Achtergrond

Mosul: alles ónrustig aan het westelijke front

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Ik zit naast een IS strijder. Een paar meter verder zijn er nog twee. Deze heeft lang zwart haar. Hij ligt op zijn rug. Zijn gezicht is redelijk intact. Zijn rechtervuist is gebald. Dat is niet zoals een IS strijder wil sterven.

Dat moet met één wijsvinger in de lucht, om duidelijk te maken: ‘er is geen god dan Allah en Mohammed is zijn profeet’. Een Iraakse soldaat klimt ook op de puinhopen van dit gebombardeerde huis, bij het vliegveld van Mosul. Hij spuugt met volle kracht op het lijk. ‘Fuck Daesh’. Een andere militair zegt ‘Het is een Tsjetjeen’ denk ik, of een Saudi.’ Niemand durft het lijk te fouilleren. Ook als IS strijders zijn omgekomen, kunnen ze nog dodelijk zijn. Zelfmoordvesten, handgranaten op scherp aan een lichaam vastgemaakt. Het Iraakse leger houdt met alles rekening.

Er zijn nu al niet genoeg agenten om oost-Mosul onder controle te houden.

In een schuurtje van een huis om de hoek liggen explosieven. C4 en dynamiet in plastic buisjes. Ernaast een soort tinnen potjes met een trekdeksel. Een doos met kogellagers om de pot te vullen en je hebt de elementen voor een succesvolle zelfmoordexplosie. ‘Misschien wilden ze wel deze brommer gebruiken, om naar ons toe te rijden’, wijst Ali, een lid van de Iraakse federale politie. IS heeft alles wat rijdt al gebruikt voor aanslagen. Op de weg hiernaartoe staat een met stalen platen verstevigde tractor. Van de weg geschoten voordat hij zich kon opblazen.  

IS is hier niet alleen een recente herinnering. Deze huizen staan tegen het vliegveld van Mosul aan. Aan de andere kant van het vliegveld, meer aan de stadszijde, klinken steeds meer zware explosies. De ene autobom na de andere ontploft voor de neus van de oprukkende Iraakse troepen. Volgens de Iraakse oorlogspropaganda is het vliegveld helemaal ‘veroverd’, maar dat betekent niet dat het er veilig is. Steeds weer slaat een mortiergranaat met een doffe dreun in. Amerikaanse special forces, in gepantserde trucks die hoog op hun wielen staan, rijden een stukje richting de stad en keren weer om als opnieuw een mortiergranaat vlak bij hen neerkomt.

Na de herovering

Toch is de felle tegenstand van IS niet het enige probleem. Net als in Oost Mosul zullen de troepen langzaam vorderingen maken in het westelijk deel. Zelfs de oude stad van Mosul, die ook aan de westkant ligt, is uiteindelijk te veroveren. Ondanks de nauwe straatjes waar gepantserde voertuigen niet doorheen kunnen. Ondanks de tunnels. Maar net als in oost-Mosul rest voor west-Mosul de vraag: what’s next?   

Die vraag gaat verder dan ‘zal IS als guerrillagroep aanslagen blijven plegen?’ Iedereen gaat daar vanuit. Zoals Bagdad sinds de Amerikaans/Britse invasie in 2003 is gaan leven met autobommen alsof het een soort natuurverschijnsel is.

Er zal veel wantrouwen zijn tussen inwoners van Mosul die drie jaar geleden zijn gevlucht

Die vraag gaat ook verder dan: zal het soennitische Mosul last krijgen van het vooral sjiitische Iraakse leger en de sjiitische volksmilities die de strijd tegen IS voeren? Er zijn namelijk nog meer spanningen, vertelt Younis, die meeluistert als inwoners van Oost-Mosul politiek correcte antwoorden voor mijn microfoon geven. Hij laat wel het achterste van zijn tong zien. ‘Er zijn ook nog volksmilities die bestaan uit christenen en yezidi’s. Die zijn uit op wraak.’ Die milities vinden dat de inwoners van Mosul medeplichtig zijn aan de IS-inval, 3 jaar geleden. Ze hangen rond in plaatsen tegen Mosul aan waar ooit vrijwel alleen christenen en yezidi’s woonden, maar wat nu spookdorpen zijn: de bewoners durven niet terug te keren. Maar Younis verwacht ook spanningen binnen Mosul, tussen soennieten onderling: ‘Er zal veel wantrouwen zijn tussen inwoners van Mosul die 3 jaar geleden zijn gevlucht en weer terugkeren en degenen die hier woonden onder IS. Zij hebben de afgelopen jaren de blijvers ervan beschuldigd dat ze op de hand van IS waren.’ En dan voegt hij nog een laatste waarschuwing toe: ‘Er zijn nu al niet genoeg agenten, om oost-Mosul onder controle te houden.’

Het is waar. Wie door Oost-Mosul rijdt komt verrassend weinig checkpoints tegen, van wie dan ook. Hier en daar schiet een politieauto voorbij. De troepen van de Iraakse federale politie die de plek van de vechttroepen van de special forces en antiterreurgroepen moesten innemen, concentreren zich deels nu op de westkant van de stad, waar de strijd tegen IS moeizaam gaat. De Iraakse militairen die naar inkomende mortieren staan te kijken, op het vliegveld van Mosul, houden de moed erin. ‘Een maand en dan is het met IS afgelopen in Mosul. Daarna is Irak weer één land.’ Beide uitspraken lijken nogal voorbarig.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons