Achtergrond

Verkiezingen in Senegal; over traangasgranaten, stenengooiers en brandende barricades

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Journalist Nils Elzenga belandde middenin de verkiezingsrellen in Senegal. Een ooggetuigenverslag

Urenlang staan ze in het centrum van Dakar al tegenover elkaar, de Senegalese ordetroepen en de duizenden demonstranten, als bij het vallen van de avond de vlam in de pan slaat. Uit de menigte daalt plotseling een stenenregen neer op de bepantserde politie, die vliegensvlug reageert. In een mum van tijd ontploffen overal traangasgranaten, terwijl agenten met getrokken wapenknuppels voorwaarts stormen. In de propvolle straten rondom het Place d’Indépendance zet iedereen het tegelijk op een lopen. Zelden heb ik een situatie zó snel zien veranderen in chaos.

Al weken zijn er in Senegal bijna dagelijks dit soort confrontaties, waarbij al verscheidene doden vielen. Komende zondag zijn er namelijk verkiezingen, en heel het land staat op zijn kop sinds de 85-jarige president Abdoulaye Wade eind januari bekendmaakte zich herverkiesbaar te stellen voor een derde termijn. De Senegalese grondwet staat immers maximaal twee termijnen toe, maar Wade argumenteert dat die beperking pas inging tijdens zijn eerste termijn, die daarmee niet meetelt. De oppositie slikt Wade’s interpretatie niet en heeft gedreigd het land totaal te gaan ontregelen als Wade’s naam zondag op de stembiljetten staat.

Dat het wellicht dan ook wat naïef van me was geweest om meewarig te staan grinniken om alle journalisten die met helmen en gasmaskers waren komen opdagen op de demonstratie, dat besef ik pas als ik onder de voet wordt gelopen door de vluchtende menigte. Mijn fotocamera wordt bijna uit mijn handen geslagen terwijl ik hard tegen een muur aan wordt gesmakt door talloze langsrennende lijven. Dichte traangasrook ontneemt me adem en zicht, en half struikelend maak ook ik dat ik weg kom. Mijn ogen tranen zo erg dat ik nauwelijks meer zie en mijn neus loopt vol snot. Ademen gaat moeilijk. In een portiek controleer ik even later mijn zakken. Jawel hoor – ook mijn portemonnee is in het tumult nog gezakkenrold.

In de straten om me ontspint zich ondertussen een ware veldslag. Met verbazende snelheid zijn overal brandende barricades opgeworpen. ‘Hoerenzonen! Jullie zijn allemaal hoerenzonen!’, schreeuwen demonstranten voordat ze brokken puin, zonder veel moeite uit Dakar’s kruimelige stoepen gesloopt, naar de agenten slingeren. Die komen daarop met gierende banden aanscheuren in hun pick-ups, traangaspatronen en rubbelkogels vurend. Dat laatste is overigens al een hele verbetering: begin februari vielen in de stad Podor nog twee doden doordat agenten met scherp de menigte in schoten.

Niettemin weet ik slecht wat ik moet doen. Aan de ene kant blijf ik het liefst veilig in mijn portiek zitten, aan de andere kant wil ik natuurlijk zien wat er gebeurt. Eindelijk zit ik er immers een keer middenin: nieuws! Met een troep collega’s begin ik  daarom foto’s makend achter vechtpartijen aan te rennen.

Een halfuur later heeft de politie de zaak onder controle. Verschillende journalisten blijken kleerscheuren te hebben opgelopen. Een Amerikaanse fotografe van Associated Press heeft een brok puin tegen haar heup gekregen, terwijl een Franse verslaggever zichtbaar pijn leidt van het brokstuk dat hij op zijn knie kreeg. Ook de Senegalese sterzanger Youssou N’Dour, als prominent lid van de oppositie aanwezig op de demonstratie, blijkt op zijn voet te zijn geraakt door een bus traangas. Hij moet zich in een ziekenhuis kort laten behandelen. Vreemd genoeg lijken er onder de demonstranten verder weinig serieuze klappen te zijn gevallen.

Het is nog onzeker hoe de situatie zich verder zal ontwikkelen naarmate de verkiezingen naderen. Maar duidelijk is wel dat heel Senegal zijn hart vasthoudt. Het recente bloedbad dat naburig Ivoorkust meemaakte nadat president Laurent Gbagbo zijn verkiezingsnederlaag weigerde te erkennen, ligt hier immers nog uiterst vers in het geheugen.

 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons