De zomervakantie rustig? Voor ziekenhuislaboranten niet. De microbiologie afdelingen in het ziekenhuis bereiden zich juist voor op vele overuren. Iemand die op vakantie is geweest in Thailand met malariaverschijnselen. En een man die terugkomt uit Saudi-Arabië. Hopelijk is hij niet besmet met het virus MERS-cov. Ziektes reizen met ons mee. Niet alléén gezondheidsproblemen maar ook gezondheidsoplossingen zijn in toenemende mate grensoverschrijdend concludeert arts en onderzoeker Remco van der Pas, in het NCDO-rapport Mondiale Gezondheid.
Wil je meer weten over: Hoe gezondheid in Nederland afhankelijk is van de wereld om ons heen? En hoe vanuit Nederland kan worden bijgedragen aan mondiale gezondheid?
Lees dan het NCDO onderzoek: Mondiale Gezondheid.
Infectieziekten zijn wereldreizigers
Ziekten kunnen zich nu veel sneller verspreiden dan vroeger. Mensen reizen meer en internationale handel, transport in vee en voedselproducten is de laatste jaren fors toegenomen. Vliegtuigen, boten, auto’s, vrachtauto’s. Ze kunnen gemakkelijk virussen, bacteriën en parasieten meenemen uit een gebied waar mensen of dieren besmet zijn. Dat heeft gevolgen voor de gezondheid en het welzijn van mensen. Zo is er een wereldwijde toename van infectieziekten waarvan gedacht werd dat ze al onder controle waren, verklaart Remco van der Pas, arts en onderzoeker gespecialiseerd in internationale volksgezondheid, in het rapport Mondiale Gezondheid. Denk hierbij aan: resistente malariaparasieten en multidrug-resistente tuberculosebacillen. Daarnaast is er een toename van ‘nieuwe’ virusziekten zoals het Marburg-virus, SARS en de vogelgriep (zie figuur 1).
[[{“fid”:”28876″,”view_mode”:”file_styles_artikel_volle_breedte”,”fields”:{“format”:”file_styles_artikel_volle_breedte”,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:””,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:””},”type”:”media”,”attributes”:{“class”:”styles file-styles artikel_volle_breedte media-element file-file-styles-artikel-volle-breedte”,”id”:”styles-6-0″}}]]Figuur 1: Opkomende (rood), terugkerende (blauw) en menselijk veroorzaakte (zwart) infectieziekten.
(van der Pas, 2014)
Maar er zijn ook positieve gevolgen. Door het delen van technologie en kennis wereldwijd kunnen kennis en capaciteit om gezondheidsproblemen op te lossen verder ontwikkeld en verspreid worden.
10/90 kloof
Echter, als het gaat om investeren in kennis en onderzoek, valt er nog veel winst te behalen. Er wordt relatief weinig geïnvesteerd in R&D (onderzoek & ontwikkeling) naar ziektes in ontwikkelingslanden. In 1990 werd al inzichtelijk gemaakt dat minder dan 10 procent van de mondiale R&D-investeringen naar ziektes in ontwikkelingslanden ging, terwijl in ontwikkelingslanden 90 procent van de vermijdbare mondiale sterfte plaatsvond, aldus Van der Pas. Dit werd bekend als de 10/90 kloof (zie figuur 2).
Figuur 2: Disbalans in R&D voor nieuwe medicatie
(
van der Pas, 2014)
Hoewel de investeringen in R&D tussen 1986 en 2010 zijn toegenomen van dertig miljard dollar naar 286 miljard dollar bestaat deze 10/90 kloof in essentie nog steeds. Zo wordt er veel R&D gedaan naar bepaalde vormen van kanker (die vooral in het westerse landen voorkomen), terwijl een aantal ‘tropische’ ziektes, zoals malaria, tuberculose, worm- en voedselinfecties genegeerd worden.
Er zijn dus zeker nog kansen om mondiale gezondheid ook mondiaal aan te pakken. De Chinese minister van Gezondheid zei er het volgende over: ‘In een wereld van groeiende wederzijdse afhankelijkheid, kan geen enkel land immuun zijn voor de problemen van de ander’ (TGI & GHP, 2012). Remco van der Pas lijkt dit te beamen en ziet een rol weggelegd voor de Nederlandse overheid, burger en bedrijfsleven om de gezondheid van mensen op een duurzame, mondiale en rechtvaardige manier te verbeteren. Nieuwsgierig geworden? Lees het rapport hier.
