Het blauwe goud

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Water in flesjes is duur. Commercieel is het voor festivalorganisatoren dan ook interessant om water in flessen te verkopen. Als het erg warm is (zoals op festivals vaak het geval is), is veel water drinken een noodzaak. Het Voedingscentrum adviseert om dagelijks al 1,5 tot 2 liter water te drinken. 

Recent nog laaide de discussie over gratis water weer op, nadat er tijdens het Amsterdam Dance Event drie doden vielen, vermoedelijk door drugsgebruik. Sommige mensen suggereerden dat dit voorkomen had kunnen worden als er voldoende water voorhanden was geweest.

Kraan of fles
In Nederland wordt kraanwater nog strenger gecontroleerd dan water uit flesjes en is het bovendien stukken goedkoper dan gebotteld water. Toch is het niet vanzelfsprekend dat je aan de bar op een festivalterrein een glas kraanwater krijgt. Festivals en evenementen zijn echter niet het enige moment waarop je voor de keuze staat: water uit een flesje of water uit de kraan? Het is een keuze die de meeste Nederlanders dagelijks maken, ook bijvoorbeeld in de horeca of onderweg.

Er schuilt veel meer achter dan alleen het afwegen van gezondheidseffecten en kosten. De keuze voor een flesje water heeft namelijk ook invloed op het milieu. Ironisch genoeg, kost de productie van water in flessen veel meer water dan de inhoud van de fles zelf; voor de productie van één fles(je) water is naar schatting twee tot zeven keer zoveel water nodig. Er wordt bijvoorbeeld water gebruikt bij fabrieksprocessen als koeling en reiniging en de productie van plastic flessen.

plastic flesjes zee

Daarnaast wordt het milieu sterk belast door de grondstoffen en energie die nodig zijn voor de productie van het plastic en voor het vervoer van het water; dit zorgt voor 500 keer meer CO2-uitstoot dan dezelfde hoeveelheid water uit de kraan.  Ten slotte eindigt tweederde van al het plastic afval in de zee. Volgens een rapport van het United Nations Environment Programme (UNEP) komen er dagelijks 8 miljoen stuks afval terecht in de oceanen, dat is jaarlijks 6,4 miljard ton. Volgens wetenschappers en activisten hét recept voor een nog grotere plastic soep in de oceanen.

Geneesmiddelen in ons drinkwater
Het kwaliteitsvraagstuk van kraanwater stond de afgelopen week op de politieke agenda. Want de aandacht voor water als bedreiging voor Nederland is de afgelopen jaren met een nieuw Deltaprogramma weliswaar toegenomen, drinkwater is soms toch nog een onderschoven kindje. Tijdens het Wetgevingsoverleg Water van 17 november was er in de Tweede Kamer veel aandacht voor zoetwater en de kwaliteit daarvan.

Een van de problemen die zich voordoen, zijn geneesmiddelen die in het oppervlaktewater terechtkomen. Veel medicijnresten belandden vanuit de farmaceutische industrie in het water en daardoor kan ons drinkwater soms nog sporen van geneesmiddelen bevatten. Minister Schultz van Infrastructuur en Milieu heeft aangegeven dat ze met de industrie in gesprek is om te kijken of er wat aangedaan kan worden en dat ze indien noodzakelijk met maatregelen komt, zoals een betere afvalzuivering door ziekenhuizen.

Toch is de kans dat Nederlanders ziek worden van dergelijke overblijfselen verwaarloosbaar klein, blijkt uit recent onderzoek van het Tijdschrift voor Geneeskunde. De monsters die twee jaar lang uit het oppervlaktewater zijn genomen bevatten zeer geringe concentraties medicijnen. Drinkwaterbedrijven verminderen het actieve aandeel van een medicijn in het drinkwater met nog eens minstens 80 procent. Volgens de wetenschappers zal de vervuiling dan ook geen gezondheidsrisico's opleveren in de toekomst. De politiek en de vereniging van waterbedrijven (Vewin) blijven in ieder geval een vinger aan de pols houden.

Toegang tot water
Heel anders is de realiteit elders in de wereld, zoals in Zuid-Sudan, Afghanistan, Congo en Mauritanië.  De keuze tussen schoon kraanwater en water uit flessen bestaat daar voor veel mensen helemaal niet. Maar liefst 780 miljoen mensen op de wereld hebben geen toegang tot schoon drinkwater. Voor veel van deze mensen is schoon water (in flessen) kopen te duur.

Ook in Europa is goed en betaalbaar water uit de kraan niet vanzelfsprekend. In landen als Ierland, Spanje en Griekenland gaan burgers de straat op om te protesteren tegen privatisering van kraanwater. Want zodra kraanwater uit het publieke domein verdwijnt stijgen de prijzen, blijven investeringen achter en staat de toegankelijkheid op het spel. En die protesten blijken niet zonder gevolg. Onlangs presenteerde het Transnational Institute (TNI) een rapport met 180 casussen waarbij burgerprotesten en -initiatieven leidden tot een deprivatisering van de drinkwatervoorziening. Hierdoor komt het beheer terug in publieke handen, daalt de prijs en stijgt de kwaliteit van het drinkwater.

Koester het kraanwater
Hoe normaal het ook mag zijn dat er in ons land goed water uit de kraan komt, het blijft van belang om kritisch te kijken naar de kwaliteit ervan. Dat het deze week op de politieke agenda stond is een teken dat er wel degelijk aandacht voor is vanuit Den Haag.

Met initiatieven zoals Krnwtr en Kraanwater Graag groeit ook de bewustwording onder de Nederlandse burger. Want een flesje bronwater Spa mag dan verleidelijk klinken, het is eigenlijk een bron van vervuiling. Bovendien doet de kwaliteit van kraanwater niet onder voor de kwaliteit van gebotteld water. Wees dus zuinig op dat water uit de kraan, voor je het weet ga je nat.   

Meer weten over kraanwater? Kijk op www.oneworld.nl/dossiers/kraanwater voor tips over waterbesparing en voor nieuws over actuele watervraagstukken. Download hier de pdf van het minidossier en hier de pdf van de factsheet. Met dank aan het NCDO voor de feiten en cijfers.

In dit filmpje legt Krnwtr uit waarom we voor water uit de kraan moeten kiezen in plaats van uit de fles.[[{“fid”:”32006″,”view_mode”:”file_styles_artikel_volle_breedte”,”fields”:{“format”:”file_styles_artikel_volle_breedte”,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:”filmpje krnwtr”,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:”filmpje krnwtr”},”type”:”media”,”attributes”:{“alt”:”Kraanwater! 3 Redenen waarom je wel kraanwater en geen bronwater moet drinken | The Story of KRNWTR”,”style”:”height:327px; width:581px”,”class”:”file-file-styles-artikel-volle-breedte media-element”}}]]

Foto tekst: cc

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons