Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
De zestien grootste containerschepen ter wereld stoten samen net zoveel milieuvervuilende zwavel uit als alle auto’s bij elkaar. Als de scheepvaart een land zou zijn, zou het in de mondiale top tien staan qua uitstoot van broeikasgassen. Tegelijkertijd is de scheepvaart een onmisbare schakel in de internationale handel (per eenheid vervoerd product is het wel het meest efficiënt). Is de vervuiling door schepen tegen te gaan?
“De scheepvaart is internationaal en daarom lastig aan het Parijsakkoord te houden
Het Akkoord van Parijs sluit geen enkele economische sector uit van de maatregelen die landen moeten nemen om de klimaatdoelstellingen te halen. Maar het internationale karakter van de scheepvaart (net als de luchtvaart) maakt de uitvoering daarvan lastig. De verantwoordelijkheid voor emissiereductie ligt daarom bij een gespecialiseerde VN-organisatie: de Internationale Maritieme Organisatie (IMO). Daarbinnen worden afspraken gemaakt en maatregelen getroffen die ervoor moeten zorgen dat ook de scheepvaart de klimaatdoelstellingen dichterbij brengt.
Emissievrije scheepvaart
Op het IMO-hoofdkwartier is volgende week in dat kader een belangrijke vergadering: dan wordt de langetermijnstrategie vastgesteld. Je zou hopen dat daar wordt besloten dat de scheepvaart emissievrij wordt in de tweede helft van deze eeuw (conform het Parijsakkoord), en dus overstapt op andere brandstof. Maar de voortekenen zijn niet gunstig.
Ook in de scheepvaartsector zijn de behoudende krachten machtig. Landen die zelf groot zijn in de scheepvaart, hebben namelijk in de IMO veel invloed. Griekenland, Cyprus en Malta hebben bijvoorbeeld op papier een grote vloot en zodoende een belangrijke stem in de IMO. Dus hier geldt niet ‘de vervuiler betaalt’, maar ‘de vervuiler bepaalt’. Dat maakt het een stuk lastiger om een ambitieus Europees standpunt overeen te komen.
“Het is niet ‘de vervuiler betaalt’, maar ‘de vervuiler bepaalt’
Landen als China en India roepen op hun beurt om een ‘gedifferentieerde’ benadering: de ontwikkelingslanden zouden ontzien moeten worden. En ook Brazilië opperde dat als ontwikkelde landen nu eens het voortouw zouden nemen met de stap naar minder uitstoot, de ontwikkelingslanden wat meer tijd zouden hebben. In veel sectoren zou zoiets redelijk lijken, maar in de scheepvaart liggen de verhoudingen anders: Panama en Liberia hebben de grootste vloot. De schatting is dat 75 procent van de broeikasgasuitstoot in de internationale scheepvaart komt van schepen met een vlag van een ontwikkelingsland.
Stijgende zeespiegel
Interessant om op te letten volgende week: de rol van de Marshall-eilanden bij de vergadering. Die eilandengroep staat namelijk op papier op nummer drie qua omvang van de vloot. Maar ze prijken tegelijkertijd hoog op de lijst van landen die als eerste zullen verdwijnen wanneer de zeespiegel verder stijgt. De eilandengroep draagt zelf flink bij aan vervuiling, maar heeft wel de Tony de Brum-verklaring ondertekend. Daarmee hebben ze verklaard dat ze het belangrijk vinden dat ook de scheepvaart zich aan het Parijsakkoord houdt. Dus dat kan interessant worden.
“De Marshall-eilanden hebben op papier bijna de grootste vloot, maar verdwijnen ook als een van de eersten als de zeespiegel stijgt
En wat is de rol van de consument bij dit alles? Wanneer we die vraagstuk nog iets verder uitdiepen, komen we uit bij onze onstilbare honger naar spullen. Want dat is de ware reden waarom containerschepen de wereldzeeën bevaren. Denk daar nog eens aan bij de aanschaf van je volgende plastic paashaas.
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
Terugkerende klant? Klik hier om in te loggen
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen
