Achtergrond

Sahel opnieuw op de rand van hongersnood

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Sinds gisteren heb ik alleen maar wat water gedronken”, zegt Houley Dia, een weduwe uit het dorp Houdallah in zuidelijk Mauritanië, tegen de grens met Senegal. Dia (‘ouder dan 60’, hoe oud precies weet ze niet): “Barre tijden heb ik eerder meegemaakt – droogte, stervend vee, sprinkhanenplagen. Maar zo erg als nu zag ik het nooit eerder.”

Na voedselcrises in 2005, 2008 en 2010 heerst er opnieuw honger in de Sahel, de steppenstrook tussen de Sahara en de Afrikaanse subtropen. De huidige crisis lijkt zwaarder dan voorgaande. Volgens de VN worden meer dan tien miljoen mensen bedreigd, een miljoen kinderen lopen het risico op ernstige ondervoeding. In Mauritanië lijdt een kwart van de bevolking nu al gebrek, terwijl de heetste en droogste maanden van het jaar voor de deur staan. Niger, Tsjaad en Burkina Faso zijn er vergelijkbaar aan toe.

In Mali is de situatie nog zorgwekkender. Daar pleegde het leger onlangs een coup, deels uit frustratie over de onmachtige reactie van de regering op een opstand van Toeareg-rebellen. Slecht uitgeruste regeringssoldaten leden er nederlaag op nederlaag. De rebellen controleren inmiddels het hele noorden van het land. Meer dan 200.000 Malinezen zijn op de vlucht geslagen voor het geweld volgens hulporganisatie Oxfam. Sancties van de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (ECOWAS) tegen de coupplegers verergeren de misère nog.

Hulp gaat moeizaam
In heel de Sahel proberen Oxfam en andere organisaties een omvangrijke hulpactie op touw te zetten. Maar de financiering daarvan verloopt moeizaam. Van de 925 miljoen dollar die nodig is volgens de Europese Commissie, is tot nu toe 200 miljoen dollar gedoneerd. “Deze crisis zou weleens kunnen uitdraaien op een grote catastrofe”, zegt Steve Cockburn van Oxfams regionale hoofdkwartier in Dakar. “We kunnen momenteel slechts tien procent van de getroffenen helpen. Als het zo doorgaat zul je rond de zomer weer de bekende beelden zien verschijnen van kinderen met hongerbuikjes. Die zullen de internationale gemeenschap wel aanzetten tot actie. Probleem is: dan is het veel te laat.”

In het stadje Kaedi in zuidelijk Mauritanië heeft Oxfam een noodkantoor ingericht om dorpen in de omgeving te bestrijken. In Houdallah ontvangt dorpshoofd Harouna Saidou Ba (47) een team van de hulporganisatie. Omringd door een grote groep vrouwen overhandigt Ba een lijst met de 191 dorpsfamilies – eenderde van de bevolking – die er het slechtst aan toe zijn. Tot het najaar zullen zij maandelijks omgerekend vijftig dollar ontvangen om te overleven. “Dan arriveert hopelijk de neerslag die afgelopen jaar uitbleef”, verzucht Oxfam-teamleider Aly Gueye.

De hulp is hoognodig. “Ik eet alleen nog eenmaal daags een beetje rijst”, zegt Fatimata Abdurahman Sow (47), wiens naam op de lijst staat. “Meer is er niet. Zelfs onze geiten kunnen we niet meer voeden.”

Watergebrek
Aan de rand van Houdallah ligt het enige landbouwinitiatief dat ik er aantrof er verlaten bij, even droog als de omringende woestijn. “We hebben geprobeerd gewassen te verbouwen”, zegt dorpsvrouw Hapsatou Modi Ba (40). “Maar we hadden niet genoeg water.”

In het dorp Darkhadra, een uur rijden van Houdallah, hebben dorpsvrouwen wel een kleine moestuin groen weten te houden. “Maar de paar uien en wortels die we ervan oogsten zijn bij lange na niet genoeg om zelfs maar onze kinderen te voeden”, zegt Youma Mintmohamed (50). “Onze kinderen zijn ziek van gebrek.” Mintmohamed, zelf moeder van vijf, loopt naar een groep vrouwen die onder een boom de middaghitte ontwijkt. Schuchter toont Oma Mintely (30) haar baby. De dreumes hoest voorturend en druipt van het snot. Pus ettert uit een ontstoken oog. Het kind van haar vriendin Ize Mintyouba (38) zit onder de vuilkorsten en lijkt nauwelijks te registreren wat er om hem heen gebeurt. Andere kleintjes hangen in vergelijkbare staat in hun moeders schoot.

Op de vraag of er misschien nog ergens voedselvoorraden zijn reageren de vrouwen met treurige lachjes. Mintmohamed: “Hier is niets meer behalve stof en zand.”

[[{“type”:”media”,”view_mode”:”media_large”,”fid”:”14731″,”attributes”:{“class”:”media-image media-element file-media-large”}}]]

 

 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons