Achtergrond

Nigeria kiest: Het draait om de personen

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Ze was de eerste Nigeriaanse wetenschappelijk ambassadeur van de Duitse Alexander von Humboldtstichting, doceerde Frans aan de Universiteit van Ife in het zuiden van Nigeria en vindt dat het land beter verdient dan de huidige leiders. Daarom wil ze president worden. Namens de Kowa-partij neemt Remi Sonaiya – als enige vrouw – deel aan de presidentiële race. Nooit van haar of Kowa gehoord? De gemiddelde Nigeriaan evenmin. Er doen 28 politieke partijen mee aan de landelijke verkiezingen en 14 presidentskandidaten, maar uiteindelijk tellen alleen de grote twee: zittend president Goodluck Jonathan van de People’s Democratic Party (PDP) en oud majoor-generaal Muhammadu Buhari van de All Progressives Congress (APC).

Als ‘jouw man’ de verkiezingen wint, dan kun jij en de jouwen rekenen op contracten, banen en steekpenningen

De vraag waar de twee partijen en hun kandidaten voor staan, is niet zo makkelijk te beantwoorden. Inhoudelijk debat ontbreekt bijna volkomen in de Nigeriaanse verkiezingscampagne: moddergooien naar de tegenstander is veel populairder. Daarnaast zijn partijmanifesten niet meer dan een formaliteit, ondergeschikt aan de persoonlijkheden die meedingen: politici in Nigeria wisselen net zo makkelijk van partij als van kaftan. Bovendien is het patronagesysteem waarop alle lagen van de politiek draaien persoonsgebonden. Als ‘jouw man’ de verkiezingen wint, dan kun jij en de jouwen rekenen op contracten, banen en steekpenningen. Daarom is het belangrijk te weten wie de kandidaten zijn.

[[nid:38936]]

Simpel gezegd: Jonathan is een christen uit het zuiden, Buhari is een moslim uit het noorden – en deel 1 van deze serie beschreef al hoe bepalend religie en afkomst kunnen zijn. Afgelopen vrijdag nog bezocht Goodluck Jonathan demonstratief de nachtmis in de Redeemed Christian Church of God, de populaire evangelische Nigeriaanse kerk. Muhammadu Buhari, die door sommigen wordt gezien als een te fundamentalistische moslim, benadrukt in de campagne juist zijn religieuze tolerantie. Verder hebben beide presidentskandidaten een running mate die uit de andere windstreek komt en de andere religie aanhangt. Maar er is meer te zeggen over de twee strijders om het presidentschap.

Goodluck Jonathan op bezoek in de VSPresident Goodluck Jonathan bij zijn bezoek aan het Witte Huis in augustus 2014 (bron: Wikimedia).

Dat Goodluck Ebele Jonathan ooit president werd, was eigenlijk toeval. De grotendeels onzichtbare vice-president moest aantreden toen in 2010 de zittende president Umaru Yar’Adua overleed. Jonathan komt uit de olierijke Nigerdelta, en het was voor het eerst in de geschiedenis van Nigeria dat iemand uit die zuidelijke regio het land bestuurde. Geen wonder dat in de Nigerdelta vrijwel iedereen voor hem stemde in de daaropvolgende presidentsverkiezingen in 2011, die Jonathan won.

Wat heeft Jonathan als president voor elkaar gekregen? Voorstanders roemen zijn landbouwbeleid en de privatisering van de energiesector, wat een verbetering van de elektriciteitsvoorziening zou moeten opleveren, maar skeptici wijzen erop dat de gemiddelde Nigeriaan nog altijd het grootste deel van de dag zonder stroom zit. Verder heeft het leger onder Jonathan bitter weinig tegenstand kunnen bieden aan de opmars van Boko Haram, de moslimstrijders die inmiddels een deel van het noordoosten in handen hebben. De president trekt zich schijnbaar weinig aan van het lijden van de bevolking. Ondertussen gaat de bestuurlijke elite in de hoofdstad Abuja zich te buiten aan een graaipartij uit de staatskas en is de straffeloze corruptie onder Jonathan alleen maar toegenomen.

[[nid:39072]]

Is Muhammadu Buhari dan een alternatief? Deze oud-majoor-generaal leidde Nigeria ook al eens eerder, en wel onder een militair regime in de jaren tachtig. Hij trad toen stevig op tegen corruptie en heeft onder Nigerianen de reputatie niet te corrumperen te zijn, en dat is in dit land waar smeergeld de raderen doet draaien een uitzondering. Sommigen hopen dan ook dat hij de corruptie zal aanpakken. Anderen herinneren zich Buhari’s rampzalige economisch beleid van destijds en zijn minachting voor de mensenrechten en vrezen dat de 72-jarige politicus die streken niet verloren heeft. Aan de andere kant geeft zijn militaire achtergrond de hoop dat hij wel effectief zal kunnen optreden tegen Boko Haram.

Critici stellen dat Jonathan’s PDP, geschrokken door Buhari’s populariteit, tijd wil kopen dan wel om stembusfraude voor te bereiden of in de hoop dat de aanhang van de tegenstander zal slinken

Het is niet voor het eerst dat Buhari en Jonathan tegenover elkaar staan. Bij de voorgaande verkiezingen in 2011 dongen ze ook mee naar het presidentschap. Het grote verschil is dat de oppositie voor het eerst sinds de herintroductie van de democratie in 1999 een kans maakt. APC is het resultaat van een recente fusie tussen de twee grootste oppositiepartijen en representeert een achterban in het zuidwesten en noorden die een aanzienlijk deel van het electoraat vormt.

Uitstel
Dit weekend kondigde de onafhankelijke kiescommissie INEC aan de verkiezingen met zes weken te verschuiven naar 28 maart omdat het leger aangaf niet in staat te zijn het verkiezingsproces te beveiligen. De militairen zouden net begonnen zijn aan een offensief in het noordoosten tegen Boko Haram en hebben hun handen vol om die operatie af te ronden. Maar critici noemen dat een gelegenheidsargument en stellen dat Jonathan’s PDP, geschrokken door Buhari’s populariteit, met het uitstel tijd wil kopen dan wel om stembusfraude voor te bereiden of in de hoop dat de aanhang van de tegenstander zal slinken.

Het benadrukt hoe groot de inzet van deze verkiezingen is. Wanneer Nigeria ook naar de stembus zal kunnen, een spannende race wordt het sowieso.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons