Alternatieve spaarsystemen komen veel voor in Afrika. Andre Leliveld, van het Afrika Studie centrum in Leiden, legt uit waarom: 'In Afrika hebben mensen weinig vertrouwen in het systeem en een aversie tegen officiële instanties. Ook hebben ze vaak geen toegang tot een bank. Wanneer je dan toch geld wilt sparen moet je onderling iets gaan regelen. Deze systemen bestaan al heel lang. Voordat er geld was, bestonden er al systemen waarbij arbeid en vee rouleerde. Je moet het zien als een soort verzekering."
Het is een verzekering waarbij het sociale aspect een grote rol speelt. Leliveld: "Een spaarsysteem valt en staat bij onderling vertrouwen. Er wordt dan meestal ook wel goed gekeken wie toegelaten kan worden tot de groep, en wie niet." Toch gaat het in veel gevallen mis. "Een spaarsysteem is erg kwetsbaar. De enige sanctie als iemand niet betaalt is verstoting uit de groep. Wanneer dat gebeurt valt gelijk de groep uit elkaar."
Hoeveel mensen zo'n systeem hanteren kan Leliveld niet zeggen. "We kunnen alleen zeggen dat het heel veel voorkomt. Persoonlijk denk ik dat er miljoenen omgaan in deze spaarsystemen."
