‘Discover the undiscovered’ is het thema van de vakantiebeurs dit jaar (2008). Ik trek mijn kaki afritsbroek aan en ga op ontdekkingstocht naar de Jaarbeurs Utrecht. Heerlijk, die verwijzing naar een onontdekte wereld! Want het is zo fijn om te weten, dat wanneer ik thuis achter de computer zit met mijn kant-en-klaar maaltijd op schoot in mijn kant-en-klare wereld, er ook nog een wereld bestaat die ruig en ongerept en onontdekt is. Ja, daar wil ik mijn zuurverdiende vakantie wel doorbrengen! Boeken maar..
Ja sorry hoor. Hoe langer ik me met toerisme bezig houd, hoe cynischer ik word. Want als je erover na gaat denken, klopt het echt niet. Ik zal het uitleggen. Wat me zo opviel op de vakantiebeurs is dat de tour operators in de booming ‘verre bestemmingen sectie’ alle mogelijke romantische, neo-koloniale beelden uit de kast trekken om mensen te verleiden een vakantie te boeken met dito verwachtingen. Globalisering, modernisering, eigentijdse ontwikkelingen bestaan niet op de beurs. Wat verkocht wordt, is de wereld van een paar eeuwen geleden waar je als een ware ontdekkingsreiziger, met air conditioned four wheel drive welteverstaan, doorheen kunt trekken. Er was niet een enkel klein bedrijfje dat een bestemming liet zien zoals het er nu uitziet. Dus niet authentiek of romantisch of ongerept maar in zijn eigentijdse glorie, anno 2008.
Gekleurde beelden
Er waren wel een hoop ‘vrijwilligerswerk op vakantie’ organisaties. Op zich een heel mooie ontwikkeling. Alleen jammer dat zij reizen organiseren binnen hetzelfde Eurocentrische denkkader als de gewone tour operators. Want het ‘Discover the undiscovered’ – ondertoon: ‘Mensen uit het geciviliseerde Westen ontdekken ongerepte, onbeschaafde werelden’ – wordt bij deze vrijwilligersorganisaties enkel licht bijgeschaafd tot een: ‘Help the undiscovered’ ofwel ‘Geciviliseerde mensen helpen ongerepte, onbeschaafde werelden’. Meer van hetzelfde dus.
Begrijp me niet verkeerd, er werden prachtige projecten gepresenteerd waar reizigers persoonlijk aan bij kunnen dragen. Dat is een geweldige ontwikkeling met een enorm potentieel. Maar terwijl wij en masse de wereld over beginnen te reizen, blijft ons begrip van de niet-Westerse wereld vooralsnog hangen in oude beelden. Gekleurd, als gevolg van een geschiedenis van Westerse wereldoverheersing, romantiek en exotisme. Gelukkig zijn er met mij steeds meer reizigers die zich hiervan bewust zijn en die zich met een minimum aan vooroordelen willen bewegen door die landen. Zij zoeken echt contact. Zij willen niet voor de gek gehouden worden, en knappen bijvoorbeeld niet af op moderne invloeden in verre landen omdat die niet in het ‘authentieke plaatje’ passen. Het zou mooi zijn, als tour operators hierop in zouden spelen met innovatieve commerciële reisconcepten. Ik kan er wel wat verzinnen.
Hottentottenshow
Als uitsmijter vertel ik graag over de Thaise jongen die was ingehuurd, en misschien zelfs was overgevlogen, om in folkloristisch tenue op een podium omringd door allerhande Thaise handmade souvenirs een paar dagen lang stukken hout te bewerken met hamer en beitel. Een folkloristische show. Een variant op de mensonterende hottentottenshows van vorige eeuwen. Tik…. tik… tik… ging het heel traag. Hij had er duidelijk geen zin in. Hoofd naar beneden. Een jaar of 23 schat ik. Ik stond naast hem. En had zin om hem een drankje aan te bieden. Om hem uit deze toestand te verlossen. Vakantieshoppend publiek overal om hem heen. Wat een vertoning! Het bevestigde nog eens wat ik al wist: of het nu hier is of op de plek van bestemming, de toerisme industrie creëert simpelweg de wereld die wij willen zien. Als deze jongen zijn geld heeft verdiend, trekt hij zijn spijkerbroek weer aan en gaat hij naar de kroeg. En wij, wij denken dat we weer een stukje van de ongerepte wereld hebben ontdekt.
Meer info: www.meetyourhost.com
