De strijd om Afrikaanse adoptiekinderen

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

In de film Les chevaliers blancs (De witte ridders) reist hulporganisatie Move for Kids af naar een (onbekend) Afrikaans land om driehonderd weeskinderen te redden uit een burgeroorlog. In Frankrijk staan adoptieouders, die de actie financieren, al klaar. Wanneer niets gaat zoals gepland en de organisatie zich verwikkelt in een web van leugens lopen de spanningen op. Het levert de kijker gemengde gevoelens op, want terwijl de vrijwilligers zich met de beste intentie inzetten, rijzen de morele dilemma’s.

Lafosse’s interesse voor een dergelijke film werd gewekt toen hij hoorde over het adoptieschandaal rondom hulporganisatie L’Arche de Zoé, die in 2007 probeerde om 103 (wees)kinderen vanuit Tsjaad naar Frankrijk te brengen. Veel van deze kinderen bleken echter nog gewoon ouders te hebben. Leden van de organisatie werden veroordeeld tot meerjarige gevangenisstraffen voor kindersmokkel.

Is het verhaal een verfilming van het schandaal met L’Arche de Zoé?

“Een film kan nooit de waarheid laten zien. Daarom kun je mijn film ondanks de vele overeenkomsten geen verfilming noemen. Voor mij is de waarheid ook helemaal niet belangrijk, ik wil gewoon een film maken die logisch is en tegelijkertijd veel vragen oproept. Ik heb bijvoorbeeld geweigerd om de mensen van L’arche de Zoé te ontmoeten, want de film gaat niet over hen. Sommige dingen lijken hetzelfde, zoals het toepassen van pleisters en verbanden om te doen alsof kinderen gewond zijn. De handeling is in dit geval identiek, maar het verhaal en de motivatie kan heel anders zijn.”

Waarom speelt de film zich voornamelijk af op locatie bij Move for Kids en komen de problemen in het Afrikaanse land zelfs nauwelijks in bod?

“Ik ken Afrika niet, en Afrikaanse mensen ook niet. Krankzinnigheid en narcisme van witte mensen daarentegen ken ik heel erg goed. Vandaar dat de film zich voornamelijk afspeelt bij Move for Kids. Daarnaast draagt de organisatie een leugen bij zich. Door hun angst reizen ze nauwelijks het land in. Adoptieproblematiek en ontwikkelingsschandalen vinden in verschillende landen plaats. Omdat het een grensoverschrijdend probleem is wordt het Afrikaanse land waarin Move for Kids opereert dan ook niet expliciet gemaakt.”

De titel van de film betekent in het Nederlands ‘De witte ridders’. Wil je met deze film het white savior complex, ‘wij’ helpen de arme Afrikanen, aankaarten?

“De onderwerpen van mijn films zijn te herleiden op een overkoepelend thema: ‘De weg naar de hel is geplaveid met goede voornemens’. In mijn vorige film ‘À perdre la raison’, uit de adoptievader van de hoofdrolspeler zijn liefde naar hem en zijn gezin door hen op te nemen in zijn huis, hen geld te geven en hen te helpen met de kinderen. Dit werd op den duur zo beklemmend voor de moeder van het gezin dat het uitloopt op een tragedie. Heel veel mensen proberen 'goed te doen' zonder grenzen in de gaten te houden en zonder morele vragen te stellen. Dat is ook het geval met Les chevaliers blancs. In beide films gaat het eigenlijk om ‘het limiet van groothartigheid’. Goede bedoelingen kunnen totaal omgekeerd uitpakken. In het verleden heb ik zelf adoptie moeten overwegen, maar ik heb een hele bewuste keuze gemaakt om het niet te doen. Ik wil absoluut niet generaliseren, maar adoptie is vaak gecompliceerder dan we graag zouden willen zien.” 

De film zal onder andere getoond worden tijdens de ‘Movies that Matter tour’ in Nederland. Wil je altijd films maken ‘die er toe doen’?

“Wanneer ik een film maak, wil ik complexiteit bieden die de kijker aan het denken zet. Ik weiger om ‘simpel’ te zijn, want ik vind het heel goed mogelijk om een mix te maken tussen kritische reflectie en entertainment. Ik vind het opvallend dat we relatief ‘makkelijk’ kunnen adopteren uit Afrika, terwijl het veel moeilijker is om uit België of Nederland te adopteren. Waarom zit daar verschil in? Voor mij voelt het soms alsof we nog in kolonialisme leven. Met Les chevaliers blancs wil ik laten zien dat je met adoptie van Afrikaanse kinderen hetzelfde moet omgaan als kinderen die uit westerse landen komen. Een van de hoofdpersonen uit de film, Bintou, komt uit Tsjaad. Toen zij de film voor het eerst zag, zei ze dat ze trots was om deel uit te maken van deze productie en deze boodschap te verkondigen. Op dat moment wist ik dat ik mijn doel had behaald.”

Les chevaliers blancs is vanaf 4 augustus te zien in de Nederlandse bioscopen. Daarnaast is de film te bewonderen tijdens de Movies that Matter tour van 8 tot 29 november op diverse plekken in het land.

[[{“fid”:”49809″,”view_mode”:”file_styles_artikel_volle_breedte”,”fields”:{“format”:”file_styles_artikel_volle_breedte”,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:””,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:””},”type”:”media”,”attributes”:{“alt”:”LES CHEVALIERS BLANCS – TRAILER NL”,”style”:”height:327px; width:581px”,”class”:”file-file-styles-artikel-volle-breedte media-element”}}]]

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons