Zwangerschap: keuze of doodvonnis?

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

“Zwangerschap moet vooral iets zijn om van te genieten en niet meer een van de grootste doodsoorzaken onder vrouwen”, vindt Lara van Kouterik (30), programmamedewerker bij Simavi. Ze was drie weken geleden bij een VN-conferentie in New York, waar ze merkte dat seksuele en reproductieve rechten van vrouwen voor grote internationale verdeeldheid zorgen.

48e zitting van de Commission on Population and DevelopmentVan 13 tot 17 april kwamen delegaties van alle VN-lidstaten bijeen in New York, om afspraken te maken over de integratie van bevolkingsvraagstukken in de duurzame ontwikkelingsdoelen. De seksuele en reproductieve gezondheid van vrouwen en meisjes speelt hierin een belangrijke maar omstreden rol.

Simavi organiseerde in deze week een side event over SRGR en jongeren. Zie ook dit filmpje van Simavi over SRGR en jongeren in Ghana.

Zwanger worden is iets waar de meeste vrouwen in Nederland bewust voor kiezen. We kiezen het moment waarop we aan kinderen beginnen zorgvuldig. Huisvesting, financiën, relatie (of juist niet), carrière: pas als we alles op de rit hebben beginnen we aan onze kinderwens. Een zwangerschap is in de meeste gevallen gewenst en gepland. En als we dan eenmaal zwanger zijn, worden de meeste vrouwen aangespoord om er vooral ‘van te genieten’. Alle medische zorg is binnen handbereik.

Ongeplande zwangerschappen
Veel vrouwen en meisjes in Afrika en Azië hebben dit voorrecht niet. In Afrika is 35 procent van de zwangerschappen ongepland. En elke dag sterven er ongeveer 800 vrouwen wereldwijd aan zwangerschapgerelateerde complicaties. In Afrika is zwangerschap de belangrijkste doodsoorzaak voor meisjes tussen 15 en 19 jaar. Gebrek aan anticonceptie, onveilige abortussen en onvoldoende toegang tot gezondheidszorg zijn hiervan de grootste oorzaken.

In Afrika is zwangerschap de belangrijkste doodsoorzaak voor meisjes tussen de 15 en 19 jaar

Gezondheid van vrouwen extra kwetsbaar
Gezondheid, zowel fysiek als mentaal, is een fundamenteel mensenrecht. Gezondheid wordt voor een deel bepaald door lichamelijke factoren, maar ook sociale normen, politieke keuzes en economische ontwikkeling kunnen een groot effect op de gezondheid hebben. Wereldwijd is er nog altijd veel discriminatie van vrouwen, met als gevolg dat vooral de gezondheid van vrouwen extra kwetsbaar is. Zo hebben vrouwen lang niet altijd toegang tot zorg rondom zwangerschap en bevalling waardoor ze meer risico lopen op complicaties. Maar ook sociaal-culturele factoren beïnvloeden de gezondheid van vrouwen en meisjes. Dat kan zijn doordat een man weigert condooms te gebruiken, ondanks een hoog risico op de overdracht van HIV.

De gemarginaliseerde positie die vrouwen in veel landen op de wereld (nog steeds) hebben, maakt dat zij vaak niet over hun eigen lichaam kunnen beslissen. Met alle gezondheidsrisico’s van dien. Zo maakt gender-gerelateerd geweld meisjes en vrouwen kwetsbaar. En meisjes die op jonge leeftijd worden uitgehuwelijkt worden blootgesteld aan de risico’s en gevolgen van het dragen van kinderen op te jonge leeftijd.

Beslissen over ons eigen lichaam
Door de feministische strijdlust van onze moeders, tantes en oma’s hebben wij – vrouwen in Nederland – in de afgelopen decennia veel van onze seksuele en reproductieve rechten verworven. De komst van de pil en het legaliseren van abortus heeft het voor ons mogelijk gemaakt te beslissen over ons eigen lichaam. Het zijn juist die rechten, die op mondiaal niveau nog een grote splijtzwam zijn.

Wereldwijde gezondheid krijgt weinig aandacht in het Nederlandse beleid. En dat terwijl grensoverschrijdende gezondheidsproblemen, zoals antibiotica-resistentie, steeds belangrijker worden. Op Wereldgezondheidsdag presenteerde Kaleidos Research het rapport ‘Health has no borders’ en een filmpje dat in één minuut laat zien hoe onze gezondheid samenhangt met andere delen van de wereld.

 

Op 27 mei vindt het afsluitende debat 'Health & the City' plaats in Pakhuis de Zwijger te Amsterdam.

Zwaar omstreden onderwerp op het internationale toneel
Terwijl West-Europese landen zich tijdens de conferentie in New York hard maakten voor afspraken over toegang tot anticonceptie voor iedereen (inclusief ongetrouwde meisjes), veilige en legale abortus, seksuele voorlichting aan jongeren, gendergelijkheid en seksuele rechten, proberen de meer conservatieve landen (in Afrika, Arabische staten, Oost-Europa en delen van Azië) deze begrippen vooral buiten elke internationale afspraak te houden. Na ruim een week van onderhandelen kwamen de lidstaten dan ook niet tot consensus over een resolutie. Vooral de verwijzingen naar abortus, seksuele voorlichting voor jongeren, anticonceptie en seksuele rechten bleken deal breakers te zijn. Met als gevolg dat er geen resolutie is aangenomen. De seksuele en reproductieve gezondheid en rechten van vrouwen is daarmee een zwaar omstreden onderwerp op het internationale politieke toneel.

Ik hoop dat de seksuele en reproductieve rechten van vrouwen en meisjes een prominente rol krijgen in de duurzame ontwikkelingsdoelen

Roep om prominente rol voor seksuele rechten van vrouwen en meisjes
In september van dit jaar zal de Algemene Vergadering van de VN een nieuwe set duurzame ontwikkelingsdoelen aannemen. Deze zullen de millenniumdoelen opvolgen en de ontwikkelingsagenda van de komende vijftien jaar bepalen. Het is mijn hoop en wens dat de seksuele en reproductieve rechten van vrouwen en meisjes daarin een prominente rol krijgen. Zodat niet alleen ik, maar vrouwen en meisjes over de hele wereld zelf kunnen beslissen over hun lichaam en gezondheid. Zodat elke vrouw ter wereld toegang heeft tot anticonceptie en veilige abortus. Zodat zwangerschap en bevalling vooral iets zijn om ‘van te genieten’ en niet meer een van de grootste doodsoorzaken onder vrouwen. Mondiale gezondheid dus. Overal. Voor iedereen. En vooral voor vrouwen en meisjes.

Dit is deel acht in de blogreeks over mondiale gezondheid. Lees de andere delen op OneWorld Research.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons