Achtergrond

Onrust in Kirgizië: Vraag en antwoord

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

 

Kirgizië? Waar lag dat ook alweer?
Kirgizië is een Centraal-Aziatisch land dat grenst aan China, Oezbekistan, Tadzjikistan en Kazachstan. De voormalige Sovjetrepubliek werd onafhankelijk in 1991. Afgezien van een beetje gas, olie en goud is het geen rijk land. Zowel Rusland als de Verenigde Staten hebben er militaire bases. Van de 5.5 miljoen koppige bevolking is 70 procent etnisch Kirgies, 15 procent bestaat uit etnisch Oezbeken die voornamelijk in het zuiden wonen. In het noorden en in de hoofdstad Bishkek wonen ook wat Russen.

Waar ging het referendum van afgelopen zondag over?
De kiezers is gevraagd of zij de voorlopige regering van interim-president Roza Otoenbajeva steunden. Bovendien konden de kiezers stemmen over veranderingen in de grondwet, zoals het inperken van de presidentiële macht en het invoeren van een parlementair systeem, waarbij geen enkele partij meer dan 55 procent van de zetels in het parlement mag bezetten.

Waarom werd er gevochten?
Op 10 juni sloeg de vlam in de pan in het zuiden van Kirgizië na een vechtpartij tussen Oezbeekse en Kirgizische jongeren in de stad Osj. De spanningen in de regio waren daarvoor al opgelopen nadat president Kurmanbek Bakiyev in april was afgezet. Criminele bendes en drugdealers maakten misbruik van het machtsvacuüm dat was ontstaan. Nadat de rellen tussen de jongeren uitbraken deden geruchten over wederzijdse wandaden het ergste etnische geweld in de regio in twintig jaar oplaaien. Schattingen van het dodental variëren van 200 tot 2000. 400.000 mensen, voornamelijk etnische Oezbeken, sloegen op de vlucht.

Kyrgyzstan Osh market
De bazaar in Osj.
Foto: 
CC

Wat is het verschil tussen etnische Oezbeken en Kirgiezen?
Eigenlijk zijn de verschillen tussen beide groepen niet zo heel groot. Het merendeel van beide groepen is moslim en spreekt dezelfde taal. Van oudsher zijn de Kirgiezen meer nomaden en Oezbeken boeren. De Ferganavallei waar het conflict speelt, staat bekend als de broodmand van Centraal-Azië. Sommige Kirgiezen zouden het niet eerlijk vinden dat bij het uiteenvallen van de Sovjet-Unie en de oprichting van Kirgizië, Oezbeken grond hebben gekregen. Dat de Oezbeken ook de meeste bedrijfjes runnen en de meeste kramen op de bazaar levert ook scheve ogen op. 

Hoe moet het nu verder?
In oktober worden parlementaire verkiezingen gehouden. Maar de vrees bestaat dat de voorlopige regering voor die tijd uit elkaar valt door ruzie binnen de verschillende clans die de coalitie vormen. De nieuwe grondwet, geeft de etnische Oezbeken in het zuiden van het land bovendien niet de politieke macht waar zij al jaren om vragen. En daarmee worden de oorzaken van het etnische geweld van de afgelopen weken niet weggenomen. 

Foto bovenaan: Vluchtelinge vlakbij Osh, (cc), Save the Children 

Kyrgyzstanmap
Bron: Wikimedia Commons

 

 

 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons