Hoewel Japanse premier Shinzo Abe zegt het drama Fukushima onder controle te hebben, lijken de feiten anders te liggen.
Vijf losse bouten in de vloer van een haastig geplaatste tank voor radio actief koelwater voegen een nieuw hoofdstuk toe aan het nucleaire drama Fukushima. Die vijf losse bouten in een lekkende tank zijn het zoveelste bewijs van het falen van de rampbestrijding die nu nog in handen is van Tokyo Electric Power (Tepco), de eigenaar van de verongelukte kerncentrales. Met de Olympische Spelen in 2020 voor de boeg wil de Japanse premier Shinzo Abe dat de overheid nu het heft in handen neemt bij het opruimen van de vervuiling of in elk geval bij de beheersing van de puinhoop. Het einde van deze Japanse tragedie is nog lang niet in zicht.
Arrogantie
De tsunami die in maart 2011 de kernreactoren op het Daiichi complex overspoelde, legde onbarmhartig de arrogantie en het mismanagement bloot van de Japanse nucleaire energiesector. Nu 30 maanden later staat ook onomstotelijk vast dat Tepco, de grootste Japanse elektriciteitsmaatschappij en ooit een machtig bolwerk met veel politieke massa, evenmin in staat is haar eigen rotzooi op te ruimen.
Scheuren
Fukushima is deels veranderd in een gigantisch waterprobleem. Dagelijks pompt Tepco 400 ton water in de beschadigde reactoren om oververhitting te voorkomen. Genoeg om elke dag een Olympisch 50 meter bad te vullen. Niet al het water wordt er ook weer uitgepompt. Een deel sijpelt via scheuren en gaten weg en komt terecht in het grondwater. Met man en macht probeert men het besmette water weg te houden van de oceaan middels een ondoorlaatbare muur van staal en in de toekomst mogelijk ook nog eens door een ijswal van bevroren grond rond de beschadigde reactorgebouwen.
Driehonderd ton
Een deel van het koelwater wordt wel teruggewonnen en op het terrein opgeslagen. Dichtbij zee, zo’n tweehonderd meter achter de vier vernielde kernreactoren van het Daiichi complex in Fukushima staan enkele honderden grotere en kleinere tanks met radioactief verontreinigd koelwater. “Daar staat ook de lekkende tank” aldus een Europese diplomaat die onlangs in het gevolg van premier Abe een bezoek aan het terrein bracht. In augustus bekende Tokyo Electric Power (Tepco) dat driehonderd ton radioactief besmet water was weggelekt. Uit een watertank met bodemplaten die niet goed waren vastgeschroefd, zo bleek later.
De totale water opslagcapaciteit bedraagt momenteel 400.000 ton. Ongeveer 85 procent is nu gevuld met radioactief water. De hoeveelheid verontreinigd koelwater neemt voorlopig alleen nog maar toe. Dus wil Tepco de opslagcapaciteit verdubbelen naar 800.000 ton. Maar het is inmiddels wel duidelijk dat Tepco die verantwoordelijkheid niet aan kan. Dat belooft niet veel goeds voor de toekomst.
Drama’s
Met de toekenning van de Olympische Spelen in 2020 op zak kan Japan nieuwe missers in Fukushima niet toestaan. Bovendien wil het land verder met kernenergie. De belangstelling voor kerncentrales blijft wereldwijd bestaan en Japan heeft grote plannen voor de export naar Azië, het Midden-Oosten en Europa. Met die ambities zit een gevalletje van moeilijk te controleren radio actieve vervuiling in je achtertuin niet lekker. De Japanse autoriteiten willen daarom de bestrijding van de milieuschade in Fukushima overnemen in de hoop nieuwe drama’s in de toekomst te vermijden.
Ongeschikt
Tepco wil er zelf ook graag vanaf en zich concentreren op de ontmanteling van de zes reactoren op het Daiichi complex. Een Amerikaanse adviseur van Tepco liet in september al een ballonnetje los. Volgens hem zou het beter zijn om de bestrijding van de milieuschade in Fukushima los te koppelen van de dagelijkse activiteiten van Tepco en apart onder te brengen in zoiets als een nucleaire ‘bad bank’. Volgens Tetsuro Tsutsui, lid van de Japanse burgerbeweging van experts in kernenergie CCNE, kan dat ook niet anders. “Tepco is niet in staat en ongeschikt om met de huidige ongecontroleerde radio actieve lekkages in Fukushima Daiichi om te gaan.”
Rudolf ten Hoedt is correspondent, gevestigd in Tokio, Japan. Hij schrijft over economie, politiek en energie.
Door etteren
Eind september verklaarde premier Abe tegenover beleggers op Wall Street dat Japan zal bewijzen dat veilige nucleaire technologie mogelijk is en de problemen in Fukushima zal overwinnen. Eerder vertelde hij de Olympische gemeenschap dat het nucleaire debacle in zijn land onder controle is. Volgens veel deskundigen is dat voorbarig. “Die uitspraak van de premier is verkeerd” zegt Tetsuro Tsutsui beleefd. Volgens Gregory Jaczko, een voormalig hoofd van de Amerikaanse toezichthouder op kerncentrales NRA, zullen de problemen op het Daiichi complex door etteren. Tijdens een persconferentie in Tokio op 24 september zei hij: “Fukushima blijft nog jarenlang een permanente uitdaging.”
Foto: Global2000.
