Achtergrond

Business activist: ‘De samenleving wordt gegijzeld door de financiële sector’

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Steeds meer ondernemers starten een bedrijf uit maatschappelijke drijfveren. Ze stuiten op een misstand in de samenleving en willen die oplossen door een alternatief te bieden. Deze sector is in de afgelopen vijf jaar met 70 procent gegroeid.

Welke idealen streef je na, en hoe geeft je die vorm in je bedrijf?

Bunq is een Nederlandse betaalapp met een bankvergunning. Ali Niknam (35) richtte Bunq in 2012 op en was in 2014 als eerste in decennia die een bankvergunning kreeg. Inmiddels werken er bijna tachtig mensen en is sinds maart ook beschikbaar in Duitsland en Oostenrijk. Het hoofdkantoor staat in Amsterdam Sloterdijk.

Niknam is een van de jongste miljonairs van Nederland. Zijn florerende webhostingbedrijf TransIP staat garant voor de betaalapp. De winst wil hij onder andere uit zakelijke transacties halen en verkoop van pinpassen. Daarbij geeft Bunq toegang tot haar open API voor app-ontwikkelaars. Zo geeft het bedrijf ontwikkelaars de kans om slimme oplossingen te bedenken, daar zit wel een prijs aan verbonden.

 

Ik houd erg van vrijheid. In mijn beleving zijn er geen grenzen. Dat komt denk ik door mijn gemengde achtergrond. Ik vind het fantastisch dat we naar een open wereld gaan: je kunt binnen drie uur in Parijs zijn, zonder gedoe met een visum of grenscontroles. In mijn opinie passen de huidige banken niet in deze tijd waarin we leven in vrijheid.

In de financiële sector is de koek al verdeeld; er komen niet snel nieuwe banken, beleggingsfondsen of verzekeraars bij. Het enige wat traditionele banken doen, is het handhaven van de status quo. Daar gaat het niet meer om de beste producten of de beste klantervaring, maar om het in stand houden wat al is verworven.

De gevestigde banken zijn zo verouderd dat ze in feite het equivalent zijn van de paardenkoets; hun businessmodellen stammen uit 1900. Maar inmiddels is de auto allang uitgevonden. Ieder ander economisch bedrijf zou failliet gaan, maar banken niet. De financiële instellingen hebben namelijk de keuzevrijheid van klanten ingeperkt; overstappen is lastig, en bovendien hebben ze bijna allemaal hetzelfde gedachtegoed.

Daarom wil ik dat banken net zoals telecombedrijven opereren; wanneer je als klant niet tevreden bent, stap je gewoon over naar een andere aanbieder. Naarmate de financiële sector meer spelers krijgt, ontstaat er diversiteit, keuzevrijheid en vernieuwing. Daarin kunnen partijen die het slecht doen worden opgeruimd. Zo hoort liberale economie te functioneren en Bunq is daarin de eerste stap.

Waar komt de drang vandaan om iets bij te dragen aan de maatschappij?
 

Tijdens de crisis van 2008 zag ik ineens hoe machtig banken zijn. Ik besefte dat de samenleving in zekere zin gegijzeld is door een aantal instituten die elke democratisch grondslag ontberen. Die combinatie van geld, macht en gebrek aan toezicht vind ik gevaarlijk. De Nederlandse bevolking heeft flink moeten betalen om te voorkomen dat ABN Amro failliet zou gaan. Dat is toch raar, dat burgers een bank in stand moeten houden?

In mijn ogen is een crisis een gelegenheid om de rommel op te ruimen. Maar tot mijn verbazing werd er niets structureel verbeterd. Het is dus een kwestie van wachten totdat het weer mis gaat. Toen dacht ik: dit moet anders.

Indertijd had ik mijn handen vrij: mijn vorige bedrijf, TransIP, ging erg goed. Ik had naar Zuid-Frankrijk kunnen gaan, met een boot vol modellen en andere clichématige dingen. Maar daarvoor bekommer ik me te veel om de wereld. Betekenisgeven en verdieping maken het leven interessant. Ik zie de wereld zoals die zou kunnen zijn, met alle techniek en kennis die we hebben. En het kan nog zo veel mooier. Bovendien was er niemand die masochistisch genoeg was om een bankvergunning aan te vragen, én die de kennis en kunde had om een IT-platform te bouwen.

Wat betekent ‘activisme’ voor je?
 

Je inzetten voor vrijheid. Mijn beweegredenen zijn niet economisch, want dat is saai. Dus als je met activist iemand bedoelt die niet eendimensionaal is, die niet alleen maar meer geld wil, dan ben ik een activist. Ik denk veel meer aan avontuur en de wereld ten goede willen veranderen. Mijn vrienden noemen me weleens een idealist, niet activist. Ik denk dat er weinig verschil tussen die twee is. Een activist is misschien ergens tegen en een idealist is misschien ergens voor. Ik focus op oplossingen, ik wil een alternatief bieden en ik omarm de toekomst.

Waarom wil je jouw idealen nastreven via een onderneming?

Om de financiële sector te veranderen zou je misschien beter de politiek in kunnen gaan dan het bedrijfsleven. Maar ik vind het leuk om bedrijven te bouwen, producten te creëren en creatief bezig te zijn. Dat kan ik niet in de politiek kwijt, ondernemen past beter bij me.

Bovendien maken bedrijven ook politieke keuzes. Het is daarom belangrijk dat bedrijven laten zien wat hun missie is. Gelukkig zie je steeds meer duurzame en sociale ondernemingen. 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons