‘Sociaal ondernemerschap’ in het zonnetje

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Bij Firma Koos maken mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt nieuwe producten van tweedehands materialen. Iedereen mag en kan hier aan de slag, ongeacht achtergrond of ervaring. Een ander initiatief, De Zorgoppas, verbindt ouders van zorgintensieve kinderen. Zomaar een avondje uit? Dat is voor deze ouders lastig. Door in contact te staan met mensen die dezelfde zorgen kennen en met specifieke beperkingen om kunnen gaan, wordt dat gemakkelijker, omdat zij op elkaars kinderen kunnen passen.

Een recent rapport van McKinsey laat zien dat sociaal ondernemerschap in Nederland groeit. Vijf jaar geleden waren er ongeveer tweeduizend sociale ondernemingen in Nederland, inmiddels zijn dat er vijf- tot zesduizend. “De grote sociale ondernemingen zie je in het nieuws, zoals Fairphone, Dopper of Tony’s Chocolonely”, vertelt Van der Wal. “Maar er zijn ook heel veel ondernemers die wij niet kennen”, vult Van Weeren aan. “En dat terwijl sociaal ondernemerschap wat mij betreft het antwoord is op maatschappelijke vraagstukken van vandaag en morgen. Bijvoorbeeld op het gebied van milieu, armoedebestrijding of arbeidsparticipatie.”

so/creatie

De mannen ontmoetten elkaar tijdens een training in sociaal ondernemerschap van Starters4Communities in Amsterdam, en deelden de wens om sociaal ondernemerschap bekender te maken. Ze besloten het platform so/creatie op te zetten. Vanaf januari 2016 plaatsen Van der Wal en Van Weeren wekelijks interviews met ondernemers op socreatie.nl. De selectie gaat via een ‘estafetteprincipe’: iedere geïnterviewde sociaal ondernemer stelt een nieuwe interviewkandidaat voor. 

Voor ons gaat het in ieder geval om mensen die op een ondernemende manier de samenleving mooier willen maken, of aan een maatschappelijk vraagstuk werken

Met dat estafetteprincipe komen de initiatiefnemers wel eens bij iemand terecht die zichzelf niet beschouwd als ‘sociaal ondernemer’, maar door een ander wel zo wordt gezien. Want wanneer ben je nou precies ‘sociaal ondernemer’? “Ook voor ons is het nog een zoektocht”, vertelt Van der Wal. “De term ‘sociaal ondernemerschap’ wordt vaak gebruikt, maar niemand weet precies wat het inhoudt. Dat komt omdat er door organisaties in binnen- en buitenland verschillende definities gebruikt worden.” Van Weeren: “Voor ons gaat het in ieder geval om mensen die op een ondernemende manier de samenleving mooier willen maken, of aan een maatschappelijk vraagstuk werken. Een duidelijke overeenkomst tussen de initiatieven is dat de impact op de maatschappij vooropstaat, geld verdienen is minder belangrijk.”

Sociale Troonrede

In september keek Van der Wal naar de jaarlijkse Troonrede. “Het viel me op dat het vooral ging over onveiligheid in Nederland, en dat we moeten oppassen. Terwijl De Troonrede traditioneel gezien positief is. Er zijn zoveel mensen bezig om de maatschappij mooier te maken, waarom laten we dat niet zien?” Als middel sprak een bijeenkomst de heren wel aan. Van der Wal: “ Daarom organiseren wij op 21 maart, precies een half jaar na de Troonrede, De Sociale Troonrede. Niet als tegenhanger, maar juist aanvullend op de traditionele Troonrede.”

De Sociale Troonrede wordt op dinsdag 21 maart in de Social Impact Factory in Utrecht gepresenteerd. Er komen verschillende sociaal ondernemers spreken, en er is ruimte voor discussie over de term ‘sociaal ondernemerschap’. Daarnaast komt De Sociale Troonrede als online document beschikbaar voor iedereen.

De Sociale Troonrede 2017 is gebaseerd op vier grote thema’s: de zorg, duurzaamheid, de arbeidsmarkt en van ik naar wij. “Die thema’s kwamen naar voren uit een enquête die we hielden onder 150 ondernemers.”

Het project is nog een experiment, maar het liefst willen de heren ermee doorgaan en het in de komende jaren groter maken. Van Weeren: “We kunnen er steeds meer ondernemers bij betrekken en ook trends en ontwikkelingen in sociaal ondernemerschap zichtbaar maken. Thema’s die nu actueel zijn, zijn over een jaar wellicht vervangen door anderen.” 

Ondernemers in de schijnwerpers

Sebastian Duchene van Kracht in NL, dat belangen van maatschappelijke initiatieven ondersteunt, is enthousiast over het project van Van Weeren en Van der Wal: “We zien dat burgers vaker actie ondernemen om maatschappelijke problemen aan te pakken, zoals zorgen voor elkaar of je leefomgeving verbeteren. Het zijn mensen die zich met veel passie inzetten. De overheden, het bedrijfsleven en de fondsensector sluiten daar nog niet echt op aan. Ik zie een worsteling tussen klassieke instituties en sociaal ondernemers. Dat zit ’m onder andere in zichtbaarheid. De Sociale Troonrede is daarom een mooi project, het zet de kracht vanuit de samenleving in de schijnwerpers.”

Sociaal ondernemerschap kan bijdragen aan belangrijke kwesties als duurzaamheid en zorg, het is niet erg dat daar een verdienmodel achter zit

Met dit project hopen de oprichters aspirant-ondernemers te inspireren om hun eigen sociale onderneming op te zetten. “De potentie is groot. Helaas heerst bij veel ondernemers het beeld dat je aan het oplossen van een maatschappelijk probleem geen geld mag verdienen”, zegt Van Weeren. “Toch kan sociaal ondernemerschap bijdragen aan belangrijke kwesties als duurzaamheid en zorg, en het is niet erg dat daar een verdienmodel achter zit. Iedereen moet tenslotte zijn of haar boodschappen gewoon in euro’s betalen.”

Niet alleen nieuwe ondernemers kunnen de sector vergroten, ook als consument kun je daar aan bijdragen. “Als jij je inkopen doet bij een duurzame of sociale onderneming, stimuleer je die. Als je een product koopt van Firma Koos, draag je bij aan het voortbestaan van sociale werkplaatsen. Je individuele impact lijkt misschien verwaarloosbaar, maar als miljoenen Nederlanders dat doen, komt er een verandering op gang.”

Update: lees De Sociale Troonrede op deze website.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons