‘EU-sancties tegen Myanmar schadelijk’

Toen Thein Sein begin dit jaar gekozen werd tot de eerste civiele president van Myanmar sinds vijftig jaar, was er aanvankelijk de nodige scepsis. Thein Sein en veel andere nieuwe politieke leiders waren immers oud-militairen. Van deze oude wijn in nieuwe zakken konden slechts minimale hervormingen worden verwacht. 

Thein Sein (cc)

Desalniettemin lijkt Thein Sein de afgelopen maanden voortvarend aan de slag te zijn gegaan. Zo werden in juni de staatspensioenen van bijna een miljoen mensen opgetrokken; zijn internetbeperkingen versoepeld; kregen media meer ruimte; is er meer dialoog met oppositieleidster Aung San Suu Kyi en kregen onafhankelijke vakbonden de ruimte. Eind september kondigde de president bovendien aan dat de bouw van de omstreden Myitsonedam opgeschort zal worden. Vorige week konden honderden gevangenen, waaronder 300 politieke gevangenen, de gevangenispoort uitlopen.
 

Traag
Robert Taylor, professor bij het Southeast Asia Research Centre (SEARC) van de City University van Hongkong en auteur van verscheidene boeken over Myanmar is niet heel erg verrast door de daadkracht van het nieuwe bewind. Sterker nog, het tempo van de hervormingen valt hem tegen. “Vooral de ruimte voor vakbonden en het vrijlaten van enkele politieke gevangenen zijn hoopgevende ontwikkelingen, maar ik had verwacht dat de nieuwe regering meer hervormingen in een straffer tempo zou doorvoeren.” 

Dwangarbeid
Taylor zou de recente hervormingen niet als een Birmese lente omschrijven. “Ik zie het meer als stappen die gezet worden in een al langer durend proces van hervormingen. Westerse regeringen en media pikken alleen de besluiten van de nieuwe regering eruit en vergeten gemakshalve dat er ook ten tijde van het militaire bewind al stappen zijn gezet om de isolatie van het land te doorbreken. De overeenkomst die Myanmar met de internationale arbeidsorganisatie ILO sloot over het tegengaan van dwangarbeid is daarvan een goed voorbeeld.”

Monnikenprotest (cc)

De sancties die de Europese Unie en de Verenigde Staten aan Myanmar hebben opgelegd, hebben daarbij volgens hem meer kwaad dan goed gedaan. “Met het ontmoedigen van buitenlandse investeringen tref je vooral de bevolking. De machthebbers hebben zelf genoeg inkomsten uit de olie- en gasindustrie.”
 

Spugen
De Amerikaan stoort zich enorm aan de westerse opstelling ten opzichte van Myanmar. Met een meer constructievere houding zouden buitenlandse regeringsleiders volgens hem veel meer kunnen bereiken. “Regeringsleiders blijven bijvoorbeeld koppig Birma zeggen, ook al heet het land inmiddels officieel Myanmar. Hiermee spugen ze in het gezicht van de Myanmarese bewindsleiders.”

Taylor is actief voor Myanmar Egress, een non-profit organisatie die sinds 2006 in Myanmar cursussen geeft over politiek, ondernemen en democratisering. Het feit dat die lessen gegeven kunnen worden, geeft volgens hem aan dat er best zaken met de militairen te doen valt. “Ik ga mijn Myanmarese studenten niet oproepen om het bewind af te zetten, maar afgezien daarvan kan ik tijdens de lessen open praten over democratisering.”

Sancties
Naar aanleiding van de recente vrijlating van gevangenen liet een EU-woordvoerder weten dat er nog geen haast is om de Europese sancties tegen Myanmar op te heffen zolang nog niet alle politieke gevangenen vrij zijn. Taylor betreurt dit. “Dit besluit kan de conservatieve krachten in de kaart spelen die vinden dat het land zich niet met het Westen moet inlaten en weer terug moet naar hoe het was.” 

‘Beëindig het isolement’ Was het Burma Centrum Nederland in het verleden nog voorstander van het boycotten van het militaire regime tegenwoordig maakt het zich hard voor het beëindigen van de EU-sancties. Actie van het Burma Centrum uit de oude doos. “Nederland en de EU moeten nu een einde maken aan het isolement van Burma”, schrijft de organisatie op haar website. “Verantwoorde handel en investeringen kunnen een sleutelrol spelen in het creëren van banen, het ontstaan van een nieuwe middenklasse en het versnellen van democratische veranderingen. Europa moet daarom de hervormingen ondersteunen met technische kennis. Dit is de grootste kans in de afgelopen eeuw voor een betere toekomst voor de bevolking in Burma.”

Foto boven: Swedagon pagode in Myanmar, (cc), Thomas Wanhoff.