Elektrische klassieker
Anne Kloppenborg werkt met een collega aan een Jaguar XJS.

Pimp my (electric) ride

Dit Amsterdamse bedrijf bouwt oude wagens en schepen om naar elektrische voer- en vaartuigen. Een noodzaak voor de energietransitie?

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Een Jaguar uit 1983 krijgt een testritje. Geluidloos, laag in de wielen zoeft-ie over een bedrijventerrein in Amsterdam-Oost. Hier zit de werkplaats van New Electric, een bedrijf dat oude voertuigen, maar ook schepen, laat reïncarneren door de dieselmotor te vervangen door een elektromotor. Het eerste object dat geestelijk vader en autodidact Anne Kloppenborg (39) ooit ombouwde tot elektrisch was een waterskiboot: “We hoeven niet het licht uit te doen en ons te gaan zitten schamen voor het fossiele tijdperk. Duurzaamheid is leuk!”

Iedereen was druk met innovaties, maar niemand deed iets met het bestaande wagenpark

Toen de energietransitie langzaam op gang begon te komen, zag Kloppenborg kansen voor hergebruik. “De eerste elektrische auto’s kwamen op de markt, men was druk met innovaties om die transitie in te gaan. Geweldig natuurlijk. Maar niemand deed nog iets met de bestaande vaar- en voertuigen.” Dus begon Kloppenborg tien jaar geleden met New Electric. Hij leerde zichzelf voertuigen ombouwen via YouTube-tutorials. Inmiddels heeft het bedrijf acht man personeel in dienst, waarvan een aantal opgeleide engineers.

En het gaat goed met het bedrijf, én met de energietransitie, vindt Kloppenborg. “De energietransitie gaat winnen wanneer groen niet alleen schoner en stiller is dan grijs, maar ook goedkoper. En daar gaan we nu naartoe. Er is een marktvraag.”

Oldtimers en vuilniswagens

Kloppenborg geeft een rondleiding. Op het terrein staan boten en auto’s, een hoger gelegen ‘containerkantoor’ en een kleine loods. Twee auto’s met de motorkap open, jongens in overalls zijn aan het werk. Wat hebben ze zoal verbouwd de afgelopen jaren? “Het ombouwen van een auto is duur. Je moet dus echt veel van je oude wagen houden om hem te laten ombouwen, en niet gewoon in te ruilen voor een elektrische wanneer hij niet meer aan de milieueisen voldoet. Dan hebben we het over oldtimers of auto’s zoals deze Jaguar.”

New Electric heeft ook een aantal Amsterdamse rondvaartboten omgebouwd. Nieuwe wetgeving verplichtte de hoofdstedelijke reders tot schoner varen. Het bedrijf neemt daarnaast grotere voertuigen zoals bestelbusjes, schoonmaakauto’s en sleepboten onder handen. Zulke voertuigen zijn constant onderweg, in tegenstelling tot personenauto’s, en daar is dus de meeste winst te halen. Kloppenborg noemt de vuilniswagen. Dat is een zwaar voertuig, speciaal gebouwd voor zijn functie, moet voldoen aan allerlei speciale eisen, en rijdt de hele dag rond. Na de ombouw kan zo’n wagen nog lang mee. Ombouwen in plaats van de wagen afschrijven en een nieuwe maken, bespaart dus heel veel materiaal. Het eerste dat verslijt is meestal de dieselmotor, en door die te vervangen door een elektrische verleng je de levensduur. Bovendien zijn voor zulke niche-voertuigen meestal geen elektrische alternatieven beschikbaar. Kloppenborg laat foto’s zien van omgebouwde sleepwagens in Parijs, kleine karretjes die door smalle straatjes moeten. Maar het bedrijf kijkt verder dan voertuigen. Naast mobiliteit en transport ziet het kansen voor de maritieme sector, de bouw en de agrarische sector.

Elektrische klassieker
Kloppenborg bij het onderdeel waar de elektrische aandrijving in de oude transmissie overgaat.

Maakeconomie

Door het 'outsourcen' van de maakeconomie verdwijnt ook kennis en zelfstandigheid. Die industrie kan juist veel betekenen voor de uitdagingen van nu

Als kind van hippies kwam de geboren Groninger als klein jongetje naar Amsterdam. Tot zijn vijftiende bewoonde hij met zijn moeder verschillende kraakpanden – ze moesten misschien wel tien keer verhuizen. Met hoorbare spijt in zijn stem vertelt hij over de mooie oude panden waar hij als jongetje door de gangen skateboardde, en die nu allemaal gesloopt zijn. Toch houdt hij van de hoofdstad. Met New Electric wil hij dan ook iets teruggeven aan de stad. Het liefst ziet hij een sector terugkeren waarin dingen weer zelf gemaakt worden, in plaats van producties almaar outsourcen. “De energietransitie en een duurzame economie bieden mogelijkheden voor de stad: ‘groene banen’. We hebben het altijd over de kenniseconomie: we kunnen ontzettend veel van elkaar leren. Dat is met de traditionele maakindustrie net zo. Die is heel lang uitgehold. We outsourcen liever naar andere landen, waar de kosten van arbeid en grondstoffen lager liggen. Daar plukken we deels de vruchten van, maar zo verdwijnt ook kennis en zelfstandigheid. Terwijl zo’n industrie zoveel kan betekenen voor de uitdagingen van nu. Ik hoop met New Electric een voorbeeld te zijn van een bedrijf met groene banen, een verrijking voor de stad.”

Allemaal in onze eigen inefficiënte energiecentrale

Maar, heeft het allemaal zin zolang we in Nederland nog vooral grijze stroom gebruiken? Kloppenborg: “We moeten van fossiel af. Dat betekent dat we enerzijds moeten inzetten op hernieuwbare energiebronnen, en anderzijds op het gebruik ervan. Elektrische mobiliteit hoort bij het laatste. Dat ontwikkelt zich, en langzamerhand moeten we dan ook naar 100 procent groene stroom.”

Maar tot het zover is, is elektrisch rijden tóch al beter, verzekert Kloppenborg. Al is het maar omdat dit het lokale probleem van stikstof en fijnstof aanpakt. Hij wijst erop dat de vele brandstofaangedreven auto’s feitelijk allemaal kleine energiecentrales zijn, en dat is niet efficiënt. “Slechts 20 tot 30 procent van de energie wordt omgezet in nuttige beweging, de rest gaat verloren als warmte. Bovendien heb je daarbij wrijving van bewegende delen, waardoor je dus olie als smeermiddel nodig hebt, en waardoor een diesel snel verslijt.

zonne-auto

Rijden op zon

Ook komt er fijnstof vrij bij de onvolledige verbranding bij een diesel- of benzinemotor. Bij een elektromotor is dat heel anders. Daar wordt meer dan 90 procent van de energie – afkomstig uit de batterij dus – omgezet in beweging. Natuurlijk moet je die benodigde elektriciteit liefst duurzaam opwekken, maar zelfs als die uit een een kolencentrale zou komen, is het veel efficiënter. De uitstoot van fijnstof is ver buiten de stad en beter gefilterd, en in de centrale kan alles gebruikt worden: de vrijgekomen warmte van verbranding kan via een warmtenet een woonwijk verwarmen, zoals in Amsterdam al wel gebeurt.”

En de batterijen dan?

Voorzichtige kritiek op batterijen weert hij af: “Het is waar dat winning van bepaalde metalen die nodig zijn voor een batterij op een mens- en milieuonvriendelijke manier gebeurt. Wij proberen alleen maar eerlijke grondstoffen en producten in te kopen. Dat is niet altijd makkelijk. Maar, het is niet inherent aan de batterij dat die winning op die manier gebeurt, dat is de menselijke omstandigheid. Dus daar moeten we met zijn allen iets aan veranderen.”

En New Electric is niet meer de enige in het veld. In Nederland begonnen de afgelopen jaren onder andere Voitures-Extravert, NL Electric en Evi Cars, die dezelfde dienst aanbieden, of pakketten verkopen waarmee autobezitters zelf hun auto onder handen kunnen nemen. Ook in andere landen als de VS en Frankrijk zijn zulke bedrijfjes actief. The Guardian meldde in 2016 dat er al zo’n 30.000 auto’s wereldwijd van een elektromotor en een stekker waren voorzien, door hobbyisten en kleine bedrijven.

De elektrische auto is een tablet op wielen

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons