Nederlandse helpt Marokko op weg – op de fiets

Marokkanen pakken over het algemeen de taxi, auto, brommer, of in de grote steden de tram – en maar zelden de fiets. Dat laatste wil Cantal Bakker veranderen. Met haar Pikala Project zet ze Marokkanen op de fiets en daarmee bevordert ze educatie en werk.

Door 3 december 2017
Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Fietstours voor toeristen

Twee Nederlandse bierfietsen staan op een verlaten terrein in Marrakesh, de toeristenhoofdstad van Marokko. Deze oranje groepsfietsen bestaan uit zes fietsen zonder stuur die rondom een houten kuip zijn gemonteerd. De kuip heeft een houten plankje op de rand, dat als bar dient. De Marokkaanse jongeren die met Cantal werken, mogen hem als eerste uitproberen. Jawad Bahlouli springt enthousiast in de kuip. “Do you want something to drink, madam?” vraagt hij lollig.

“Een van onze jongeren staat in die kuip om de fietsende toeristen drinken te geven en verhalen over de stad te vertellen. En er gaat er nog een tweede jongere mee om op het verkeer te letten”, legt Cantal uit. Zij heeft de fietstours samen met Marokkaanse jongeren ontwikkeld. “De toeristen krijgen een rondleiding langs de favoriete plekjes van de jongeren. Onderweg bespreken onze medewerkers allerlei kwesties uit hun dagelijks leven met de fietsers: bijvoorbeeld het dragen van een  hoofddoek, hoe je je grote liefde vindt, of wat je nu precies doet in de hammam. Zo leren de toeristen naast de highlights van Marrakesh ook de lokale bevolking kennen.”

 

Reparaties en fietslessen voor Marrakchi´s

Niet alleen toeristen, ook ‘Marrakchi’s’ – Marokkanen uit Marrakesh – zet Pikala op de fiets. Cantal bezoekt scholen om leerlingen fietsreparaties te leren uitvoeren en bewustwording te creëren over verkeersveiligheid. Het project geeft ook fietslessen aan moeders of meiden uit minder ontwikkelde gebieden die in Marrakesh studeren, en helpt gehandicapte kinderen om coördinatie- en balanstraining op de fiets te doen. De Pikala Club organiseert elk weekend een activiteit, bijvoorbeeld tuinieren, yoga of een fietstocht. Zo wil Pikala een community opbouwen die draait om gezond eten, zelfbewustzijn en behulpzaamheid. Dat lukt aardig; het laatste event trok bijna veertig Marokkanen. Een fietsparade rondom Marrakesh is nog in de maak.

Een voorliefde voor fietsen

Cantal is nu twee jaar bezig met het Pikala Project; liefde voor fietsen had ze al eerder. In Den Haag leerde ze migranten en vluchtelingen fietsen en toen ze Marrakesh wilde verkennen tijdens haar vakantie, deed ze dat ook op de fiets. “Zodra ik op de fiets zat, was ik opeens een local geworden en kreeg ik interactie met de bewoners. Ze kwamen een praatje maken, of wilden mijn fiets kopen.” Haar interesse was gewekt. Ze praatte met verschillende partijen in de stad, waaronder scholen en de gemeente. “Ik kwam erachter dat veel Marokkanen dachten dat alleen arme mensen fietsten. Dat wilde ik veranderen.” Ze verhuisde naar Marrakesh en begon de stichting Pikala, het Marokkaanse woord voor ‘fiets’.

 

“

”Ik was in het begin de enige die dacht dat we Marokkanen konden laten fietsen,”

Cantal financierde het project uit eigen zak. ”Ik was in het begin de enige die dacht dat we Marokkanen konden laten fietsen,” lacht ze. Gelukkig kreeg ze hulp. Het fietsdepot Amsterdam doneerde honderden afgeschreven fietsen en Cantal zette een fietsatelier op. Hier leert ze jongeren uit de stad fietsen repareren en deze vervolgens te promoten. De ruimte staat vol met fietsen; normale, maar ook een grote bakfiets, een fiets waarbij het zadel zo hoog is dat je moet klimmen om erbij te komen en een gele bike met een breed stuur en een klein, breed voorwiel. “Dat is mijn pikala”, zegt Jawad trots. Hij werkt met een tiental andere jongeren – voornamelijk vrijwilligers – in de werkplaats. Tijdens de klimaattop vorig jaar november in Marrakesh konden ze laten zien wat ze hadden geleerd: Pikala bood gratis fietsreparaties aan. Dat resulteerde elke dag in een rij van honderden Marokkanen met kapotte fietsen.

Maar bij Pikala leren Marokkanen meer dan fietsen repareren of rondfietsen op een bierfiets. “We geven de jongeren ruimte met ideeën te komen en luisteren naar ze. Zo leren ze ook verantwoordelijkheden te nemen. Daarnaast is het een kleine moeite ze ook Engels te leren”, aldus Cantal. Yassine el Ouazari is er inmiddels projectleider. “Toen ik Cantal ontmoette, was ik net afgestudeerd, maar ik wist niets van andere culturen, niet hoe ik in teamverband moest werken of iets moest coördineren. Hier heb ik geleerd met mensen uit andere landen om te gaan en dingen te leiden”, vertelt hij trots. “Voor mij is dit een opstap naar een baan. Pikala is dus belangrijk voor Marokko, omdat hier zoveel jeugdwerkloosheid is.”

Heel Marokko op de fiets

Het Pikala Project heeft inmiddels zoveel succes geboekt dat het financiering aangeboden heeft gekregen. De TUI Care Foundation sponsort een groot deel van het project, en soms springt ook de Nederlandse ambassade in Marokko bij. Van de gemeente Marrakesh krijgt Cantal gratis ruimte en de groepsfietsen zijn betaald door het Marokkaanse instituut voor menselijke ontwikkeling. Inmiddels krijgen enkele Marokkaanse jongeren betaald voor hun werk; anderen doen nog als vrijwilliger.

Als het aan Cantal ligt, gaat heel Marokko fietsen. Ze is al bezig Pikala in andere steden uit te rollen, zoals Taroudant, Rabat en Agadir. Voet aan de grond krijgen in Marokko is niet makkelijk vindt ze, vanwege het grote cultuurverschil. “Er is hier een ander tijdsbesef, een andere beleving van motivatie en je hebt voor alles autorisatie nodig. Nu weet ik dat, dus maak ik niet langer maar één plan, maar ook plan B, C en D. Het gaat toch heel anders dan je voorzien hebt. Maar dat is ook heel leuk en onderdeel van het avontuur.”

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Lees en steun

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons