Achtergrond

Vrijbrief oorlogsmisdadigers Uruguay verdwijnt

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

 

Twee keer eerder  was er de mogelijkheid om de wet, Ley de Caducidad, op te heffen. In 1989 en in 2009 stemden de Uruguayanen via een referendum voor het behouden van de wet. De militairen die verantwoordelijk zijn voor  talloze verdwijningen en andere misdaden tijdens de dictatuur, konden hierdoor lange tijd niet worden vervolgd. “Het volk hoort niet te kunnen stemmen over wetten omtrent mensenrechten,” zegt Hugo Relva, rechtsdeskundige van Amnesty International in Zuid-Amerika. Amnesty is blij dat Uruguay, na veel internationale druk, de wet nu eindelijk wil veranderen.

Mensenrechten
Op 12 april stemde de Uruguayaanse Tweede Kamer voor een aanpassing van de wet, waardoor de bescherming vervalt. Op vier mei zou de Eerste Kamer er definitief mee instemmen. Vanwege de grote belangen is de stemming echter uitgesteld tot de 19 mei.”De wet heeft een grote impact op de Uruguayaanse politiek,” vertelt parlementslid Felipe Michelini.

juan gelman
Juan Gelman (cc)

De laatste jaren stond de wet vaak ter discussie. Vorig jaar oordeelde de Inter-Amerikaanse Rechtbank voor Mensenrechten dat de amnestiewet de mensenrechten schendt. Zij oordeelde dit in de zaak Gelman versus Uruguay. De dochter van Juan Gelman, een bekende Argentijnse dichter, verdween in 1976 en is nooit teruggevonden. Haar vader kon de mogelijke daders nooit vervolgen vanwege de amnestiewet. In 2009 oordeelde ook het Gerechtshof van Uruguay dat de amnestiewet ongrondwettelijk was.
 

Heropenen
Er verdwenen 164 Uruguayanen tijdens de dertien onderdrukkingsjaren, velen werden gemarteld. De meeste verdwijningen waren in opdracht van Plan Condór, een militaire operatie die communisten en andere tegenstanders van de Zuid-Amerikaanse regimes uitschakelde. Familieleden van de slachtoffers zijn door de wet jaren in het ongewisse geweest over het lot van hun geliefden en hun daders. Alleen als de misdaad in het buitenland was gepleegd, was de gang naar de rechter mogelijk. “De rechtbank zal veel zaken moeten heropenen,” concludeert Hugo Relva.”Maar ik heb er vertrouwen in dat het goed zal gaan.”

Felipe Michelini heeft er ook alle vertrouwen in.”Zodra de wet is aangepast, zal de wetgevende macht de verantwoordelijkheid nemen.” Alle zaken kunnen worden heropend, want een verjaringstermijn op misdaden rondom mensenrechten bestaat er niet. “Zelf denk ik dat weinig mensen een rechtszaak zullen starten,”zegt Michelini. “Naar de mensen toe heeft het meer een symbolische waarde. Deze aanpassing van de wet is voor Uruguay vooral belangrijk omdat haar wetten getoetst worden aan de internationale wetgeving omtrent mensenrechten.”

Foto boven: President José Mujica, gemaakt door US embassy (cc)

 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons