De Bosrechtenwet (Forest Rights Act, FRA) uit 2006 bleef tot nu toe een papieren wet. “Het is een ingewikkelde wet, maar er zijn nog nauwelijks stappen gezet om bosbouwambtenaren en dorpscomités bewust te maken van de gevolgen van de wet”, zegt Tanushree Das van de ngo Vasundhara in Bhubaneswar. “Op elk niveau is sprake van geklungel.”
Miljoenen mensen zitten daardoor nog in dezelfde situatie als vlak na de koloniale tijd: zonder rechten op het bosgebied waar ze alle generaties lang leven. De Bosrechtenwet had dat moeten veranderen. Het was de bedoeling om landrechten toe te kennen aan individuele gezinnen die een bepaald stuk land al langere tijd gebruiken en bewerken, en wiens activiteiten nu worden gezien als “inbreuk”.
De wet staat ook toegang tot en het verkopen van traditionele bosproducten toe. Daartoe behoren ook bepaalde bladeren die gebruikt worden voor palmtree-sappen, geneeskrachtige doeleinden en als fruit. De bosrechten geven een gemeenschap – meestal een dorp – ook het recht het bos dat al langere tijd in gebruik is te beheren, ook al is het in feite overheidseigendom.
Macht
Sommige bepalingen in de wet maken de uitvoering daarvan moeilijk. Zo moet iemand van een inheemse stam, om in aanmerking te komen voor het recht op land, kunnen aantonen dat hij dat land ook voor 1980 al gebruikte. Iemand die niet tot een inheemse stam behoort moet kunnen aantonen dat hij het land al 75 jaar in gebruik heeft. Dat laatste is vrijwel onmogelijk, omdat leden van achtergestelde gemeenschappen meestal niet langer dan vijftig jaar leven.
 |
| Barak rivier, Manipur. CC: International Rivers |
Er kunnen ook andere problemen meespelen. In één regio staken maoïstische rebellen een overheidsgebouw in brand. Daarbij gingen alle papieren over landbezit, in vlammen op. Ruzies tussen dorpen over de grenzen van plantages vertraagden de overdracht van land ook.
Activisten wijzen er echter op dat verstuurde aanvragen vaak hun bestemming niet eens bereiken. Bosbouwfunctionarissen vormen de grootste hindernis voor implementatie van de wet, zeggen zij. Volgens hen komt dit doordat de Bosrechtenwet een aanzienlijk deel van de macht die eerst bij de bosbouwdepartementen lag, uit handen geeft.
Petities
In sommige staten in India stelden gepensioneerde bosbouwambtenaren petities op om de uitvoering van de wet tegen te houden. In Orissa werd vorig jaar nog zo’n petitie verworpen. De opstellers argumenteerden dat overdracht van het land aan lokale gemeenschappen schadelijk zou zijn voor de bossen en het dierenleven.
De inheemse bevolking, ook wel adivasi genoemd, maakt meer dan 8 procent van de ruim een miljard inwoners van India uit. Ongeveer acht miljoen inheemsen leven in de bosrijke, oostelijke staat Orissa. Daarmee is Orissa tevens staat met de op twee na omvangrijkste inheemse bevolking. Alleen Chhattisgarh en Jharkand tellen meer inheemse inwoners.
Foto boven: Deze vrouwen in Kerala hebben in toenemende mate moeite hun zelfvoorzienende leven in het bos voort te zetten, vanwege beperkingen om bosbescherming. CC: ‘Eileen Delhi’
