Achtergrond

De andere kant van Abu Dhabi

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

De recente ophef over de dood van een groot aantal arbeidsmigranten in golfstaatje Qatar is een extreem gevolg van de slechte werkomstandigheden van immigranten in de hele regio. Het leven van Indiase en Pakistaanse arbeiders in de Verenigde Arabische Emiraten is volgens Human Rights Watch namelijk ook geen rozengeur en maneschijn.

Abu Dhabi is een vreemde stad. De overvloed aan moskeeën laat geen twijfel bestaan over hoe religieus dit gebied is. Op vrijdagmiddag sluiten de supermarkten en komt het verkeer tot stilstand als de hele stad zich naar het vrijdaggebed in het dichtstbijzijnde gebedshuis haast.

Maar de gigantische winkelcentra, de overvloed aan dure auto’s en de megalomane skyline van de stad laten op hun beurt zien dat hier geld verdiend wordt. Heel veel geld. Matiging en soberheid lijken op het eerste gezicht geen begrippen die thuishoren in het dagelijkse vocabulaire van de Arabische moslim.

Palmbomen[[{“fid”:”22370″,”view_mode”:”default”,”type”:”media”,”attributes”:{“height”:3072,”width”:2304,”style”:”width: 280px; float: right; height: 373px; “,”class”:”media-element file-default”}}]]
Taxichauffeur Wasantha zit vrolijk te schelden achter het stuur van zijn naar citroen ruikende taxi. In de achteruitkijkspiegel zie ik de skyline van Abu Dhabi snel in de verte verdwijnen. Voor me zie ik een eindeloze rij palmbomen aan weerskanten van de achtbaans-snelweg die de hoofdstad van de Verenigde Arabische Emiraten uitleidt. Meteen achter die palmen begint de woestijn. Eigenlijk is dat best belachelijk, legt mijn chauffeur lachend uit: “Die palmrijen hebben ze aangelegd langs alle snelwegen in de Verenigde Arabische Emiraten. Zodat je niet kunt zien dat je eigenlijk door de woestijn rijdt.”

Terug
Wasantha is een praatgrage veertiger die geboren en getogen is op Sri Lanka. Hij werkt al meer dan vijf jaar als taxichauffeur in verschillende landen in de golfregio. Zijn vader overleed toen hij vijftien jaar oud was en net als veel mensen uit India, Pakistan of Sri Lanka is hij naar de kleine oliestaatjes aan de Perzische Golf gekomen om geld te verdienen. Met dat geld betaalt hij het schoolgeld van zijn dochters. Maar eigenlijk wil hij zo snel mogelijk terug naar Sri Lanka: “Mijn kinderen zijn ondertussen al volwassen. Af en toe wil ik gewoon terug naar huis en bij mijn gezin zijn. Maar je moet wat als vader, als je je kinderen een gedegen opleiding wil geven. Daarom rijd ik hier Arabieren van afspraak naar afspraak.”

Mierenhoop
We zijn onderweg naar Mussafah Industrial Area, een stoffige lap woestijn drie kwartier rijden buiten het hypermoderne stadscentrum van Abu Dhabi. Dit is waar veel van de immigranten uit het zuidoosten van Azië, die ondertussen meer dan de helft van de totale bevolking van Abu Dhabi uitmaken, wonen en werken: “Voor auto-onderdelen moet je in Mussafah zijn, dat weet iedereen ondertussen.”

Mussafah is een zogenaamde economische vrije zone, waar buitenlanders een bedrijf mogen beginnen zonder dat ze verplicht moeten samenwerken met een lokale partner die volgens de wet in de Verenigde Arabische Emiraten ook nog eens een meerderheidsbelang in het bedrijf moet krijgen.

Tientallen kleine garages liggen verscholen achter rijen autowrakken. Een groep mannen uit Bangladesh slaat ritmisch met grote hamers op een stuk oliepijpleiding. De wijk lijkt op een grote chaotische mierenhoop van mensen.

Ondanks de ogenschijnlijke chaos bestaat er een ongeschreven arbeidsverdeling, legt Wasantha uit. De Pakistani runnen de garages, mensen uit Bangladesh werken in de scheepsindustrie en de kleine supermarkten worden gerund door Indiërs. Wasantha: “Die oude auto’s worden hier gedumpt door Arabieren die simpelweg een nieuwe auto kopen als de reparatiekosten te hoog zijn. De mensen uit Mussafah proberen vervolgens de nog bruikbare onderdelen eruit te slopen en te verkopen.”

Ongezond
Het gebied heeft officieel een industriebestemming. Maar veel Aziatische immigranten die hier hun geld verdienen wonen ook in Mussafah, boven hun eigen handeltje of anders met vaak meer dan vijf man op een kamer in een van de werkkampen die door grote bedrijven als woonaccommodatie voor hun arbeiders zijn gebouwd in de wijk.

Wasantha woont zelf ook in de Mussafah: “Dit gebied is een heel erg ongezonde plek. Zeker als je hier moet wonen, eten én slapen. Sommigen mensen die hier wonen komen bijna nooit buiten het industriële gebied. De hoge flatgebouwen van het stadscentrum van Abu Dhabi zijn vaak heel ver weg vanuit hier.”

Oliereserves
Hoe indrukwekkend ook, de skyline van Abu Dhabi is nog maar recent. Toen er eind jaren vijftig olie werd gevonden in het door bedoeïenenstammen en parelvissers bewoonde woestijngebied aan de Perzische Golf, veranderde alles. Vader des vaderlands sjeik Zayed bin Sultan Al Nahyan had snel door dat er heel veel geld verdiend kon worden en besloot na het vertrek van de Britten uit het Golfgebied eind jaren zestig, samen met heersers in nabijgelegen emiraten, in 1971 tot de oprichting van de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). Met zijn eigen Abu Dhabi als hoofdstad.

Ongeveer veertig procent van het bruto nationaal product van het land komt uit olie- en gasinkomsten. Staatsoliebedrijf ADNOC (Abu Dhabi National Oil Company) mikt op een verdere stijging van de olieproductie tot 3,5 miljoen vaten per dag in 2018. De geschatte oliereserves van de Verenigde Arabische Emiraten bedragen ruim 100 biljoen vaten.

Camera’s
Groepen Indiërs en Pakistani werken in het centrum van de stad in de brandende zon aan de bouw van de indrukwekkende wolkenkrabbers die Abu Dhabi zijn glans geven. De straten zijn smetteloos schoon en overal hangen camera’s. En dat is maar goed ook, vertelt Omar ’s avonds in een koffiebar aan het eind van Hazzaa Bin Zayed The Firststraat, net buiten het stadscentrum. Hij lurkt aan een zoet ruikende waterpijp terwijl hij uit zijn ooghoek het voetbalnieuws volgt: “Abu Dhabi is best een grote stad, maar onveilig voel ik me hier nooit. Dat komt omdat ik weet dat alles en iedereen in de gaten wordt gehouden door de autoriteiten. Als iemand van plan is iets te flikken, dan is hij altijd vindbaar. Dat is misschien ook wel belangrijk, want er lopen heel veel buitenlanders in de stad rond. Niet dat ik ze niet vertrouw omdat het geen Arabieren zijn, maar ze zijn toch vaak een stuk armer en dat werkt criminaliteit in de hand.”

Minderwaardig[[{“fid”:”22375″,”view_mode”:”default”,”type”:”media”,”attributes”:{“height”:3072,”width”:2304,”style”:”width: 280px; height: 373px; float: left; “,”class”:”media-element file-default”}}]]
De meeste Arabieren werken in de diensten- en financiële sectoren van het land. Ze hebben de neiging om nogal neer te kijken op de werkbijen uit India en Pakistan die hun straten maken of hun auto’s repareren. Voor arbeidsmigranten in de Verenigde Arabische Emiraten bestaat er geen minimumloon en ook stakingen zijn verboden. Met grote regelmaat worden lonen niet uitbetaald en de werkomstandigheden die buiten plaatsvinden zijn verre van veilig, zo concludeert mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch in haar World Report 2013. Driekwart van de buitenlandse bouwvakkers op Saadiyat Eiland, een toeristisch bouwproject net ten noordoosten van het stadscentrum van Abu Dhabi, gaf aan dat ze torenhoge recruteringstoeslagen moesten betalen om aan het werk te mogen in het kleine emiraat.

Airconditioning
Vanwege de constante hitte proberen de meeste Arabieren gedurende de dag zo veel mogelijk binnen te blijven. In 2005 voerde de regering een wettelijk verplichte middagpauze in om de gezondheid van arbeidsmigranten die buiten werken in de zomerhitte te kunnen beschermen. Daarom lijkt het een groot deel van de dag alsof er in Abu Dhabi alleen maar Indiërs op straat zijn, legt Omar lachend uit: “Als je in een kantoor werkt, is daar airconditioning. In je auto is airconditioning, net als in je huis. Als het in de zomer meer dan 45 graden is buiten, dan wil je echt niet al te veel buiten zijn.”

Eigendom
Als we Mussafah Industrial Area weer uitrijden komen we langs de even schitterende als gigantische Sjeikh Zayedmoskee. In totaal is er in het complex plek voor niet minder dan 41.000 gelovigen. Wasantha zwijgt even als we langs de pracht en praal rijden. De witte koepels blinken verblindend fel in het zonlicht.

De moskee doet het tegenovergestelde van wat Musaffah moet doen: gezien worden. Als we even later langs de nieuwgebouwde villawijk Mohammed Bin Zayed City rijden, schiet hij uit zijn slof: “Dit is waar de directeuren wonen. Weet je wat het probleem is? Om de binnenlandse economie te beschermen is er in de Verenigde Arabische Emiraten een wet die stelt dat een buitenlander alleen maar een bedrijf mag beginnen in samenwerking met een binnenlandse partner die voor 51 procent eigenaar wordt. Dat geldt zelfs als ik een kleine winkel zou willen beginnen. Gevolg is dat de Arabieren makkelijk geld kunnen binnenhalen terwijl de immigranten uit Azië uiteindelijk al het werk moeten doen. Abu Dhabi is meer dan de hoogbouw en de luxe stranden in het centrum. Mussafah is ook een onderdeel van deze stad. Helaas is het een deel dat niet zo vaak gezien wordt. ”

Beeld: Hans Wetzels en Fransisco Anzola.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons