Achtergrond

Verjaardag met dikke rouwrand

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Een jaar geleden was het enthousiasme en de vreugde over de onafhankelijkheid tastbaar in Zuid-Sudan. Onbekenden schudden elkaar de hand en vreemden lachten naar elkaar. Bij de eerste verjaardag van de zelfstandigheid is het omgekeerde voelbaar. Er ligt een deken van somberheid over het nieuwe land.

De bevolking had gehoopt op een rooskleurige toekomst, maar het werd een jaar vol met dieptepunten. Tribale gevechten braken uit, vooral in het oosten en noorden, die aan meer dan duizend mensen het leven kostten. Onenigheid over het grensverloop en olietransport met Sudan, waarvan het zuiden zich afscheidde, escaleerde in een gewapend grensconflict. En het werd steeds duidelijker dat de regering van president Salva Kiir zich ernstig schuldig maakte aan het fors graaien in de staatskas.

Dichte kraan
“Ik had het me allemaal mooier voorgesteld”, verzucht Francis Awin bij een kopje mierzoete thee. De regen roffelt op het golfplaten afdakje waar we onder zitten op de markt van het noordoostelijke stadje Malakal. “Maar toch ben ik opgelucht dat we niet langer onder het juk van Khartoem zitten. De vrijheid is me veel waard.”

Het worden ook geen grote feestmaaltijden op 9 juli. Zuid-Sudanezen hebben sinds begin dit jaar de broekriem moeten aanhalen nadat de regering de kraan van alle oliebronnen dichtdraaide. Dat was in reactie op de ruzie met Khartoem over de prijs van het transport van olie uit het zuiden via een pijplijn naar een Sudanese havenplaats. Zuid-Sudan is voor het overgrote deel afhankelijk van de olie-inkomsten. Alles werd binnen de kortste keren vele malen duurder.

In de hoofdstad Juba komen nog wel allerlei producten binnen uit de naburige landen Uganda en Kenia, zij het met een fiks prijskaartje. In plaatsen als Malakal, langs de grens met Sudan, heerst gebrek. Plastic flesjes met bronwater die in Juba zorgen voor enorme onverwerkte afvalbergen, zijn niet te krijgen. Een flesje coca cola, overal en bijna altijd te krijgen in wat voor omstandigheden dan ook in Afrika, kost nu ruim een euro. Een godendrank. Het vieze water uit de Nijl die langs het stadje stroomt,  wordt steeds vaker onbehandeld gedronken. Het dagelijks bordje bonen werd vorig jaar nog geserveerd met uien. Maar het knolgewas is slechts voor de rijken. Het is vijf keer zo duur als begin van het jaar.     

Halve droom
De grensregio was, zelfs tijdens de decennia van oorlog tussen Noord en Zuid-Sudan, voor goederenaanvoer afhankelijk van het noorden. De grens is sinds het conflict escaleerde, hermetisch gesloten. Uit het zuidelijk deel van het land komt voor de komende maanden niets, omdat er nog altijd geen weg is aangelegd die ook in het langdurige regenseizoen begaanbaar blijft. Alleen de aanvoer over de rivier de Nijl is mogelijk, zij het peperduur.

Niemand heeft spijt over de onafhankelijkheid maar kritische geluiden zijn te horen.

Theeverkoopster Elisa Hawan mengt zich in ons gesprek. “Het had een blij feest moeten worden. Een tijd waarin we denken aan miljoenen Zuid-Sudanezen die voor onze vrijheid stierven. Hoe leggen we onze doden uit, zoals mijn vader, dat ze stierven voor een halve droom.”

Foto: cc

 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons