Als cacaobonentelers in West-Afrika hun plantages niet meer onderhouden, dan zou binnen zo’n twintig jaar betaalbare chocola wel eens helemaal op kunnen raken. John Mason, oprichter van de Nature Conservation Research Council in Ghana, voorspelt dat gebrek aan massaproducite van cacao in Afrika grote gevolgen zal hebben. ‘Binnen twintig jaar zal chocola net als kaviaar zijn. Het zal zo zeldzaam en duur worden dat de gemiddelde consument die niet meer kan betalen,’ zegt hij in de Britse krant Independent.
Boeren zien steeds minder brood in het voortzetten van de arbeidsintensieve teelt die bovendien weinig oplevert. Van de multinationals die hun oogsten opkopen krijgen ze maar weinig geld. Van de hogere prijs die op de wereldmarkt wordt betaald voor cacao – de prijs verdubbelde de afgelopen zes jaar – merken de kleine boeren niets.
Verstedelijking
Cacaoplanten moeten regelmatig worden vervangen en boeren moeten op zoek naar nieuwe grond. Dan duurt het nog drie tot vijf jaar voordat de planten, die ook nog eens gevoelig zijn voor schimmels, volwassen zijn. Jongeren zijn er nauwelijks meer om nieuwe aanplant te verzorgen. De kinderen van deze Afrikaanse cacaoboeren, van wie de levensverwachting vaak niet hoger is dan 56 jaar, trekken naar de stad.
Palmolie
Daar komt nog bij dat de teelt van cacaobonen meer moet wedijveren met de productie van grondstoffen als palmolie, dat steeds meer dient als biobrandstof. Terwijl de oogsten in Ivoorkust, veruit de grootste cacaoproducent, minder worden, heeft de cacaobonenteelt in Indonesië te lijden onder veranderende weersomstandigheden.
Het goede nieuws is dat cacaobonen, die alleen gedijen binnen de tiende breedtegraad van de evenaar, ook meer in Azië en Latijns-Amerika worden geteeld. Maar of deze landen kunnen voldoen aan de vraag, is onzeker. Want ook in opkomende economieën als China en India hebben mensen de smaak van chocola ontdekt.
Duurzame chocolade
Fairtrade initiatieven zouden misschien schaarste kunnen voorkomen, schrijft de Independent. Van de hogere prijs die consumenten waarschijnlijk moeten gaan betalen voor cacaobonen zouden ook de fairtradeboeren meer gaan profiteren. En de cacao-industrie ligt ver voor op bijvoorbeeld de koffieproducenten in het opzetten van programma’s die duurzame voorraden willen veiligstellen.
Ondertussen moeten consumenten er misschien toch alvast aan wennen dat chocola zijn prijs heeft, net als goede wijn en kaviaar.
Foto boven: cacaobonen drogen in de zon (cc) International Institute of Tropical Agriculture
