Wat voor bedrijf is Trafigura?
Trafigura beheer is een grote handelsonderneming, met kantoren in meer dan 35 landen, die zich bezighoudt met transport van ruwe olie, olieproducten en metalen. Zij huurden het Griekse schip de Probo Koala.
Wat speelde zich af op de Probo Koala?
In het schip bevonden zich zogenaamde ‘slops’, dat zijn afvalstoffen die vrijkomen bij het reinigen van tanks. De slops op de Probo Koala waren veel giftiger dan normaal, omdat ze ontstonden nadat aan boord was geprobeerd goedkope benzine te maken door een soort doe-het-zelf raffinage van de olie aan boord. Dit kan met een proces dat ‘caustic washing‘ wordt genoemd. Deze methode is in vrijwel alle landen verboden vanwege het gevaarlijke afval. Op de Probo Koala mislukte de procedure omdat het gebruikte mengsel van chemicaliën veel te sterk was. Daardoor werd het een giftige substantie.
Wat gebeurde er met de giftige lading?
Trafigura probeert begin juli 2006 de giftige slops in Amsterdam te lozen. Dit lijkt in eerste instantie te lukken, totdat APS de afvalstoffen terugpompt omdat vermoed wordt dat deze veel giftiger zijn dan vermeld. Daarna vaart het schip door naar Estland op verzoek van de KLPD, voor een controle van het schip en de veiligheid aan boord. Daar wordt niks bijzonders geconstateerd. Daarna vervolgt de Probo Koala haar weg, op naar Nigeria. Daar wordt de eerder gemaakte brandstof afgeleverd. Tot slot vaart zij naar haar eindbestemming: Abidjan in Ivoorkust. Daar komt het schip op 19 augustus aan. Die nacht worden de afvalstoffen op minstens tien verschillende stortplaatsen gedumpt.
Hoeveel slachtoffers zijn er gevallen door deze Trafigura zaak?
Volgens de Ivoriaanse autoriteiten zijn zestien mensen overleden en werden tienduizenden mensen ziek, veel mensen dragen nog steeds de littekens. Volgens Trafigura klopt deze bewering niet; experts zouden hebben vastgesteld dat het afval hooguit griepachtige verschijnselen kan hebben veroorzaakt.
Er was toch al een schikking getroffen met de slachtoffers?
Trafigura betaalde de Ivoriaanse regering 152 miljoen euro, in ruil waarvoor Ivoorkust de civiele procedures tegen Trafigura om een schadevergoeding introk. Ook werden de door Ivoorkust gevangen genomen werknemers van Trafigura vervolgens vrijgelaten. Ook in London kwam het bedrijf niet voor de rechtbank omdat er een schikking werd getroffen met 30.000 slachtoffers uit Ivoorkust (in september 2009). Trafigura ontkent zelf dat haar of haar werknemers iets kan worden verweten. Zij zegt het bedrag alleen te betalen omdat zij ‘haar sociale rol als speler op de wereldmarkt zeer serieus neemt’.
 |
| Protest tegen Trafigura in Londen. Foto (cc) Lewishamdreamer |
Is Trafigura de grote boosdoener?Trafigura zegt zelf dat haar niets kan worden verweten . Zij hebben de opdracht voor het leegpompen van de tanker immers gegeven aan het Ivoriaanse bedrijfje Tommy, die dit heeft uitgevoerd. De eigenaar hiervan zit nu een gevangenisstraf uit van twintig jaar in het land.
Maar, zegt Marietta Harjono van Greenpeace daarover, “Trafigura heeft het afval afgegeven aan het Ivoriaanse bedrijfje Tommy zonder zorgvuldig te controleren of dit net opgerichte bedrijfje wel in staat zou zijn het afval correct te verwerken.”
Wat wordt er geëist tegen de gemeente Amsterdam en waarom?
Het OM eist een geldboete van 150.000 euro van de gemeente. De gemeente wordt onder andere verweten dat zij hebben meegeholpen met de export van de gevaarlijke afvalstoffen. Zij hebben namelijk toestemming gegeven aan het afvalbedrijf APS om de stoffen terug te pompen. De vraag is volgens een woordvoerder van de gemeente of de gemeente daardoor heeft geholpen bij het ontdoen van afval.
Wat wordt er verder geëist?
Van Trafigura, de huurder van het schip, is twee miljoen euro geëist. Het OM wil dat afvalbedrijf APS het afvalbedrijf in de Amsterdamse haven 250.000 euro betaalt. Tegen de toenmalige directeur van het bedrijf is drie maanden geëist. Voor de kapitein van de Probo Koala werd vier maanden cel gevraagd, en een Londense handelaar van Trafigura, moet mogelijk een jaar de cel in.
Op 23 juli wordt de uitspraak in deze zaak verwacht.
Foto boven: ©GP/Aslun
