Opinie

Fairtrade cocaïne: haal nu ook je gram eerlijke coke!

Onlangs opende De Laatste Winkel haar deuren in Amsterdam, met in het assortiment een opvallend product: Fairtrade cocaïne. Initiatiefneemster Janneke Nijmeijer legt uit.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
NB: Deze blog is ingezonden. Als redactie van OneWorld besloten wij deze blog te plaatsen omdat wij het idee prikkelend vinden en het initiatief graag meer bekendheid geven.

Binnen mijn eigen kring bleek het eenvoudig om een telefoonnummer te regelen van een dealer

Het idee om Fairtrade Cocaine op te richten, ontstond toen ik mij verbaasde over hoe makkelijk het is om aan cocaïne te komen. Binnen mijn eigen kring bleek het eenvoudig om een telefoonnummer te regelen van een dealer voor deze drug. Ook op menig feestje is het gebruik hiervan geen uitzondering. Anderzijds berichtten media over The War on Drugs, het drugsgeweld in Zuid-Amerika en de drugsgerelateerde verdwijning van 43 studenten in het Mexicaanse Ayotzinapa. Ik begon de link te leggen tussen het gemak en de normalisering van cocaïnegebruik in mijn omgeving tegenover de berichtgeving omtrent de problemen die ontstaan zijn door de smokkel en productie in Zuid- en Midden-Amerika. En sinds een aantal jaar in West-Afrika. Ik besloot een bewustwordingscampagne op te richten.

Drugsgebruik is normaal

Dat cocaïnegebruik niet alleen in mijn vriendenkring voorkomt, blijkt uit de cijfers omtrent consumptie in West-Europa. Op basis van rioolonderzoek werd volgens het KWR Watercycle Research Institute in Europa in 2011 dagelijks 355 kilogram cocaïne geconsumeerd. Amsterdam en Antwerpen zijn koplopers in Europa, want daar wordt de meeste cocaïne in het rioolwater aangetroffen. Volgens de United Nations Office on Drugs and Crime werd in 2008 65 procent van de totale cocaïneproductie geconsumeerd in Noord-Amerika en West-Europa.

Deze cijfers zijn terug te zien in de normalisering van het drugsgebruik. Het grote festivalaanbod met als vaste prik de drugscontroles aan de ingang, gesprekken over drugsgebruik en openlijk experimenteren in tv-programma’s als Spuiten en Slikken en de matrixborden in Amsterdam met ‘Extremely Dangerous Cocaine Is Sold to Tourists’ tonen aan dat drugsgebruik onderdeel is geworden van de hedendaagse jongvolwassenencultuur.

Beeld: United Nations Office on Drugs and Crime.

Kat en Muis

Zoals bovenstaande kaart aantoont, wordt cocaïne geproduceerd in Zuid-Amerika. Via Midden-Amerika wordt het gesmokkeld naar de Verenigde Staten en middels scheepvaart naar West-Europa. Omdat er op de directe route naar West-Europa veel cocaïne onderschept wordt door Westerse militairen, is er via West-Afrika een nieuwe handelsroute ontwikkeld om de doorvoer naar Europa toch waar te kunnen maken.

Waarom is er geen aandacht voor de uitbuiting binnen de productieketen van cocaïne?

Waar de consument – op het risico van verslaving na – weinig gevaar loopt, kun je dat niet zeggen van de producenten en smokkelaars. Vanaf de cocaplantage in Peru tot aan de voordeur van de consument is de productie- en smokkelketen een risicovol en vaak levensbedreigend kat-en-muisspel. Het feest kan pas beginnen als de cocaïne uit de auto van de dealer is en in handen van de consument ligt. En dan heeft de drug een complex traject afgelegd via illegale ontbossing, in duistere kelders, over oceanen en door meerdere continenten. Bij kleding en voedingsmiddelen als chocola en bananen is er voldoende aandacht voor de uitbuiting binnen de productieketen, waarom niet bij cocaïne?

War on Drugs

Sinds de Amerikaanse president Nixon in 1971 de zogenaamde War on Drugs uitriep, is het beeld gevormd dat in de productie- en smokkelketen de boosdoeners huizen. Door het criminaliseren van het aanbod en niet de vraag is het antidrugsbeleid als gevolg van deze War on Drugs gericht op landen buiten de grenzen van de Verenigde Staten. De Verenigde Staten hebben een streng bewaakte muur opgetrokken om het ‘gevaar’ aan de zuidelijke kant te houden. Onder andere Nederlandse marechaussees varen rondom de Midden-Amerikaanse kust om smokkelboten te onderscheppen. Externe maatregelen dus, terwijl een deel van de verantwoordelijkheid van die aantrekkingskracht in hun eigen land zit. Want zonder consumptie is er geen productie.

In Mexico zijn er in zes jaar tijd 57.000 mensen vermoord

De gecriminaliseerde en geparamilitariseerde cocaïneproductie houdt Zuid- en Midden-Amerikaanse samenlevingen in zijn greep. Mexico fungeert bijvoorbeeld als doorvoerland naar de Verenigde Staten; volgens het Trans Border Institute in San Diego eindigt 90 procent van de Mexicaanse cocaïne bij de noorderburen. In zes jaar tijd zijn 57.000 mensen vermoord en 26.000 vermist als gevolg van de drugsoorlog, waaronder studenten, journalisten en burgers. Criminaliteit, corruptie en wantrouwen stagneren de ontwikkeling van Mexico. Door de verlegde doorvoerroutes krijgt West-Afrika nu ook te maken met dit probleem.

Drugshandel biedt een economische uitkomst voor problemen die ontstaan door lagere kansen op de arbeidsmarkt. Paoli en Reuter tonen in hun onderzoek uit 2008 aan dat als het gaat om cocaïne, veelal gemarginaliseerde groepen opdraaien voor het dealen van deze drug. Terwijl het gebruik volgens het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum domineert bij hoogopgeleiden.

Tijd om verantwoordelijkheid te nemen

Het is tijd om de consument erbij te betrekken

Een maand geleden kreeg ik de oproep van Avaaz om een petitie te tekenen om de president van Peru onder druk te zetten om ontbossing tegen te gaan vanwege illegale cocaïneproductie. Een goed initiatief maar het is tijd om de verantwoordelijkheid van de consument erbij te betrekken. Met Fairtrade Cocaine streef ik naar bewustwording over hoe drugsgeweld in Zuid-Amerika gerelateerd is aan de consumptie in het Westen. Daarmee bestrijd ik het beeld dat smokkelaars en landen worden gestigmatiseerd tot crimineel en corrupt en de gebruiker onschuldig is. Het is een begin om gelijkwaardige beeldvorming te creëren en op globaal en lokaal niveau een eerlijk en constructief drugsbeleid te ontwikkelen.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons