Achtergrond

“Ontwikkelingsorganisaties spelen kluitjesvoetbal”

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

 

Koch onderzocht aan welke landen ngo’s hulp geven en waarom. In totaal verzamelde hij gegevens van 61 van deze organisaties wereldwijd, waaronder ook Nederlandse organisaties. Met hun gezamenlijke budget van 27 miljard US dollar per jaar zijn de ngo’s belangrijke spelers in de ontwikkelingssamenwerking. Bijna driekwart van de landenkeuzes (73 procent) is gebaseerd op factoren als de mate van armoede, de betrouwbaarheid van het bestuur, religieuze banden of koloniaal verleden en doelen van de eigen organisatie.

 

Donor ‘darlings’ en -‘orphans’

kluitjesvoetbal
Wie krijgt de hulp? Foto:CC

Toch zijn van de 61 door Koch onderzochte organisaties er slechts een paar actief in de armste landen als Jemen, de Centraal Afrikaanse Republiek en Ivoorkust. Twee derde werkt in landen als Kenia, Sri Lanka, Guatemala en Oeganda, de ‘donor darlings’. Sommige van deze landen ontvangen wel twintig keer zoveel hulp per bevolkingshoofd als de ‘donor orphans’. De factoren die aantrekkelijk zijn voor bedrijven om zich ergens te vestigen, gelden ook voor ontwikkelingsorganisaties: aanwezigheid van kennis, infrastructuur, opgeleid personeel, goedkoop gebruik kunnen maken van ondersteunende diensten zoals bijvoorbeeld accountants of transportbedrijven. Pioniers maakten hun keuzes vaak op basis van religieuze of politieke voorkeuren. Vervolgens ontstond er een sneeuwbaleffect.

 

“Het is een zichzelf versterkend proces,” stelt Koch. “Veel ontwikkelings-organisaties beginnen liever niet ergens van de grond af aan. Zeker niet als

Meer weten over ontwikkelingssamenwerking? Ga dan op 19 februari naar de Rode Hoed in Amsterdam. OnzeWereld en OneWorld organiseren dan het debat ‘De nieuwe aanpak van Ontwikkelingssamenwerking’

ze elders gebruik kunnen maken van geschoold personeel en waar lokale organisaties al ervaring hebben met ontwikkelingsorganisaties. Waarom ploeteren in de Centraal Afrikaanse Republiek als je voor hetzelfde geld meer kunt bereiken in Oeganda?” Uitzondering in ontwikkelingsland zijn de Noorse organisaties. Ze zaten van oudsher in Peru, Brazilië en Zuid-Afrika, maar hebben hun focus bewust verlegd naar de armste landen en zijn nu vooral actief in landen zoals Laos, Somalië en Mali.

Concentratie te ver doorgeschoten
Dat er grote ongelijkheden bestaan tussen de hoeveelheden ontwikkelingshulp die landen krijgen, is duidelijk, maar is dat erg? Koch: “Concentratie biedt voordelen. Individuen zijn beter opgeleid, organisaties zijn betrouwbaarder. Je boekt op korte termijn meer resultaat. Maar de ontwikkelingsorganisaties zelf vinden ook dat de concentratie te ver is doorgeschoten.” Maar actief worden in moeilijke landen waar nog weinig

Cultiveringsproject in Guatemala
Cultiveringsproject in Guatemala foto:CC

organisaties aanwezig zijn is lastig. Koch: “Eigenlijk wachten veel organisaties nu op degene die de eerste stap wil zetten.”

 

Hoe deze patstelling doorbreken? Koch: “Organisaties ontvangen veel geld van donateurs, maar ook veel geld van overheden. Het is noodzakelijk dat er prikkels in het subsidiestelsel van overheden worden ingebouwd, zodat organisaties beter met elkaar afstemmen wie op welke plek actief is. Organisaties die het aandurven om in minder stabiele landen te pionieren moet je misschien extra belonen. De meeste ontwikkelingsorganisaties zijn lid van een internationale koepel. We zijn al een heel eind als deze koepelorganisaties met vestigingen in meerdere ontwikkelde landen, zoals Oxfam en Cordaid, hun landenkeuzes beter afstemmen. Een kwestie van gestimuleerde zelfregulering.’

 

 

Dirk-Jan Koch (1980) studeerde ontwikkelingseconomie aan de London School of Economics. Hij is werkzaam op de Nederlandse ambassade in de Democratische Republiek Congo. De afgelopen periode was hij gedetacheerd bij het Centre for Development Issues Nijmegen. Hij promoveert op 26 februari aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Zijn boek is te koop.

 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons