over vrije handel werden eind jaren ’90 vooral wereldwijd gemaakt in (de voorloper van) de WTO, de Wereldhandelsorganisatie. De laatste jaren is er echter een vlucht in het aantal bilaterale en regionale handelsakkoorden. Ondanks de groeiende wereldhandel worden handelsafspraken dus meer tussen landen en regio’s gemaakt. Er zijn nu al meer dan drie keer zoveel handelsakkoorden als in 2000 (261 tegen 80) en dit aantal groeit enorm.

Wat zijn dat, handelsakkoorden? Het zijn afspraken tussen twee of meer landen over gehele of gedeeltelijke opheffing van bestaande handelsbelemmeringen. Denk aan belastingen, importtarieven en ingewikkelde douaneprocedures. Op dit moment is de EU (onder andere) in onderhandeling over twee grote en belangrijke handelsakkoorden: met ontwikkelingslanden over de Economic Partnership Agreements (EPA’s). En met de Verenigde Staten over het grootste handelsakkoord ooit, het Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP).

Effecten, voordelen en nadelen
Vrijhandelsakkoorden kunnen een enorm effect hebben. Behalve het wegnemen van handelsbelemmeringen, worden er bij EPA’s bijvoorbeeld ook afspraken gemaakt over ontwikkelingssamenwerking en het (geleidelijk) openen van markten. En bij TTIP gaat het vooral om het overnemen van elkaars standaarden, bijvoorbeeld op het gebied van auto’s en medicijnen. Als de import van een Cadillac in de EU makkelijker wordt, zal dat wellicht voor gejuich zorgen. Dit lijkt niet het geval te zijn voor het overnemen van Amerikaanse voedselstandaarden. Daar wordt heftig tegen gedemonstreerd, door boeren, vakbonden, ngo’s en burgerbewegingen.

Een vaak genoemd voordeel van handelsakkoorden is meer economische groei. TTIP zou een Nederlands gezin van vier personen 545 euro per jaar opleveren. Voor ontwikkelingslanden is er ‘preferentiële toegang’ van producten na een handelsakkoord. Naast afspraken over handel worden ook afspraken over ontwikkelingshulp gemaakt in de EPA’s.

Er zijn ook nadelen. ‘Preferentiële toegang’ maakt een land erg afhankelijk en EPA’s worden voor de lange termijn afgesloten. Daarnaast vinden onderhandelingen plaats achter gesloten deuren. Er hebben maar een beperkt aantal actoren toegang, terwijl de handelsafspraken een ‘grote impact’ hebben op het dagelijks leven.

Debat en meer informatie op andere websites
Naast de factsheet over handelsakkoorden, ontwikkelingslanden en consumenten zullen de komende dagen op OneWorld Research opinie-bijdragen worden geschreven vanuit kennisinstellingen, zoals de European Centre for Development Policy Management (ECDPM) en de Wageningen Universiteit. Op onze Data Atlas zijn visualisaties van de Europese handel te vinden. Op de website van The Broker is bovendien aandacht voor handelsakkoorden en de gevolgen voor de arbeidsmarkt. Ook op de website van Vice Versa staan interessante bijdragen over het effect van TTIP op ontwikkelingslanden en over de WTO.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons