Achtergrond

‘Falen is een levensles’

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Vanavond is er op Nederland 2 een documentaire over Daan Knoop te zien die zijn baan bij de VN opzegt om een eigen bedrijf te beginnen in Congo. Maandag 9 december om 23.00 uur op Nederland 2 Holland Doc.

‘‘Congo is een fucking moeilijk land. Veel mensen zeiden: ‘Ik snap niet hoe je het volhoudt’.’’ Vanuit een katholieke missiepost, 325 kilometer van de hoofdstad Kinshasa, runde Daniel ‘Daan’ Knoop zijn bedrijf Cassava Solutions Congo SPRL. Boeren uit de omgeving leverden hem cassave, een soort wortelknol. Vervolgens maalde hij die in zijn fabriekje tot hoogwaardig meel en verkocht dat in Kinshasa. “Heel Congo verklaarde mij voor gek dat ik de cassave niet gewoon zelf verbouwde, maar ik wilde onderzoeken of het mogelijk is om de boeren op te nemen in de productieketen. Ik maakte me dus bewust van hen afhankelijk.” 

Menselijk kapitaal 
Daan combineerde een zakelijk bedrijfsmodel met wat je een sociale component zou kunnen noemen. “Maar de term ‘sociaal ondernemen zegt me niet zoveel. Duurzaamheid des te meer. Waar het om gaat, is dat bedrijven innovatieve oplossingen leveren voor de problemen van deze tijd. Ik wilde eraan bijdragen dat Congo in zijn eigen voedsel kan voorzien. Menselijk kapitaal opbouwen vind ik essentieel. Want dat is waar een economie uiteindelijk op draait. Daarom heb ik veel tijd en energie gestoken in het opleiden van mijn personeel. Je moet goed voor je mensen zorgen.” 

Feestmaal 
De missie leek te slagen. Boeren uit een aantal omliggende dorpen gingen meer cassave verbouwen dan ze voorheen deden. Kerstmis 2011, ruim een jaar nadat het bedrijf van start ging, werd gevierd met een groots feestmaal. “De boeren hadden van hun verdiende geld koeien gekocht en geslacht.” Maar een aantal maanden later kwam de tegenslag. Ineens weigerden de boeren te leveren. Toen zat ik zonder grondstof en raakte mijn geld op. Achteraf bleek dat boeren tegen mij waren opgezet door de belastingdienst, die mij een persoonlijke belasting van 18.000 dollar had opgelegd. Die weigerde ik te betalen. Uiteindelijk is dat teruggebracht tot 300 dollar, maar inmiddels zat mijn onderneming zonder cash en waren de afnemers boos.” 

Proefboerderij 
Bij restaurant Neva, in de Hermitage te Amsterdam, staat deze maand Wiltshire Horn op het menu. Het schapenvlees is geleverd door Bakkes & Knoop, een nieuwe onderneming van Daan. Hij heeft inmiddels een kudde van veertig schapen. “Door grazers in te zetten in natuurgebieden, bespaar je op onderhoud en het levert vlees op van topkwaliteit op voor de chef-kok.”

Intussen heeft hij elders in Congo 100 hectare grond gekocht. Het plan voor een proefboerderij ligt klaar. “Daar gaan we zelf cassave verbouwen om de beste teeltmethoden te vinden. De boeren kunnen daar komen kijken en ervan leren, wij lopen minder risico.” 

Zingeving 
“Ondernemen is een goede manier om verandering te brengen. Maar dat kan alleen als je business case klopt en er behoefte is aan je product. Anders rekent de markt meteen met je af. Achteraf gezien was Congo een brug te ver voor mij. Ik had structureel te weinig financiering om alle problemen op te lossen. Investeerders zeiden: ‘Mooi plan, maar kan dit niet in Ghana?’ Je falen zo rauw mogelijk onder ogen zien, is de beste levensles. Ik blijf geloven in de kracht van het experiment. Er zijn heel veel Daniels in Congo nodig om uit te vinden wat werkt.”

In Nederland geeft Daan, die natural resources management studeerde in Wageningen, lezingen en adviezen over landbouw en natuur. “Ik ontmoet veel jonge mensen die maatschappelijk verantwoord willen ondernemen en mij om advies vragen. Vaak zijn ze eigenlijk op zoek naar zingeving. Dat werkt niet. Om te slagen moet je een echte ondernemer zijn.” 
 

Foto: Marije Kuiper 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons