In Nederland zijn bedrijven gevestigd die betrokken zijn bij ernstige mensenrechtenschendingen in het buitenland. Het Nederlandse beleid is ontoereikend, zo blijkt uit een onderzoek van Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO).
Een van de bedrijven is Pluspetrol. Het (papieren) hoofdkantoor van dit bedrijf zetelt in Nederland. Pluspetrol heeft zich in Peru decennialang schuldig gemaakt aan olievervuiling. In maart 2013 riep de Peruaanse regering de ecologische noodtoestand uit in het betreffende gebied. Er waren hoge niveaus van barium, lood, chroom en aardolieverbindingen geconstateerd. De gezondheid van lokale gemeenschappen wordt negatief beïnvloed door de activiteiten van een – op papier althans – Nederlands bedrijf.
SOMO heeft in totaal acht multinationals uit de grondstoffensector onderzocht die hoofd- of belangrijke dochterondernemingen in Nederland hebben. Alle worden geassocieerd met ernstige mensenrechtenschendingen in het buitenland. De schendingen variëren van milieuvervuiling tot geweld van milities, moord en ontheemding. Daarnaast blijkt dat de Nederlandse overheid internationale belastingontwijking faciliteert, door een voor de bedrijven positief vestigingsklimaat.
Vrijwel alle grote multinationale bedrijven in de grondstoffensector hebben, veelal om belastingtechnische redenen, dochterondernemingen in Nederland. Er zijn ongeveer 23.000 brievenbusmaatschappijen in Nederland. De nauwelijks gereguleerde brievenbuseconomie brengt aansprakelijkheidsrisico’s met zich mee. SOMO roept de Nederlandse regering op om proactieve maatregelen te nemen, beter te controleren wie zich hier vestigt en te zorgen voor genoegdoening voor slachtoffers van de misstanden.
