Achtergrond

Klimaatneutraal alternatief voor kunstmest

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

"In feite zijn boeren die chemische kunstmest gebruiken hun eigen grond aan het verpesten," vindt Aart van den Bos, een van de oprichters van Soil & More.

South Africa compost Modderfontein
Compostering in Modderfontein,
Zuid-Afrika. Foto: Soil & More

"Doordat ze chemicaliën gebruiken, erodeert de bodem. In reactie hierop strooien de boeren nog meer dure kunstmest uit en belanden ze in een negatieve spiraal. In de Sunday River Valley van Zuid-Afrika waar veel citrusfruit wordt geteeld, zie je bijvoorbeeld veel dead farms, landerijen waar niets meer groeit omdat de bodem uitgeput is."

 

Tweede leven voor snoeiafval

Samen met Eosta, een handelsbedrijf in biologische groenten en fruit, kwam Van den Bos een paar jaar geleden op het idee om organisch afval zoals het snoeiafval van parken, overdadig riet en waterhyacinten met behulp van lokale partners in ontwikkelingslanden tot compost te gaan verwerken. In 2007 werd Soil & More opgericht. De Sunday River Valley was het eerste project. Het uitgespoelde kunstmest veroorzaakte daar uitbundige groei van riet- en eucalyptusplanten in de rivier. Toen de Wereldbank besloot die te kappen, wilde Soil & More dat afval graag hebben om er organische compost van te maken. 

 

Het ei van Columbus

Soil & More is een van de genomineerden voor ‘Het ei van Columbus’, ei van columbuseen prijs voor duurzaamheid en innovatie die op 27 maart wordt uitgereikt door minister Cramer van VROM. Deze prijs wordt eens in de twee jaar uitgereikt door acht ministeries. Soil & More dingt mee in de categorie internationale samenwerking en moet het opnemen tegen het duurzame biodiesel project in Mali van het Koninklijk Instituut voor de Tropen en de Millenniumregio van de Duurzame Driehoek.

Gezond bodemleven
"Onze filosofie is dat een plant of boom goed gedijt als hij in een gezonde omgeving groeit," legt Van den Bos uit. "Humuscompost kan daarvoor zorgen. Het bodemleven verbetert en dat is gunstig voor het immuunsysteem van de planten en bomen. Bovendien verbetert een met humus bemeste bodem de bodemstructuur waardoor er aanzienlijk minder water nodig is om de landbouwgrond te irrigeren. Deze besparing kan wel oplopen tot 70 procent."
 

Broeikasgassen

Op bovenstaande voordelen komt nog een extra bonus. De compostprojecten van Soil & More zorgen er namelijk ook voor dat de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen naar beneden gaat. Van den Bos: "Als organisch afval gewoon op de afvalstort verdwijnt dan komt er tijdens het rottingsproces methaangas vrij, een broeikasgas dat een 23 keer zo sterk effect heeft op de atmosfeer dan CO2. Als je dat afval tot compost verwerkt dan blijft deze uitstoot achterwege. Daarnaast zorgen we ook voor minder C02-uitstoot omdat we een alternatief bieden voor kunstmest. Bij de productie van chemische kunstmest komt namelijk enorm veel CO2 vrij."

 

Vanwege de gunstige effecten op het klimaat heeft Soil & More het tot het eerste bedrijf in de wereld weten te schoppen dat voldoet aan de eisen van de Verenigde Naties om voor CO2-rechten in aanmerking te komen voor deze manier van compostering. Deze CO2-rechten kunnen door andere bedrijven worden gekocht ter compensatie van de uitstoot die zij veroorzaken. Zo heeft zusterbedrijf Eosta al beslag weten te leggen op een klein deel van de eerste rechten van Soil & More om klimaatneutrale appels, tomaten en andere agf-producten aan te bieden. 

 

Klimaatneutrale appels
Klimaatneutrale appels. Foto: Soil & More

Klimaatneutrale appel

 "Een kilo appels uit Argentinië klimaatneutraal aanbieden kost Eosta slechts één cent extra," weet Van den Bos. "Dat klinkt misschien verrassend, maar er komt zoveel bij kijken als je de klimaatbelasting van een product echt goed wil berekenen. De uitstoot van een kilo Argentijnse appels is niet per definitie hoger dan bijvoorbeeld  Nederlandse appels. Nederlandse appels zijn dan wel geen duizenden kilometers vervoerd, maar hebben misschien wel een paar maanden in de koelcel gelegen. Dat levert eveneens een zware belasting voor het milieu op. Daarnaast blijkt dat sommige verpakkingsmaterialen ook erg klimaatbelastend kan zijn."

 

Soil & More is het eerste bedrijf in de wereld dat haar calculatiemodel heeft laten verifiëren door TÜV-Nord, een door de UNFCCC geaccrediteerde instantie die CO2-reductie projecten mag certificeren. Met Eosta als eerste klant is deze dienst nu ook beschikbaar voor andere organisaties die hun producten klimaatneutraal willen maken. Van den Bos denkt dat hier wel een markt voor is. "Consumenten die gaan voor eerlijke en biologische producten zullen vast graag zien dat dat product ook klimaatneutraal is." 

 

Waterhyacint voedt avocado

Tot voor kort kampte de Mexicaanse provincie Michoacan met het probleem van woekerende waterhyacinten. Doordat kunstmest via de bodem in het rivierwater terechtkomt, tiert deze taaie en verstikkende waterplant welig in het Patzcuaromeer.
hyacinth
De oplossing van de autoriteiten was om de planten uit het water te scheppen en op de oever weg te laten rotten. Soil & More maakt sinds kort compost van de waterhyacinten die wordt gebruikt om de grond van tachtig kleine avocadotelers in de provincie te bemesten.

Grote belangstelling

Hoewel Soil & More officieel nog maar een jaar bestaat, timmeren ze dus al aardig aan de weg. Zo kunnen de ecologisch en sociaal verantwoorde composteringprojecten al op veel belangstelling uit de wereld rekenen. Er lopen inmiddels projecten in Mexico, Egypte en in Zuid-Afrika. Eind maart gaat een composteringsproject in Brazilië van start en er zijn inmiddels gesprekken in een vergevorderd stadium met Dubai, Jordanië en Libanon.

 

Van den Bos verwacht dat de belangstelling voor hun compost alleen maar zal toenemen. "Kunstmest wordt onder meer gewonnen uit olie. Nu de olieprijs zo hoog staat, betekent dat dat ook de prijs van kunstmest is gestegen. Onze compost is daardoor niet alleen voor biologische, maar ook voor conventionele boeren interessant. Bovendien steken wij een gedeelte van het geld dat wij verdienen met de verkoop van onze CO2-rechten in de compost waardoor wij die tegen een concurrerend tarief aan kunnen bieden."

 

Prijsargument
Van den Bos: "Hopelijk zal de lage prijs de boeren over de streep trekken. Mijn ervaring is dat arme boeren helaas nog te veel voor korte termijnargumenten als de prijs gaan. De kennis van deze boeren over wat er met hun grond gebeurt is nog erg laag. Ze kiezen nog te vaak voor kunstmest omdat het hen op korte termijn wat oplevert. Maar daar berokkenen ze zichzelf uiteindelijk schade mee. Wij proberen ze er daarom van te overtuigen om in hun grond te investeren door natuurlijke compost te gebruiken. Als je investeert neemt de waarde toe. Helaas dringt die boodschap niet altijd even goed door. Hopelijk het prijsargument wel."

 

Soil & More International

Het ei van Columbus

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons