Woensdagavond 2 december werd de longread Fear and loathing in Djibouti tweede in de finale van Scoop! in café Roest in Amsterdam. Inzet van deze wedstrijd was het schrijven van een verhaal over ‘de vraag die niet gesteld is – maar wel gesteld had moeten worden’.
Vijf teams van jonge journalisten deden drie maanden onderzoek naar deze vraag. OneWorld’s Sanne Terlingen en Hanna Kooy beten zich vast in Djibouti, waar zij onderzochten hoe signalen van mensenhandel worden afgezwakt om diplomatieke belangen niet te schaden. Djbouti geldt als belangrijke strategische uitvalsbasis voor de Verenigde Staten in de War on Terror, en politieke belangen lijken te prevaleren boven mensenrechten, aldus de onderzoeksjournalisten.
Hoe meer migratie, hoe meer risico op mensenhandel
Djibouti, op het kruisvlak tussen de hoorn van Afrika en het Arabisch Schiereiland, is jaarlijks transitland voor 100.000 migranten en vluchtelingen uit Ethiopië en Somalië onderweg naar het Midden-Oosten. Hoe meer migratie, hoe meer risico op mensenhandel, concludeert het U.S. State Department in de meest recente editie van het Trafficking in Persons Report. Djibouti bevindt zich al sinds 2011 op de watchlist van dat rapport. Zonder verbetering zou het moeten degraderen naar de laagste categorie landen, die uitgesloten wordt van handelsverdragen en Amerikaanse hulp.
Westerse militairen overtreden de regels
OneWorld reisde door Djibouti en trof verschillende vormen van mensenhandel aan, waaronder een levendige nachtclub-scene. Amerikaanse contractors en andere westerse militairen overtreden de officiële regels voor goed gedrag. Ze rijden onder invloed en betalen Ethiopische en Somalische (vaak ongedocumenteerde) migranten voor seks.
Signalen van mensenhandel afgezwakt
Waarom staan er in andere Amerikaanse overheidsrapporten aanwijzingen over mensenhandel in Djibouti die niet in het Trafficking in Persons Report zijn beland? En hoe kan het dat Djibouti al twee jaar een ‘kwijtschelding’ van degradatie krijgt voor een plan dat nog niet is geïmplementeerd? Signalen van mensenhandel lijken stelselmatig te worden afgezwakt vanwege politieke overwegingen. Djibouti is voor de VS van cruciaal belang. Het land is in Afrika het voornaamste front in de war on terror en uitvalsbasis tegen Al-Shabaab, intel- en drone-centrum (met de grootste drone-basis na Afghanistan) en plek waar van terrorisme verdachte gevangenen volgens watchdog-organisaties kunnen worden vastgehouden.
Longread
De longread Fear and loathing in Djibouti neemt de lezer in acht hoofdstukken mee op een reis door dit Oost-Afrikaanse kustland, langs vluchtelingenkampen, bordelen langs de snelweg en sleazy nachtclubs. De longread laat de invloed zien van de aanwezigheid van een wereldmacht als Amerika. Fear and loathing in Djibouti is een productie van onderzoeksjournalisten Sanne Terlingen en Hannah Kooy namens OneWorld. De longread is beschikbaar in het Nederlands en Engels.
