Lambert Grijns over de bloemetjes en de bijtjes

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Hij schakelt moeiteloos tussen zijn enthousiasme voor het vrouwencondoom en de kunst om in conservatieve landen abortus bespreekbaar te maken, met staalblauwe ogen die altijd op stand ‘enthousiast’ staan. Acht vragen aan Lambert Grijns, SRGR-ambassadeur voor het ministerie van Buitenlandse Zaken.

SRGR-ambassadeur?
“Het staat voor Seksuele en Reproductieve Gezondheid en Rechten. Een rottige term, terwijl het over zulke belangrijke dingen gaat. In het kort gaat het erom dat mensen geïnformeerde, afgewogen beslissingen kunnen nemen over intieme keuzes in het leven. Of je nou in Pakistan of Congo woont, als mens op deze wereld word je verliefd, krijg je een relatie, misschien wel kinderen. Doodsoorzaak nummer 1 voor meisjes in ontwikkelingslanden is zwangerschap en bevalling. Simpelweg omdat er geen goede zorg is, en deze meisjes niet aan condooms of de pil kunnen komen. Het is belangrijk dat mensen over de hele wereld informatie krijgen over voorlichting, anticonceptie, zorg tijdens zwangerschap. En dat ze weten wat hun rechten zijn.”

Kan je een voorbeeld noemen?
“Abortus is een goed voorbeeld. Het is een enorm controversieel onderwerp. In Nederland hebben we een heel open abortusbeleid. Maar ook een van de laagste abortuscijfers ter wereld. Daar ben ik best trots op. De vraag is hoe je abortus toch bespreekbaar maakt in landen waar het controversieel is. Ik doe dat door er niet direct over te spreken. De vraag wordt dan: hoe kan je abortus voorkomen? Door de zaak om te draaien kun je praten over dingen die anders een taboe blijven. Mijn baan gaat heel erg over woorden en culturele sensitiviteit.”

Als Coca-Cola in Rusland zit en Heineken in Saudi-Arabië, kunnen we toch niet aan onszelf verkopen dat we geen condooms kunnen leveren waar mensen het nodig hebben?

Zitten andere landen daar wel op te wachten?
We leven in een wereld waar je in Niger bijna 100 keer meer kans hebt om tijdens de bevalling te sterven dan in Nederland. Een wereld waarin ongeveer 34% van de vrouwen in Afrika wel anticonceptie wil gebruiken, maar daar geen toegang tot heeft. Een wereld waarin homoseksuelen achter tralies worden gezet. Een wereld waarin meisjes van 15 worden uitgehuwelijkt aan een man die drie keer zo oud is als zijzelf.
De wereld, en dan bedoel ik de mensen op deze wereld, zitten hier wel degelijk op te wachten. Zij willen voorlichting en anticonceptie. Bovendien, als Coca-Cola in Rusland zit en Heineken in Saudi-Arabië, kunnen we toch niet aan onszelf verkopen dat we geen condooms kunnen leveren waar mensen het nodig hebben?”

[[{“fid”:”28972″,”view_mode”:”file_styles_artikel_halve_breedte”,”fields”:{“format”:”file_styles_artikel_halve_breedte”,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:””,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:””},”type”:”media”,”attributes”:{“class”:”styles file-styles artikel_halve_breedte media-element file-file-styles-artikel-halve-breedte”,”id”:”styles-4-0″}}]]Lambert Grijns tijdens de AIDS2014 conferentie in Melbourne, waar de slachtoffers van de MH17 vliegramp werden herdacht. 

 

Maakt dat SRGR tot een westers exportproduct?
“Nee. Wij hebben geen morele autoriteit, wij geven alleen advies. Het gaat om het recht van ieder mens om geïnformeerde keuzes te maken. Maar omdat men in sommige werelddelen niet makkelijk over deze zaken praat, moeten we dat erkennen en daar begrip voor opbrengen. We investeren veel in religie, in dat begrijpen. Zo ging minister Ploumen onlangs naar het Vaticaan en ga ik met anti-abortusgroepen in gesprek.”

Praten over de percepties rondom seksualiteit lijkt me ingewikkeld.
“Ja, dat is het ook. Daarom hebben we Sunny Bergman uitgenodigd bij Buitenlandse Zaken. Zij weet veel over de culturele context van seksualiteit. Het is belangrijk om daar inzicht in te krijgen. Wij hebben de neiging om een bepaalde identiteit toe te kennen aan iemand, maar dat ligt bij onszelf en niet zozeer bij de ander. Homoseksualiteit bijvoorbeeld komt in veel landen voor, alleen noemen mensen het niet altijd niet zo. Soms leven een homoseksuele man en lesbische vrouw samen als ‘getrouwd stel’. Mensen in het dorp weten dondersgoed wat er gebeurt, maar benoemen het niet. Ook kan één woord verschillend geïnterpreteerd worden. Het woord homoseksueel staat in Uganda voor een oude pedofiel die jonge kinderen wil misbruiken. In Nederland hebben we een heel ander beeld bij het woord.”

Wat is het moeilijkst aan deze baan?
“Het lastige is dat het vaak gaat over de rechten van de meest onderdrukte en kwetsbare groepen: meisjes, vrouwen, prostituees. Een meisje van 15 jaar kan als zij zwanger wordt haar hele toekomst verliezen. Vaak stopt met de bevalling ook het onderwijs. Terwijl het in ieders belang is dat het meisje door kan gaan met studeren, zowel voor haarzelf, haar familie als haar land.”

Wist je dat de Brazilianen voorop lopen in de verdeling van de huiselijke taken, ook vergeleken met het meer traditionele Nederland?

Meisjes, vrouwen, prostituees. Is SRGR een vrouwending?
“Mannen spelen juist zo’n belangrijke rol! Met wie trouwt je dochter? Mag je vrouw naar de kliniek? In een patriarchale samenleving maakt de man die beslissingen. Men Care Plus is een programma dat gaat over de verdeling van zorgtaken tussen mannen en vrouwen. Brazilië, Indonesië, Rwanda, Zuid-Afrika en Nederland doen hieraan mee. Er komen grappige resultaten uit. Wist je dat de Brazilianen voorop lopen in de verdeling van de huiselijke taken, ook vergeleken met het meer traditionele Nederland? Indonesische mannen zorgen heel vaak voor de kinderen.”

[[{“fid”:”28975″,”view_mode”:”file_styles_artikel_volle_breedte”,”fields”:{“format”:”file_styles_artikel_volle_breedte”,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:””,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:””},”type”:”media”,”attributes”:{“class”:”styles file-styles artikel_volle_breedte media-element file-file-styles-artikel-volle-breedte”,”id”:”styles-6-0″}}]]Een vader met zijn kind in Brazilie. Bron: NCDO

Toch blijven seksuele rechten een lastig onderwerp. Raak je nooit ontmoedigd?
“Er gebeurt enorm veel in dit veld. Landen veranderen enorm snel, en eeuwenoude rolpatronen lijken nu opeens in de loop van een generatie te veranderen. Ik zie ook dat vrouwen emanciperen. Het vrouwencondoom slaat enorm aan in Nigeria, Kameroen en Mozambique. Of kijk naar de strijd die homoseksuelen over de hele wereld voeren. Je ziet die veranderingen vooral bij de jonge, stedelijke elite, maar ik ben ervan overtuigd dat het ook door gaat sijpelen naar andere lagen van de bevolking. Dat geeft moed.”

 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons