Mars als moestuin van de aarde

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Tomaten, tuinkers en wortelen van mars, te koop bij jouw supermarkt om de hoek. Het klinkt als een absurd idee. Maar technisch gezien is het mogelijk om groenten te laten groeien op mars. Met succes probeerde de planten-ecoloog van de Universiteit Wageningen op nagemaakte Marsgrond een vijftiental gewassen te verbouwen. “Tuinkers, rogge, erwten, radijsjes en rucola groeiden het best. Alleen spinazie wilde niet uit de grond komen”, zegt Wamelink.

Mars- en maansimulant

Door metingen is de afgelopen jaren veel bekend geworden over de bodemsamenstelling van mars en van de maan. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft de gronden zo goed mogelijk onderzocht en ze op basis daarvan nagebootst. De Marsgrond is gemaakt van vulkanisch as van Hawaii en de Maangrond van zand uit een woestijn in Arizona. Hoe representatief deze bodems uiteindelijk zijn, kan volgens Wamelink pas vastgesteld worden als hij echt zand kan krijgen. 

Experimenteren
Een paar jaar geleden begon de planten-ecoloog uit nieuwsgierigheid met zijn experiment. “Voor mijn werk hield ik mij al langer bezig met de groei van wilde plantensoorten onder verschillende bodemomstandigheden. De kennis die ik daarmee opdeed, wilde ik graag toepassen op wat we al wisten van Mars en maanbodems. Puur een theoretische exercitie.” Maar die opzet veranderde snel toen Wamelink erachter kwam dat de NASA nagemaakte Mars en maangrond beschikbaar had. “Met mijn theoretische kennis ben ik een echt experiment gestart door zaden te laten kiemen en op te laten groeien tot planten op die bodems.”

Wamelink testte in zijn pilot vijftig dagen lang de groei van tien groentensoorten. Tot zijn verbazing ging dat verrassend goed. “Ik had verwacht dat kiemen wel zou lukken, maar dat de planten door een gebrek aan voedingsstoffen dood zouden gaan.” Uit een bodemanalyse bleek dat marsgrond meer voedingsstoffen bevatte dan voorheen werd gedacht. “Ik vond fosfor, ijzeroxiden en stikstof –  een essentieel plantennutriënt.”

Marsgrond vs maangrond
Toch was de groei op Marsgrond niet geweldig, en gingen veel van de planten op de maangrond dood. “Er bleken toch te weinig nutriënten in de bodems te zitten die planten nodig hebben om te groeien. Daarnaast was het vooral op de maansimulant lastig om de grond vochtig te houden. We hebben daarom groenbemester toegevoegd die ervoor zorgt dat nutriënten langzaam vrij komen in de bodem en daarnaast zorgt voor een betere bodemstructuur die vocht vasthoudt.” 

Uit het onderzoek werd duidelijk dat groenten verbouwen op mars een stuk succesvoller is dan op de maan. “Gezien de structuur lijkt de Marsbodem op löss, ook wel Limburgse klei genoemd, maar het bevat ook meer mineralen en houdt vocht beter vast. Alleen spinazie deed het heel slecht. De grond was voor dit gewas te droog.” Niet van alle planten konden de eetbare delen worden geoogst. Maar volgens de planten-ecoloog is dat in dit stadium ook niet het belangrijkste. “Zaadvermeerdering is noodzakelijk omdat je naar een continu systeem wilt, zonder dat je elke keer zaden moet brengen naar de planeet. Als de zaden kiemen, is de cirkel rond.”

Giftige groenten
Wel een punt, zo geeft de ecoloog aan, zijn de zware metalen die in beide planeetbodems zitten. “Die zouden de planten giftig kunnen maken. Hoewel de analyses in het bodemvocht geen metalen in de oplossing lieten zien, moet het nog verder getest worden, willen we er zeker van zijn dat we de tomaten en radijsjes van Mars met een gerust hart kunnen eten.”

Dutch Design Week

 

Tot zondag is het project van Wieger Wamelink te zien in de ‘Agri meets design pop-up’ op de Dutch Design Week in Eindhoven. Op het Ketelhuisplein staat een kas waarin designers en onderzoekers zichzelf de vraag stellen hoe we onze landbouw en voedselproductie kunnen verduurzamen en technologische innovaties kunnen versnellen. 

Uitkomsten en problemen
Het onderzoek loopt, naast de vraag of de groenten wel eetbaar zijn, ook aan tegen andere vraagstukken. Namelijk het ontbreken van water en energie. “Op dit moment heb ik in mijn onderzoek alleen nog maar gekeken naar de vraag of het mogelijk is om plantensoorten in maanstof en Marszand te kunnen laten groeien. Uit dit onderzoek blijkt dat als we ooit gewassen willen gaan verbouwen op Mars, we dus niet onze eigen grond mee hoeven te nemen. Wel moet er een kas worden gebouwd en moeten er insecten meegenomen worden om de planten te bevruchten.” Wamelink heeft nog even de tijd: de enkele reis naar Mars staat gepland voor 2025.

Een abonnement op OneWorld magazine voor 25 euro

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons