De plaatjes van reusachtige, roestige schepen die op Aziatische stranden door arbeiders zonder beschermende kleding uit elkaar werden gehaald, schokten een paar jaar geleden de wereld. Naast de abominabele arbeidsomstandigheden zorgde de chemische vervuiling van de grond, het water en de mangrovebossen met chemicaliën uit de schepen voor veel internationale verontwaardiging.
 |
| Sloper aan het werk op het strand (cc) |
Gesterkt door de internationale kritiek en campagnes van de NGO Shipbreaking Platform haalde BELA, een Bengalees milieu-advocatencollectief, in maart 2009 een belangrijke zege bij het hooggerechtshof. Schepen mochten niet meer in Bangladesh gesloopt worden als ze niet eerst in het land van herkomst geheel waren ontdaan van schadelijke stoffen als asbest, lood en cadmium. Ook moeten de brandstoftanks geleegd zijn voor de sloop begint. Bovendien zouden de arbeidsomstandigheden verbeterd moeten worden.
Papieren tijger
Twee jaar later blijkt die zege een papieren tijger. “We hebben bewijzen dat schepen op de stranden van Shitakunda in de provincie Chittagong nog steeds niet volgens de regels worden gesloopt”, zei Syeda Rizwana Hasan, de directeur van Bela tegen persbureau IPS. Waarschijnlijk ontbreekt de wil om de lucratieve metaalhandel te dwarsbomen. De commissie die toezicht op de regeling zou moeten houden, zou een marionet zijn van Bangladesh Ship Breakers Association (BSBA).
 |
| (cc) Stephane MGrueso |
Volgens BELA zouden dit jaar al 70 schepen toestemming hebben gekregen om gesloopt te worden, zonder dat zij aan de voorwaarden hebben voldaan. Een van de schepen die op de Bengalese sloopstranden ligt is de beruchte Probo Koala, die tegenwoordig onder de naam Gulf Jash door het leven gaat.
De BSBA en de Bengalese regering ontkennen dat er nog schepen zonder de juiste papieren door de mazen van het net glippen.
In zee gedumpt
Toch worden in de grond en het zeewater rond de sloopstranden nog hoge concentraties cadmium, chroom, lood, kwik en olie aangetroffen. Het aantal dodelijke ongelukken op de werkplek is een teken dat de arbeidsomstandigheden op de sloopstranden ook nog niet echt verbeterd zijn.
Uit een gezamenlijk onderzoek van BELA, Greenpeace en de International Federation of Human Rights Leagues blijkt dat vanaf 1998 tot maart dit jaar er 123 slopers zouden zijn omgekomen bij het ontmantelen van oude schepen. “En dat zijn alleen nog maar gevallen die bij de politie zijn gemeld. Het komt voor dat arbeiders die een fataal werkincident oplopen in zee worden gedumpt. Het werkelijke dodental kan dus nog veel hoger liggen.”
Foto boven: Schip dat wordt ontmanteld in Chittagong. (cc) Stephane MGrueso
