Achtergrond

Nederlands diploma voor vluchteling is key to success, maar de drempel is hoog

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Het potentieel van vluchtelingen op de Nederlandse arbeidsmarkt blijft onderbenut. Dit blijkt uit onderzoek van Linda Bakker, die afgelopen week promoveerde aan de Erasmus Universiteit. 

OnderzoekBakker onderzocht de ervaringen van Afghanen, Irakezen, Iraniërs en Somaliërs met een geldige verblijfsstatus in Nederland. Per groep interviewde ze ongeveer 1000 vluchtelingen. Daarnaast volgde ze vluchtelingen die tussen 1995-1999 hun eerste verblijfsstatus kregen over een periode van ruim tien jaar via longitudinale analyses.

Een buitenlands diploma wordt in Nederland vaak niet erkend; slechts een derde van de vluchtelingen slaagt erin om zijn of haar diploma te laten erkennen, vaak ook nog eens op een lager niveau. Hierdoor kunnen zij hun vaardigheden en werkervaring niet effectief inzetten. Een Nederlands diploma blijkt de key to success: vluchtelingen die hun opleiding in Nederland afronden, hebben volgens Bakker evenveel kans op een baan die aansluit bij hun opleidingsniveau als autochtone Nederlanders. Maar de drempel om in Nederland (nog) een opleiding te volgen, blijkt hoog; het vinden van een betaalde baan heeft meestal prioriteit. Volgens Bakker is het dan ook van groot belang om te investeren in leer-werktrajecten voor vluchtelingen.

Langdurig verblijf in een asielzoekerscentrum van negatieve invloed op mentale gezondheid

Lange asielprocedures 
Natuurlijk zijn er zijn meer factoren die de positie van vluchtelingen op de arbeidsmarkt bemoeilijken. De mentale gevolgen van lange asielprocedures, bijvoorbeeld. Want hoewel de lengte van asielprocedures sinds 2000 officieel is verkort, zorgt de recente toename van asielverzoeken er in potentie voor dat aanvragen niet altijd binnen de officiële termijn kunnen worden afgehandeld. En een langdurig verblijf in een asielzoekerscentrum is niet goed voor de mentale gezondheid van vluchtelingen. Beperkte privacy, beperkte relaties met de buitenwereld en weinig rechten op het gebied van werk, opleiding en sociale zekerheid zorgen voor een geïsoleerde positie. Gecombineerd met een vaak traumatisch verleden kan dit zorgen voor geestelijke problemen. Bakker’s onderzoek toont aan dat vluchtelingen die langer dan vijf jaar in een asielzoekerscentrum verblijven meer mentale gezondheidsproblemen ervaren en minder kansen hebben op de arbeidsmarkt. 

Onzekere toekomst
Tot slot blijkt ook de verblijfsstatus van invloed te zijn op het hebben van werk. Vluchtelingen met een tijdelijke status hebben minder kans op een baan dan vluchtelingen met een permanente status of Nederlandse nationaliteit.

Nederlandse nationaliteit draagt bij aan integratie

Dit heeft grotendeels te maken met een onzeker toekomstbeeld: een tijdelijke verblijfsstatus zorgt ervoor dat mensen minder investeren in een netwerk en in het leren van de Nederlandse taal. Daarbij toont Bakker aan dat het hebben van de Nederlandse nationaliteit bijdraagt aan integratie. Volgens de onderzoekster zou de overheid het verkrijgen van een permanente verblijfsstatus daarom juist moeten faciliteren in plaats van bemoeilijken.

Ondersteuning overheid
De afgelopen jaren is de ondersteuning op het gebied van inburgering en integratie sterk afgenomen. Tegelijkertijd worden de integratie-eisen steeds strenger. Integratie in Nederland lijkt steeds meer de verantwoordelijkheid van het individu te worden, stelt Bakker. Individuen moeten weliswaar investeren in opleiding en taal, maar het is aan de overheid om participatie in het onderwijs en op de arbeidsmarkt te faciliteren. 

Linda Bakker promoveerde op 21 januari aan de Erasmus Universiteit Rotterdam op basis van haar proefschrift 'Seeking Sanctuary in the Netherlands: opportunities and obstacles to refugee integration'.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons