Het subsidieloket voor mondiaal burgerschap, SBOS, sluit voorlopig z’n deuren. Wat betekent deze bezuinigingsmaatregel voor doe-het-zelvers in de hulp?
SBOS was hét nieuwe subsidieloket voor organisaties die mensen in Nederland willen betrekken bij internationale samenwerking. Maar op 5 augustus, amper tien maanden na de start, draaide het ministerie van Buitenlandse Zaken de geldkraan dicht. In 2011 en 2012 worden geen subsidie-aanvragen meer behandeld. Ook kleinere stichtingen met projecten in het Zuiden konden bij SBOS aankloppen. Maar dat deden ze nauwelijks. Slechts 25 particuliere initiatieven met een buitenlandproject dienden een aanvraag in, twee van hen kregen subsidie. Bij de voorloper van SBOS, het KPA-loket van NCDO, werden vorig jaar tweehonderd aanvragen gehonoreerd.
MOEILIJKE OPGAVE
Veel kleine organisaties worstelden met de formulieren en de strenge eisen. Een voorwaarde van SBOS is dat het project mensen aanzet tot ander gedrag, bij- voorbeeld eerlijk consumeren of duurzaam energiegebruik. De aanvrager moet die gedragsverandering bovendien meten. Voor vrijwilligersorganisaties, met of zonder buitenlandproject, bleek dat een moeilijke opgave.
Dat ondervond Arjan Helmantel, penningmeester van stichting Mondo. Tot twee keer toe diende zijn stichting een aanvraag in voor stage- en uitwisselingsprogramma’s in India, Zuid-Afrika en Brazilië. Helmantel voerde gesprekken met SBOS, vroeg feedback en volgde zelfs een training over mondiaal burgerschap. Het lukte echter niet om genoeg punten te scoren.
ZONDE
Het is dan ook de vraag of kleinschalige vrijwilligersorganisaties moeten treuren om de opschorting van SBOS. Partin, branchevereniging voor particuliere initiatieven, is er niet erg rouwig om. Volgens Partin legt SBOS onevenredige nadruk op draagvlakactiviteiten hier ten koste van projecten daar. “Door het zware accent op de meetbaarheid van gedragsverandering kwam het individuele particuliere initiatief er nauwelijks aan te pas”, zegt Partin in een reactie. Partin hoopt dat er nu wordt nagedacht over een betere regeling, die zich vooral richt op het subsidiëren van goede projectvoorstellen uit het Zuiden.
Arjan Helmantel noemt het, ondanks twee afwijzingen, toch ‘heel zonde’ dat SBOS wegvalt. “Ook al is het voor een vrijwilligersstichting als de onze een bijna onmogelijke aanvraagprocedure, het blijft een kans voor organisaties om een bijdrage te leveren aan mondiaal burgerschap.” Particuliere initiatieven zullen het zwaarder krijgen, denkt Helmantel. “Niet alleen omdat ze geen geld meer krijgen, maar vooral omdat de regering uitstraalt dat betrokkenheid bij de wereld niet zo belangrijk is. Het is heel jammer dat het kabinet daar niet voor gaat staan.”
