Young in Prison bestaat tien jaar. Het begon als een afstudeeropdracht, maar inmiddels helpt de organisatie jongeren in elf jeugdgevangenissen in drie ontwikkelingslanden. Tijd om de succesformule van de organisatie ook in Nederland toe te passen?
‘Creativiteit bevrijdt!’, is een van de kreten van hulporganisatie Young in Prison (YIP). 106 vrijwilligers en een aantal aangesloten organisaties geven kinderen in gevangenissen in Zuid-Afrika, Colombia en Malawi regelmatig kunst- en sportworkshops. “We vragen de kinderen niet wat voor slechte dingen ze gedaan hebben. We vragen ze waar hun hartjes sneller van gaan kloppen”, zegt oprichtster Noa Lodeizen. Voor de medewerkers van de organisatie draait alles om positiviteit, passie en inspiratie. Daarmee geven ze de kinderen weer wat hoop.
Er was niets
Het avontuur begon toen Noa in 2001 een jaar in een Zuid-Afrikaanse gevangenis stage ging lopen om de opleiding culturele maatschappelijke vorming af te ronden. Tot haar verbazing zag ze dat er in de Pollsmoor gevangenis in Kaapstad, haar werkplek, bijna niets aan kunst en sport gedaan werd. “Er zaten véél te veel kinderen in de cellen, vaak drie keer zo veel als het aantal waar de cellen voor gebouwd waren”, vertelt ze. “Ze hadden niets te doen, er was niets. En de kinderen leken veel te jong om zo lang in de gevangenis te zitten.” Als afstudeerproject begon ze met ‘creatieve re-integratie’, een proces dat kinderen helpt hun talenten te ontdekken en in ‘de buitenwereld’ te gebruiken.
Inmiddels helpt YIP kinderen in elf gevangenissen in drie verschillende landen. “We zien gewoon dat onze projecten helpen”, zegt Noa. Het aantal Zuid-Afrikaanse kinderen dat na deelname aan het YIP-programma opnieuw in de gevangenis terecht komt is 20 procent, het landelijk gemiddelde ligt rond de 80 procent.
Nederlandse problemen
“De problemen in ontwikkelingslanden zijn veel groter dan die in Nederland”, legt Noa uit. Toch wil YIP zich de komende jaren ook richten op inrichtingen hier. Want ook Nederlandse jongeren hebben er baat bij als ze zich begrepen voelen of hun emoties kunnen afreageren tijdens het sporten.
Dat wordt bevestigd door Khalil. Hij zat drie jaar in de Hartelborgt, een justitiële jeugdinrichting in Spijkenisse. “Sport is fijn, heb ik daar geleerd. Als ik boos ben, ga ik een uurtje voetballen. Dan is alles weer goed. Ik hoef geen dikke auto meer, ik wil nu gewoon een huisje, boompje, beestje.”
Maar niet alles was naar wens. “Er mogen alleen mensen met een hbo-opleiding in een jeugdinrichting werken”, vertelt Khalil. “Maar ik heb liever een mbo’er die me begrijpt, dan een stijve hbo’er die geen flauw idee heeft wat ik doormaak.” Daaraan wil YIP de komende jaren aandacht schenken. “Wat we precies gaan doen, moet de komende maanden gaan blijken”, zegt Noa. “Vandaag is een soort van kennismaking tussen YIP, medewerkers van jeugdinrichtingen, beleidsmakers en heel veel andere mensen. We moeten eerst met hen en met jongeren als Khalil gaan praten, voordat we weten wat we in Nederland kunnen betekenen.”
Hoe blijven de bezoekers van de Young in Prison expert meeting de hele dag fris en alert? In een filmpje op onze facebook zie je de teambuilding-oefening die de aanwezigen na de middagpauze deden.
