‘Mobiele telefoon geen wondermiddel’

Caroline Figuères, Française van origine begon haar loopbaan als water- en milieuingenieur. Ze werkte lang als adviseur en ontdekte in het veld dat mensen in nood helemaal niet droomden van goed sanitair maar wel van een beter leven. Ze zag de krachtige impact van ICT om informatie te geven en het feit dat het ondersteunt bij de keuzes die mensen voor hun leven zelf kunnen maken. "Veel ontwikkelingssamenwerking gaat niet uit van de behoefte van de mensen. Ik ben er trots op dat bij IICD onze projecten dat wel doen. Mensen maken het verschil. ICT is daarbij slechts een middel."

Volgens Figuères is de prijs het grootste euvel in de telecommarkt: "De telefoonkosten zijn nog steeds ontzettend hoog in ontwikkelingslanden." Daarom gebruiken veel arme mensen hun beltegoed alleen om contact te houden met hun naasten. "Kijk maar naar Sri Lanka of de Filipijnen waar veel landgenoten in het Midden-Oosten wonen." Je zag ook dat na de tsunami het aantal mobiele telefoons in Sri Lanka een grote vlucht nam." Stel je voor: "Veel arme mensen verdienen 1 à 2 dollar per dag, terwijl de telefoonkosten voor een mobieltje 1 à 2 dollar per maand zijn. Dat is een enorme kostenpost. Naast dat je met een mobieltje de armste groep niet bereikt, is een mobiele telefoon nog niet geschikt om veel informatie over te brengen. Ik zie hiervoor momenteel een veel grotere rol voor het internet dat meer data aankan en voor meer mensen toegankelijk is."

Breder
"ICT is veel breder dan alleen internet en mobiele telefonie", verduidelijkt Caroline Figuères. Het gaat om het uitwisselen van informatie, radio en televisie vallen daar ook onder. En hoe je activiteiten die al plaatsvinden, efficiënter en sneller maakt zodat de mensen waar het om gaat hun energie aan andere zaken kunnen besteden."

De allerarmsten zijn meer geholpen met het verbeteren van de basisvoorzieningen in een gebied. We richten ons momenteel op vier pijlers:, landbouw- en inkomstenverbetering, educatie en gezondheidszorg, omdat deze zaken direct ingrijpen op de leefomstandigheden en indirect een bijdrage leveren aan democratisering. Momenteel ontwikkelt het vakgebied zich razendsnel, maar wij hebben in de loop der jaren zoveel kennis opgebouwd dat we al goed zicht hebben op wat werkt en wat niet. ICT zal altijd in beweging blijven en van veel ontwikkelingen weten we zelf ook niet welke richting zij opgaan."

Actuele marktprijzen
Ontwikkelingsorganisatie IICD ontwikkelt programma's gebaseerd op het gebruik van moderne (ICT, mobiele telefonie) en traditionele (radio, televisie) communicatiemiddelen die een positieve bijdrage leveren aan ontwikkelingslanden. Een goed voorbeeld van een project dat impact heeft op kleine ondernemers en daarbij de mobiele telefoon gebruikt, is te vinden in Oeganda en Ghana. De boeren daar kunnen nu via hun mobieltje meteen de actuele marktprijzen zien voor hun landbouwproducten. Figuères: "Door ICT kunnen ze hun inkomen verdubbeld. Nu kunnen zij het schoolgeld voor hun kinderen (of een betere school) betalen en zo een verschil maken voor de volgende generatie. De inzet van dergelijke middelen werkt alleen als je heel goed weet wat de behoefte is. Zo ontdekten we dat vrouwen gebaat zijn bij marktprijzen van andere gewassen dan mannen. Zij verbouwen namelijk andere gewassen. Die kennis is essentieel om de vrouwen in rurale gebieden te kunnen bereiken."

Combinatie

De bloedbank in Zambia

Een project waarbij de combinatie van verschillende ict-vormen tot een positieve ontwikkeling leidt, is de bloedbank in Zambia. Figuères was tijdens een bezoek onder de indruk van de open-minded medewerkers van de lokale partners: "Zestien procent van de volwassenen heeft daar HIV. Voor de bloedbank is het belangrijk een bestand te hebben van donoren die niet besmet zijn. Deze groep is van onschatbare waarde voor de bloedbank. Door de inzet van ICT wordt er een database gebouwd en kunnen deze mensen een sms'je krijgen om hen er aan te herinneren dat ze bloed kunnen geven. De bloedbank hoeft nu minder energie te stoppen in het zoeken van HIV-vrije donoren en kan zich nu bezig houden met andere zaken. Dat is een goed voorbeeld van wat ICT kan doen."