Achtergrond

Klimaattop Doha: de hoop is gericht op de steden

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

De stem van de vertegenwoordiger van de Filipijnse delegatie sloeg over van teleurstelling: “If not us, then who? If not now, then when? If not here, then where?”

Zijn land werd vorige week getroffen door een typhoon die ten minste zevenhonderd mensen het leven kostte. Terwijl deze ramp zich voltrok, weigerden de VS, China, Rusland en Canada zich aan de onderhandelingstafel op de VN klimaatconferentie in Doha zich te binden aan een tweede termijn van het Kyoto Protocol. Deze vier landen zijn samen goed voor 86 procent van de CO₂ emissies wereldwijd. Zonder hun deelname aan een nieuw klimaatakkoord blijft de impact van het Kyoto protocol niets meer dan een teleurstelling voor velen.

De klimaatonderhandelingen in Qatar, het land met het hoogste per capita inkomen en de hoogste CO₂ uitstoot per inwoner wereldwijd, heeft helaas aan de vooraf laag gestelde verwachtingen voldaan. De ‘deadlock’ wordt veroorzaakt door de VS, China, Canada en Rusland,  die zich alleen willen binden aan reducties als ontwikkelingslanden met opkomende economieën zoals China en Brazilië dat ook doen. Het huidige Kyoto protocol heeft namelijk een zogenaamd ‘twee track’ systeem waarin rijke landen zich aan strengere reducties binden dan ontwikkelingslanden. Broeikasgassenuitstoot van de laatste groep is veel later op gang gekomen en dus historisch gezien veel minder dan die van rijke landen.

Naast de onderhandelingstafel
Maar terwijl de ogen gericht waren op de stroeve  onderhandelingen tussen nationale overheden, gebeurde meer in Doha.  Op de jaarlijkse klimaatconferentie zitten niet alleen nationale delegaties samen rond de tafel, maar bruist het van activiteiten en organisaties. Het is een walhalla voor het uitwisselen van kennis, verspreiden van beleidsaanbevelingen en het leggen van contacten voor toekomstige samenwerking.
In contrast met de onderhandelingstafel, blijft hier geen vraagstuk onbesproken. Terwijl formele onderhandelingen worden verlamd door machtige ondernemingsbelangen en angst voor economische krimp, wordt er informeel vooral naar overeenkomsten en verbanden gezocht. De centrale vraag is: hoe kunnen we een maatschappij creëren  waarin milieu, economie en gelijkheid hand in hand gaan, in plaats van ten koste van elkaar? Lokale en regionale initiatieven streven bij het beantwoorden van deze vraag de formele impasse met gemak voorbij.  In tegenstelling tot hun nationale confrères zijn lagere overheden sneller en flexibeler in het aanpassen van hun doelen en beleidsplannen.

De stad als voorloper
Voorlopers en nieuwkomers hebben zich in stedenorganisaties als ICLEI, C40 en Energy Cities gevonden. De eerste kleine steden voorzien zich in hun elektriciteitsbehoeften al volledig door hernieuwbare energie. Ook in China en de Verenigde Staten, de grote blokkeerders van de onderhandelingen, schieten de lokaal niveau de CO₂ reducerende projecten met hoge doelstellingen als paddestoelen uit de grond. Niet onbelangrijk hierbij is de economische ontwikkeling en de onafhankelijkheid van import van brandstof die hiermee gepaard gaat.  

Steden zijn, met meer dan de helft van de inwoners op aarde en een geschatte 60 tot 80 procent van de uitstoot van broeikasgassen, de sleutel tot een succesvolle transitie. Hoewel de internationale onderhandelingen belangrijk zijn om een raamwerk te vormen voor het terugdringen van klimaatverandering, zijn uiteindelijk steden de belangrijkste plaatsen voor innovatie en uitvoering. Aangezien pas in 2015 een post-Kyoto kader wordt verwacht, dat vervolgens op z’n vroegst in 2020 zal ingaan, zullen we onze ogen in ieder geval de de komende 7 jaar vooral op de steden moeten richten. If not there, than where?

Suzanne Schenk is wetenschappelijk coördinator op het gebied van klimaatverandering en steden voor de HafenCity Universiteit Hamburg en de World Future Council.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons